بررسی رابطه ی بین سرمایه ی اجتماعی و سلامت روان (مورد مطالعه: دبیران مقطع متوسّطه ی اوّل و دوم ناحیه ی یک شهراراک

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جامعه شناسی، بررسی مسائل اجتماعی دانشگاه کاشان

2 کارشناس ارشد جامعه شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک

3 استادیار جامعه شناسی،دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک

4 عضو هیأت علمی گروه علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

5 دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان،اراک،ایران

چکیده

این تحقیق با هدف بررسی رابطه ی سرمایه ی اجتماعی با سلامت روان دبیران مقطع متوسّطه ی اوّل ودوم ناحیه ی یک شهر اراک انجام شده است. روش مطالعه پیمایشی بوده،جامعه ی آماری 1745 نفراز دبیران مقطع متوسّطه ی اوّل ودوم ناحیه ی یک                         شهر اراک،روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای وحجم نمونه با استفاده از جدول مورگان 320 نفر انتخاب شده است که این تعداد با استفاده از پرسشنامه ی محقق ساخته و پرسشنامه ی سلامت روانی گلدبرگ و هیلر(GHQ) مورد پرسش وسنجش قرار گرفته اند. پس از بررسی اعتبار و پایایی پرسشنامه ی محقق ساخته، داده ها جمع آوری شده و با استفاده از نرم افزار SPSS  مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته اند. یافته های تحقیق حاکی از آن بوده که رابطه ی بین دو بعد متغیّرسرمایه ی اجتماعی ومؤلفه های آن، اعتماد میان فردی،اعتماد مدنی، اعتماد اجتماعی،حمایت عاطفی،حمایت مالی،حمایت اطّلاعاتی وحمایت اجتماعی با متغیّر وابسته سلامت روان به لحاظ آماری  معنی دار ،و نوع رابطه نیز، خطی، منفی و معکوس بوده است. همچنین، متغیّرهای مستقل حاضر در مدل رگرسیونی، شامل متغیّرهای اعتماد میان فردی،اعتماد مدنی، حمایت اطّلاعاتی، حمایت عاطفی وحمایت مالی توانسته اند 34% از تغییرات متغیّر وابسته را تبیین نمایند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Study of Relationship between Social Capital and Mental Health (Case Study: High School teachers of first and second region of arak city)

نویسندگان [English]

  • Musa saadati 1
  • Safar Ali mohammadi 2
  • Mohammad reza mehraien mehraien 3
  • Elham Abasi 4
  • Saied narimani 5
چکیده [English]

This study aimed to investigate the relationship between social capital and mental health of high school teachers of first and second region of arak city is done. Method was survey, population 1,745 high school teachers of first and second region of arak city, random sampling stratified volume of the sample using Morgan table 320 is selected the number using the questionnaire made Goldberg and Hiller mental health questionnaire (GHQ) have questioned the assessment. After the validity and reliability of researcher – made questionnaire, data is collected and analyzed using SPSS software has been. The findings showed that the relationship the two dimensions of social capital and its components, interpersonal trust, civic trust, social trust, emotional support, financial support, intelligence support, and social support by the dependent variable of mental health, statistically significant meaningful, and the relationship is linear, was negative. Also, the independent variables in the regression model, the variables of interpersonal trust, civic trust, support information, emotional support, and financial support could explain 34% of variability.

کلیدواژه‌ها [English]

