در سال های اخیر پژوهش های قابل توجهی در موضوع سبک زندگی انجام شده است که مفهوم سازی های نامناسب و خلط مفهومی سبک زندگی با مفاهیم نزدیک، از جمله مشکلات برخی از این پژوهش ها به شمار می آیند. هدف از این مقاله پالایش فضای مفهومی سبک زندگی و ارائه مفهوم سازی دقیق از سبک زندگی فرهنگی است. بدین منظور، با استفاده از روش اسنادی و تکنیک تحلیل مفهومی، ابتدا ارتباط میان فرهنگ، خرده فرهنگ، مصرف و سبک زندگی بررسی و سپس با تحلیل وجوه مشترک تعاریف موجود، تعریف روشن تری از سبک زندگی و سبک زندگی فرهنگی ارائه شده است. یافته ها نشان می دهد که سبک زندگی به معنی الگوی کنش های روزمرۀ مطعوف به مصرف و تولید فرهنگی، اجتماعی و مادی با مفاهیمی نظیر فرهنگ، خرده فرهنگ و مصرف همبسته است و با آنها همپوشانی جزئی و یا کلی دارد. سبک زندگی به سه مقوله فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی قابل تفکیک است؛ در حالی که سبک زندگی اجتماعی به تولید و مصرف روابط اجتماعی معطوف است، سبک زندگی اقتصادی شامل تولید و مصرف مادی است و سبک زندگی فرهنگی نیز به الگوی کنش های روزمره معطوف به مصرف و تولید محتوای نمادین راجع است.
Mohammad Hosein Hasani1؛ Mohammad Saeed Zokaei2؛ Aboutorab Talebi1؛ Ali Entezari3
1Allameh Tabataba'i
چکیده [English]
Considerable research has been done on the subject of lifestyle in recent years, but they experience poor conceptualization, confusing concept of lifestyle with close concepts and less attention to the consistency of levels of analysis. This article aims refining the conceptual space of lifestyle and providing a precise conceptualization of cultural lifestyle. For this purpose, using documentary method and conceptual analysis techniques, the conceptual space and the relationship between culture, subculture, consumption and lifestyle are examined and then analyzing common aspects of definitions, a clearer definition of lifestyle and cultural lifestyle has been provided. The findings suggest that lifestyle means patterns of daily activities deal with cultural, social and material consumption and production and is correlated and overlaps partially or totally with concepts such as culture, subculture and consumption. Lifestyle is divided in three categories of cultural, social and economic segregation. While the social lifestyle is concerned with social production and consumption, the economic lifestyle is including material consumption and production and cultural lifestyle means pattern of everyday actions aimed at production and consumption of symbolic content.
کلیدواژه ها [English]
Lifestyle, Cultural lifestyle, culture, consumption, Subculture
مراجع
آزاده، ا. (1389). ادعای پایگاهی و سبک زندگی فرهنگی و مادی. تحلیل اجتماعی نظم و نابرابری اجتماعی(59)، 129-146
استریناتی، د.(1388). مقدمه ای بر نظریه های فرهنگ عامه.(ترجمه ثریا پاک نظر). تهران: گام نو
اسولیوان ، ت.، هارتلی ، ج.، ساندرز ، د.، و فیسک ، ج. (1385). مفاهیم کلیدی ارتباطات. تهران: فصل نو.
اینگلهارت، ر. (1373). تحول فرهنگی در جامعه پیشرفته صنعتی (ترجمه مریم وتر) تهران: انتشارات کویر
بشیر ، ح.، و افراسیابی ، م. ص. (1391). شبکه‌های اجتماعی اینترنتی و سبک زندگی جوانان: مطالعه موردی بزرگ‌ترین جامعه مجازی ایرانیان. فصلنامه تحقیقات فرهنگی، 5(17)، 62-31.
پاک‌سرشت، س.، و نوری، ح. (1386). بررسی پیامدهای کاربرد فراغتی اینترنت بر رفتارهای فراغتی جوانان تهرانی. مطالعات فرهنگی و ارتباطات(3)، 51-78.
چاوشیان، ح.، و اباذری، ی. (1381). ازطبقه اجتماعی تا سبک زندگی؛ رویکردهای نوین در تحلیل جامعه شناختی هویت اجتماعی. مطالعات جامعه شناختی، 2(8)، 3-28.
