%0 Journal Article %T علل کمبود تبادل خاطرات جنگ ایران و عراق در محافل غیر رسمی شهر تهران %J جامعه‌پژوهی فرهنگی %I پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی %Z 2383-0468 %A جوادی یگانه, محمدرضا %A قنبریان, فاطمه %D 2013 %\ 02/19/2013 %V 3 %N 2 %P 27-53 %! علل کمبود تبادل خاطرات جنگ ایران و عراق در محافل غیر رسمی شهر تهران %K جنگ %K خاطرة جمعی %K تبادل خاطره %K روایت رسمی %K محافل غیر رسمی %R %X   جنگ از مهم‌ترین ‌‌وقفه‌های تاریخی هویت‌‌ساز در حیات هر ملت است که جوامع، پس از پایان‌‌یافتنش، درصدد حفظ یاد و خاطرات آن برمی‌آیند. تنوع و تکثر راویان جنگ و دیدگاه‌های متفاوت آن‌ها روایات متعددی را رقم می‌زند که فقط در صورت کنار هم قراردادن آن‌ها می‌توان به تصویری واقعی از جنگِ رخ‌‌داده نزدیک شد؛ با این ‌‌حال روایت رسمی دولتی، با استفاده از امکاناتی که دراختیار دارد، در پی ارائة تصویری یک‌دست و همگون از جنگ است و بازتاب‌های اجتماعی روایات عاملی محدودکننده‌ می‌شوند، به ‌طوری ‌که دولت دیگر قادر به ترسیم چهرة واقعی جنگ نخواهد بود. از این‌رو پویایی روایات خُرد مردمی در بیان خاطرات جنگ، برای تعدیل روایت رسمی، از اهمیت زیادی برخوردار است؛ اگرچه آن‌چه در ایران در زمینة خاطرات جنگ مشاهده می‌شود بیش‌تر رکود و انفعال است. پژوهش حاضر از نظریات هالبواکس استفاده کرده است، به‌ویژه در زمینة «بازگوکردن» خاطرات شخصی که اولین حلقة ارتباط میان خاطرة شخصی و خاطرة جمعی است و «تبادل خاطرات» که برای شکل‌‌دادن به حافظة تاریخی افرادی که در جنگ حضور نداشته‌اند، الزامی می‌نماید. این پژوهش همچنین از آرای ریکور در خصوص ضرورت ارتباط بین‌ نسلی برای پیوند خاطرة فردی و جمعی و آسیب‌های خاطره در محافل غیر رسمی، که بعضاً باعث کمبود خاطره در این محافل می‌شود، بهره گرفته است؛ با این ‌‌حال، با نظر ‌‌به مختصات بومی جنگ ایران و عراق و زمینه‌های اجتماعی خاص جامعة ایرانی،‌ توضیح پیچیدگی این مسئله صرفاً با استفاده از این نظریه‌ها ممکن نیست؛ از این رو برای کشف علل اختصاصی کمبود تبادل خاطرات در محافل غیر رسمی روش کیفی و مصاحبه‌های عمیق به کار گرفته شده و فقط در مرحلة تحلیل یافته‌ها از پیشینة نظری موجود جهت، چهارچوب ارجاعی مورد استناد، استفاده شده است. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که عواملی چون امتیازهای داده‌شده به رزمندگان، فرافکنی مشکلات فضای سیاسی موجود به رزمندگان، ایجاد هالة قدسی پیرامون جنگ، پرهیز از ریا، بی‌‌انگیزگی مخاطبان نسبت به موضوع جنگ، دردناکی صحبت از جنگ، و درنهایت کمبود گفت‌وگو در محافل غیر رسمی از اصلی‌ترین ‌‌علل کمبود تبادل خاطره در این محافل است %U https://socialstudy.ihcs.ac.ir/article_703_2ec27364b0af267b4941c5c6aa2dc0e7.pdf