مطالعه کیفی دلایل و زمینه‌های زباله گردی در شهر زاهدان

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم اجتماعی، دانشگاه هرمزگان

2 کارشناسی ارشد پژوهش علوم اجتماعی، دانشگاه هرمزگان

چکیده

مقاله حاضر، دلایل و زمینه‌های روی آوردن به زباله گردی را مورد مطالعه قرار داده است. میدان پژوهش این مقاله، فضاهای عمومی شهر زاهدان می‌باشد و به منظور بررسی این موضوع از نظریه زمینه‌ای به‌عنوان یک استراتژی فرایند محور شناخته‌شده در پژوهش‌های کیفی، استفاده شده است. مشارکت‌کنندگان در مطالعه حاضر 9 نفر از زباله گردان بوده‌اند که در سطح مناطق و محلات شهر زاهدان مشغول فعالیت بودند و به ‌صورت هدفمند به عنوان نمونه انتخاب شدند و با آن‌ها مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته صورت گرفته است. مقوله‌های عمده حاصل از استخراج و کدگذاری داده‌های حاصل از مصاحبه‌ها عبارت‌اند از: «تنگناهای شغلی و ضرورت تأمین معاش»، «عدم‌حمایت دولتی/سازمانی»، «اعتیاد»، «فقدان حمایت خانوادگی»، «حفظ کرامت انسانی» و «عدم منع اجتماعی». از انتزاع این مقولات و درسطحی بالاتر، مقوله هسته این تحقیق، «زباله گردی؛ پیامد حمایت اجتماعی ناکافی» حاصل‌ شده است. این یافته ها می‌توانند تصویری روشن از دلایل و زمینه‌های روی آوردن به زباله گردی ارائه دهند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Qualitative study underlying reasons and context of waste browsering in Zahedan city

نویسندگان [English]

  • mostafa zahirinia 1
  • sima hadi 2
چکیده [English]

 In a higher level of abstraction these categories; the core category is "waste browsering; the consequence of an inadequate social support".
Today waste browsering, in order to find and collect recyclable goods to sell and earn money in the community has increased. Waste browsering is undoubtedly harmful consequences on the society. It is necessary to adopt appropriate decision to control of this phenomenon as a social problem. This paper studied reasons and grounds of waste browsering in Zahedan city. For this purpose, the grounded theory is known as a process-centric strategy is used in qualitative research. The present study participants were 9 cases of waste browsers. Participants were selected according to theoretical sampling and semi-structured interviews conducted with them.
The major categories include; Job shortages and the need to earn a living, Lack of state or organizational support, addiction, Lack of family support, Protection of human dignity, Lack of social ban.

کلیدواژه‌ها [English]

  • waste browser
  • waste browsering
  • grounded theory
  • Zahedan city
- حسینی، سیده وحیده؛ انوشه، منیره؛ احمدی، فضل‌الله. (1387) .بررسی تأثیر مشارکت نوجوانان بر جمع‌آوری و دفع بهداشتی زباله توسط خانواده‌ها.نشریه دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی ایران (دوماهنامه پرستاری ایران)، دوره بیست و یکم، شماره 55، دی‌ماه 1387، 9-17.
- رهنما، محمدرحیم؛ کاظمی خیبری، خلیل‌الله. (1391) . بازنگری راهبردی حوزه خدمات شهری مدیریت محلی ایران با تأکید بر پسماندهای شهری؛ مطالعه موردی: کالانشهر مشهد.دوفصلنامه مدیریت شهری، شماره 30، پاییز و زمستان 1391، 307-319.
- سعیدی، علی‌اصغر؛ حسین‌آبادی، مهدی؛ بهرامی، اردشیر. (1391) . بررسی رابطه احداث پروژه‌های توسعه شهری و آسیب‌های اجتماعی (موردمطالعه: سوله بازیافت زباله پل کن منطقه 9 تهران).فصلنامه مطالعات شهری، سال دوم، شماره 3، تابستان 1391، 109-148.
- صالحی، صادق؛ خوش‌فر، غلامرضا. (1392) . بررسی نگرش زنان نسبت به بازیافت زباله‌های خانگی در مازندران. نشریه برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، شماره 15، تابستان 1392، 209-252.
- عباس‌زاده، محمد؛ میرزائی، حسین؛ علیاری، لورا .(1394) .تأثیرسرمایه فرهنگی و اجتماعی بر مشارکت شهروندان در تفکیک و جمع‌آوریزباله‌های خانگی (نمونه موردمطالعه شهروندان شهر ارومیه).مطالعات جامعه‌شناختی شهری، سال پنجم، شماره 14، بهار 1394، 75-102.
- علیاری، لورا؛ عباس‌زاده، محمد؛ میرزائی، حسین. (1389) .بررسی تأثیر سرمایه اقتصادی و میزان رضایت از خدمات شهری بر میزان مشارکت شهروندان شهر ارومیه در تفکیک و جمع‌آوریزباله‌های خانگی.مطالعات جامعه‌شناسی، سال دوم، شماره 7، تابستان 1389، 57-74.
- عمرانی، قاسمعلی؛ جاوید، امیرحسین؛ رمضانعلی،الهام.(1391). بررسی معیارهای مکان‌یابی ایستگاه انتقال زباله منطقه 22 کلان‌شهر تهران ازنظر ملاحظات زیست‌محیطی هوا و شیرابه. علوم و تکنولوژی محیط‌زیست، دوره چهاردهم، شماره 2، تابستان 1391، 147-160.
- محرم نژاد، ناصر؛ عمرانی، قاسمعلی؛ جاوید، امیرحسین؛ مصطفائی، غلامرضا؛ اکبری، حسین. (1390) .بررسی ترکیب و میزان زباله‌های تولیدی شهر کاشان در سال 1388.فصلنامه فیض، دوره پانزدهم، شماره 3، پاییز 1390، 275-279.
- محمدیان، محسن؛ آقاجانی، حسنعلی؛ نیک زاده زیدی، محمود. (1388) .بررسی میزان صرفه‌جویی در هزینه و زمان حاصل از تغییر سیستم در ایستگاه‌هایجمع‌آوری و حمل زباله شهر تهران.فصلنامه مدیریت، سال ششم، شماره 15، پاییز 1388، 21-33.
- مهدوی، ایرج؛ توکلی‌مقدم، رضا؛ قاضی‌زاده هاشمی، سید مصطفی. (1389) .مسیریابی وسایط نقلیه و تعیین تعداد ماشین‌هایجمع‌آوری زباله با استفاده از یک روش فرا ابتکاری- یک مطالعه موردی.پژوهشنامه حمل‌ونقل، سال هفتم، شماره 1، بهار 1389.
- Strauss Anselm, Juliet Corbin(1998). Basic of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory. London. Sage pub.