خلیلی‌آذر، ه. (1392). شناخت ویژگی های شبکه های اجتماعی و اثرات آن ها بر روابط بین فردی نوجوانان. پژوهش های ارتباطی، 3(20)، 155-182.
ذکایی، م. س. (1383). جوانان و فراغت مجازی. مطالعات جوانان(6)، 1-25.
ذکایی، م. س. (1386). تحول الگو های سبک زندگی جوانان ایران در س. ر. صالحی (ویراستار)، الگو های سبک زندگی ایرانیان، تهران: پژوهشکده تحقیقات استراتژیک.
ذکایی، م. س. (1391). فراغت، مصرف و جامعه تهران تیسا
ذکایی، م. س.، و پورغلام‌آرانی، ز. (1384). خرده فرهنگ یا مصرف فرهنگی: پژوهشی در بین دختران دانش آموزان شهر تهران. مطالعات فرهنگی و ارتباطات(4)، 1-26.
ذکایی، محمد سعید(1385). جامعه شناسی جوانان ایران. تهران: آگه
ساداتی ، س. ن.، و کوهی ، ا. (1392). بررسی تاثیر شبکه های اجتماعی بر رسانه های سنتی فصل نامه پژوهش های ارتباطی(74)، 86-65.
سپهری، آ. (1393). تحلیل سبک زندگی جوانان کاربر شبکه اجتماعی فیس بوک. مطالعات جوان و رسانه، 1(4)، 13-40.
شالچی، وحید(1386). سبک زندگی جوانان کافی شاپ، فصلنامه تحقیقات فرهنگی شماره 1 صص 115 ـ 93
شاهنوشی، م.، و تاجی، م. ر. (1391). تاثیر شبکه های اجتماعی بر سبک زندگی جوانان در شهرستان شهرکرد. مطالعات ملی، 3(13)، 91-112.
شرف الدین ، س. ح.، علم الهدی ، س. ع.، و نوروزی ، م. ج. (1393). ارتباط عفیفانه در شبکه های اجتماعی سایبری مطالعات فرهنگ ارتباطات، 15(27)، 35-37.
شهابی، م. (1386). سبک های زندگی جهان وطنانه در میان جوانان ایرانی و دلالت های سیاسی آن. در س. ر. صالحی(ویراستار)، الگو های سبک زندگی ایرانیان، تهران: پژوهشکده تحقیقات استراتژیک.
عدلی‌پور، ص.، سپهری، آ.، و علی‌زاده، م. ح. (1392). شبکه اجتماعی فیس بوک و روابط خانوادگی کاربران جوان ایرانی. رسانه و خانواده، 2(2)، 71-93.
فاضلی، م. (1387). تصویری از سبک زندگی فرهنگی جامعه ی دانشجویی. تحقیقات فرهنگی، 1(1)، 175-198.
فدرستون ، م. (1393). مصرف و پسامدرنیسم (ترجمه حسین حسنی) تهران: جامعه شناسان
فیسک ، ج. (1388). درآمدی بر مطالعات ارتباطی (ترجمه مهدی غبرایی) تهران: دفتر مطالعات و توسعه رسانه ها
قاسمی ، و.، عدلی پور ، ص.، و برندگی ، ب. (1393). رابطه استفاده از شبکه اجتماعی فیس بوک با تصور بدن در میان دانشجویان دختر و پسر دانشگاه اصفهان مطالعات زنان، 12(3).
کاظمی، ع. (1387)، مطالعات فرهنگی، مصرف فرهنگی و زندگی روزمره در ایران، تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی واحد تهران.
کوثری، م. (1386). جهان فرهنگی کاربران ایرانی در شبکه دوست یابی "اورکات". تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
گیدنز، آ. (1378): تجدد و تشخص( ترجمه ناصر موفقیان) تهران: نشر نی
گیدنز، آ.(1387) جامعه شناسی(ترجمه حسن چاوشیان). تهران: نشر نی
مایلز، ا. و مایلز، م.(1392) شهر های مصرفی. (ترجمه مرتضی قلیچ و محمد حسین خطیبی بایگی). تهران: تیسا
مهدوی‌کنی، م. س. (1387). مفهوم سبک زندگی و گستره ی آن در علوم اجتماعی. تحقیقات فرهنگی، 1(1)، 199-230.