  • social capital
  • Social Trust
  • Social Participation
  • Social Support
  • mental health
  • teacher
  • Arak
  • امینی رارانی، مصطفی، موسوی، میرطاهر و حسن رفیعی(1391)، «ارتباط بین سرمایه ی اجتماعی و سلامت روان در ایران»، فصلنامه ی علمی – پژوهشی رفاه اجتماعی،سال 11،ش42،صص 228- 203.
  • اختر محققی، مهدی(1385)، «سرمایه ی اجتماعی»، تهران: نشر اختر محققی.
  • ازکیا،مصطفی وغفاری،غلامرضا(1388)، «توسعه ی روستایی با تأکید بر جامعه ی روستایی ایران»،چ3،تهران: نشرنی
  • بن فاین(1385)، «سرمایه ی اجتماعی و نظریه ی اجتماعی، اقتصاد سیاسی ودانش اجتماعی در طلیعه ی هزاره ی سوم»، برگردان: سیّدکمال سروریان، تهران: انتشارات پژوهشکده ی مطالعات راهبردی.
  • پیروی، حمید، حاجبی،احمد و پناغی، لیلی(1389)، «ارتباط بین حمایت اجتماعی و سلامت روان در دانشجویان دانشگاه تهران»، مجله ی علمی – پژوهشی تحقیقات نظام سلامت،دوره ی 6،ش2،صص 307- 301.
  • پاتنام، رابرت(1380)، «دموکراسی و سنّت های مدنی»،برگردان: محمّد تقی دلفروز، تهران: دفتر مطالعات و تحقیقات سیاسی وزارت کشور.
  • تاجبخش، کیان(1384)، «سرمایه ی اجتماعی، اعتماد، دموکراسی وتوسعه»، تهران: نشر شیرازه.
  • توسلی، غلامعباس و موسوی، مرضیه(1384)، «مفهوم سرمایه ی اجتماعی در نظریات کلاسیک و جدید»، فصلنامه ی علمی – پژوهشی نامه ی علوم اجتماعی، ش 26،صص 32 – 1.
  • حبی، محمّدباقر(1383)، «سلامت روانی در چشم اندازی گسترده تر»، فصلنامه ی حوزه ودانشگاه، سال10، ش 41، صص 122- 106.
  • رستگار خالد، امیر(1384)، «گسترش نقش زنان در جهت حمایت­های شغلی خانوادگی»، مجله ی جامعه­شناسی ایران، سال6، ش 4، 165- 126.
  • سعادتی، موسی(1389)، «بررسی رابطه ی بین سرمایه ی اجتماعی، همسرآزاری و سلامت روانی در بین زنان متأهل شهر تبریز»، پایان نامه ی کارشناسی ارشد پژوهش علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز، دانشکده ی علوم انسانی و اجتماعی.
  • سعیده گروسی، شیما شبستری(1390)، «بررسی رابطه ی سرمایه ی اجتماعی و سلامت روان در بین زنان سرپرست خانوار در شهر کرمان»، مجله ی علمی – پژوهشی مطالعات اجتماعی ایران،سال 5،ش1(پیاپی13)،                  صص 123- 99.
  • سام آرام،   عزت الله(1388)، «بررسی   رابطه ی   سلامت  اجتماعی   وامنیّت اجتماعی با تأکید بر رهیافت  پلیس جامعه محور»،فصل نامه ی انتظام اجتماعی، سال1، ش 1،صص 30 – 9.
  • سلطانی، طاهره و جمالی، مژده(1387)،بررسی رابطه بین سرمایه ی اجتماعی و سلامت روانی مورد مطالعه: دانشجویان دانشکده ی علوم اجتماعی دانشگاه شیراز»، مجموعه مقالات همایش سرمایه ی اجتماعی وتوسعه در ایران، انتشارات مؤسسه ی تحقیقات وتوسعه ی علوم انسانی.  
  • شکربیگی، عالیه(1389)، «مدرن گرایی و سرمایه ی اجتماعی خانواده، درآمدی بر جامعه شناسی خانواده در ایران»، تهران: انتشارات جامعه شناسان.
  • شولتز، دوان و شولتز، سیدنی آلن(1381)، «نظریه های شخصیّت»، برگردان: یحیی سیّدمهدی، تهران: ویراسین.
  • فوکویاما، فرانسیس(1379)، «پایان نظم سرمایه ی اجتماعی وحفظ آن»، برگردان: غلام عباس توسلی، تهران: انتشارات جامعه ی ایرانیان.
  • کاپلان، هارولد وبنیامین، سادوک(1373)، «خلاصه ی روان پزشکی، برگردان:نصرت الله پورافکاری، تهران: نشر آزاده.
  • کلمن، جیمز(1377)، «بنیادهای نظریه ی اجتماعی»، برگردان: منوچهر صبوری، تهران: نشرنی.
  • گنجی، حمزه(1386)، «روانشناسی عمومی»، تهران: نشردانا.
  • لهسائی زاده، عبدالعلی ومرادی، گلمراد( 1386)، «رابطه ی سرمایه ی اجتماعی و سلامت روان در مهاجران، فصلنامه ی علمی - پژوهشی رفاه اجتماعی، سال 7، ش 26، صص 180-161.
  • محسنی، منوچهر(1376)، «جامعه ی شناسی پزشکی»، تهران: انتشارات طهوری.
  • مرندی، سیّد علیرضا(1385)،«عوامل اجتماعی سلامت درکتاب جامع بهداشت عمومی»، تهران: وزارت بهداشت،درمان وآموزش پزشکی، معاونت تحقیقات و فن آوری، کمیته ی رایانه ای طب و بهداشت.
  • نجات، حمید و ایروانی، محمود(1378)، «مفهوم سلامت روان در مکاتب روانشناسی»، فصلنامه ی اصول بهداشت روانی، سال 1، ش 3،صص 166-160.
  • هزارجریبی، جعفر و مهری، اسدالله(1391)، «تحلیل رابطه ی سرمایه ی اجتماعی وسلامت روانی واجتماعی»، فصلنامه ی علمی – پژوهشی علوم اجتماعی، ش59،صص 88 - 41.
  • Thompson, S. & et al. (2002).”The social and cultural context of the mental health of Filipinas inqueensland”. Australian and New Zeland Journal of Psychology, Vol.36, pp.681- 687.
    • Carpiano, Richard M. (2008). Actual or potential nelghborhood re sources for healeh: what can Bourdieo offer for Ad understanding New York springer.
    • Gilbert, K.L. (2008). A Meta- Analy sis of social capital and health B.A, Wabash College. M.A. in African – American and African piaspora studies, Indian universiey (Bloomington, IN), 2008.
    • Harpham. T. (2008). The me asurement of community social capital through surveys. In social capial and health. New York: springer.
    • Kawachi, I, .et al. (2001).Social Capitalfor health and human development. American Journal of Public health.44.310-321.
    • Lee, B. (2004).Alcohol – induced stress and social support as infuluences of the substance abusers health and well-being.PhD. Dissertation. School of social Work.University of Pittsburgh.
  • Rose. R. (2000). How much does social capital add to Individual Healeh social science and Medicine? vo (.5)
  • Schwirian .O .K. & Schwirian, M.P. (1993) Neigh boring. Residential satis faction. And psychological wel- being Invrban Elders journal of community psy chology. Vol 21 October.
  • Who, (2001). The world health Report: Mental Health. Geneva. World Healeh organization.