میلنز ، آ.، و براویت، ج. (1392). درآمدی بر نظریه فرهنگی معاصر. تهران: ققنوس.
هال، ا.(1391). معناف فرهنگ و زندگی اجتماعی. (ترجمه احمد گل محمدی) تهران: نی.
Adler, A. (1956). The Individual Psychology of Alfred Adler: A Systematic Presentation in Selections from His Writings. New York : Basic Books
Alexander, J. C. (2003). The meanings of social life a cultural sociology. Oxford; New York: Oxford University Press.
Andersson, M., & Jansson, A. (1998). The Blurring of Distinctions. Media Use and the Progressive Cultural Lifestyle. Nordicom Review, 2, 63-77.
Barker, C. (2004). The Sage dictionary of cultural studies. London; Thousand Oaks, Calif.: Sage Publications.
Bourdieu, Pierre (1977). Distinction: A Social Critique of the Judgment of Taste, Cambridge: Harvard University Press
Bruce, S., & Yearley, S. (2006). The Sage dictionary of sociology. London; Thousand Oaks, Calif.: Sage.
Castells, M. (1977). The urban question : a Marxist approach. Cambridge, Mass.: MIT Press.
Chaney, D. (1996) Lifestyle.London: Routledge.
Cockerham, W. C., Rütten, A., & Abel, T. (1997). Connceptualizing Contemporary Health Lifestyles. Sociological Quarterly, 38(2), 321-342
Douglas, M., & Isherwood, B. C. (1996). The world of goods: Towards an anthropology of consumption : with a new introduction. London: Routledge.
Edgar, A., & Sedgwick, P. R. (1999). Key concepts in cultural theory. London; New York: Routledge.
Featherstone, M. (2007). Consumer culture and postmodernism. Los Angeles: SAGE Publications
Fiske, J. (1989). Understanding popular culture. Boston: Unwin Hyman
Geertz, C. (1973). The interpretation of cultures: selected essays. New York: Basic Books.
Hendricks, J., & Russell, H. L. (2009). Theorizing Lifestyle: Exploring Agency and Structure in the Life Course. In V. L. Bengtson, M. Silversteinm, N. M. Putney, & D. Gans (Eds.), Handbook of Theories of Aging. New York: Springer.
Hendricks, J., & Russell, H. L. (2009). Theorizing Lifestyle: Exploring Agency and Structure in the Life Course. In V. L. Bengtson, M. Silversteinm, N. M. Putney, & D. Gans (Eds.), Handbook of Theories of Aging. New York: Springer.
Kefalas, M. (2004). Labor for Love: Rethinking Class and Culture in the Case of Single Motherhood. In M. D. JACOBS & N. W. HANRAHAN (Eds.), The Blackwell Companion to the Sociology of Culture. Malden: BlackwellPublishing.
Miles, S., Anderson, A., & Meethan, K. (2002). The changing consumer : markets and meanings. London; New York: Routledge.
PETERSON, R. A. (1983). Patterns of Cultural Choice: A Prolegomenon. American Behavioral Scientist, 26(4), 422-438.
Reimer, B. (1995). Youth and modern lifestyles. In J. Fornäs & G. Bolin (Eds.), Youth culture in late modernity. London; Thousand Oaks, Calif.: Sage Publications.
Sathish, S., & Rajmohan, A. (2012). Consumer Behaviour and lifestyle Marketing International Journal of Marketing, Financial Services & Management Research, 1(10), 152-166.
Scheys, M. (1987). The Power of Lifestyle. Society and Leisure, 10(2), 249-266.
Simmel, G. (1978). The philosophy of money. London; Boston: Routledge & Kegan Paul.
Sobel, M. E. (1983). Lifestyle Expenditures in Contemporary America: Relations Between Stratification and Culture. American Behavioral Scientist, 26(4), 521-533.
Spencer-Oatey, H. (2008). Culturally speaking : culture, communication and politeness theory. London; New York: Continuum.
Tylor, E. B. (1974). Primitive culture: researches into the development of mythology, philosophy, religion, art, and custom. New York: Gordon Press.
Veal, A. J. (1993). The concept of lifestyle: a review. Leisure Studies, 12(4), 233-252.
Veblen , T. (1899). The Theory of the Leisure Class. Oxford: Oxford University Press.
Weber, M. (1968). Economy and society; an outline of interpretive sociology. New York: Bedminster Press.
ابتدای صفحه