بررسی نقش عوامل اجتماعی، فرهنگی، و اقتصادی مؤثر در نگرش منفی به ازدواج (مطالعه موردی شهروندان شهرستان کاشان)

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری بررسی مسائل اجتماعی ایران، دانشکدة علوم انسانی، دانشگاه کاشان

2 استاد گروه علوم اجتماعی، دانشکدة علوم انسانی، دانشگاه کاشان

3 دانشیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکدة منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان

چکیده

نگرش به ازدواج یکی از سازوکار‌های کلیدی برای پیش‌بینی رفتار واقعی در ازدواج است که از عوامل متعدد اجتماعی، فرهنگی، و اقتصادی تأثیر می‌پذیرد. بنابراین، این مطالعه با هدف بررسی عوامل متعددی که در نوع نگرش جوانان به ازدواج تأثیرگذار بوده و مقدمات افزایش سن ازدواج را فراهم کرده انجام شده است. به‌علت خصلت چندبعدی پدیده‌های اجتماعی و انسانی و تکثر نظریه‌های متعدد درخصوص زوایای گوناگون ازدواج، در این تحقیق سعی کرده‌ایم با تلفیق نظریه‌های نوسازی، مبادله، و نظریة اقتصادی به شناخت و تبیین بهتری از نگرش منفی به ازدواج و علل افزایش سن ازدواج دست یابیم.
این مطالعه از نوع پیمایش اجتماعی است و برای جمع‌آوری اطلاعات از روش پرسش‌نامه، توأم با مصاحبه، استفاده شده است. جامعة آماری پژوهش شامل جمعیت فعال (15-65 سال) شهرستان کاشان در سال 1391 است. با بهره‌گیری از فرمول نمونه‌گیری کوکران، تعداد 620 نفر به‌منزلة حجم نمونه تعیین و با استفاده از روش تصادفی افراد مورد مطالعه انتخاب شدند.
یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند که بین متغیرهای خانواده،‌ وضعیت اقتصادی، افزایش توقعات، بی‌کاری، سنگینی مخارج ازدواج، انحرافات اجتماعی و اخلاقی، کارکرد نامناسب رسانه‌ها، ترس از آینده، و تضعیف باورهای دینی با متغیر نگرش منفی به ازدواج رابطة معناداری وجود دارد. هم‌چنین، مقدار آمارة F محاسبه‌شده در رگرسیون تک‌متغیره نشان می‌دهد هریک از عوامل فوق در پیش‌بینی نگرش منفی به ازدواج مؤثر است. به‌گونه‌ای که عوامل تضعیف باورهای دینی (57/15=F) قوی‌ترین پیش‌بینی‌کننده و بعد از آن عوامل سنگینی مخارج ازدواج (49/10=F) و افزایش توقعات (34/7=F) قرار دارند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effects of socio-cultural and economic factors on negative attitudes towards marriage; a case study of Kashan citizens

نویسندگان [English]

  • elham Shafaiimoghaddam 1
  • mohsen niazi 2
  • mohsen shaterian 3
1 PhD student in social issues of Iran, Faculty of humanities, University of Kashan
2 Professor of social sciences, Faculty of social sciences, University of Kashan
3 Associate professor, department of geography and urban planning department of natural resources and earth sciences, University of Kashan
چکیده [English]

Attitude towards marriage is one of the key mechanisms for predicting actual behavior in marriage. It is influenced by multiple, social, cultural and economic factors. This study aimed to investigate the causes or the various factors that affect the attitude of young people towards marriage. Because of the multidimensional nature of human and social phenomena and the multiplicity of theories about different aspects of marriage, this research attempts to combine related theories in order to offer a better understanding and explanation of negative attitudes towards marriage and the causes of marriage age rising. The study was a social survey and data collected using questionnaires and interviews. The sample included the active population (65-15 years) of the city of Kashan in 2012. Using Cochran sampling formula, 620 participants were selected for the study. Results  showed that there were meaningful relationships between negative attitudes towards marriage on the one hand, and familial conditions, economic situation, high expectations, unemployment, high cost of marriage, moral deviations, improper media functions, and the fear of the future, on the other hand. Attenuation of religious beliefs (F =15.57) and high costs of marriage (F= 10.49) were the strongest predictors in the study.

کلیدواژه‌ها [English]

  • attitude towards marriage
  • age of marriage
  • family
  • religious beliefs
  • expectations increase

مراجع

اینگلهارت، رونالد (1377). تحول فرهنگی در جامعة پیش‌رفتة صنعتی، ترجمة مریم وتر، تهران: کویر.
برهانی، فاطمه (1386). «عوامل مؤثر بر سن ازدواج»، <http://library.tebyan.net>.
بستان، حسین (1383). اسلام و جامعه‌شناسی خانواده، قم: پژوهشکدة حوزه و دانشگاه.
بهنام، جمشید (1348). جمعیت‌شناسی عمومی، تهران: دانشگاه تهران.
بی‌نام (1370). «سمینار جوان و ازدواج ـ گزارش جلسة افتتاحیة سمینار»، عصر جدید 7، س 1، ش 1، آذر.
حبیب‌پور گتابی، کرم و غلامرضا غفاری (1390). «علل افزایش سن ازدواج دختران»، مجلة زن در توسعه و سیاست (پژوهش زنان)، دورة نهم، ش 1.
خلیقى، حسین (1366). «ازدواج و جوانان»، رسالت، 8 مرداد.
خورشیدوند، ابوالقاسم (1371). «ازدواج جوانان، مسئله‌ای که حل آن یارى مسئولان را می‌طلبد»، اطلاعات، 7 آذر.
رجبی، عباس (1386). «سن ازدواج؛ عوامل افزایش و راه‌بردهای کاهش آن»، نشریة معرفت،‌ ش 112.
زارع، حسین، سعید طالبی، و محمدحسین صیف (1389). آمار استنباطی پیش‌رفته، تهران: پیام‌نور.
ساروخانی،‌ باقر (1370). مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی خانواده، تهران: سروش.
سگالن، مارتین (1370). جامعه‌شناسی تاریخی خانواده، ترجمة حمید الیاسی، تهران: نشر مرکز.
شجاعی، محمدصادق (1384). «تحلیل روان‌شناختی افزایش سن ازدواج و نقش آن در انحرافات اخلاقی جوانان»، مجلة معرفت، ش 97.
ضرابی،‌ حمید، و سیدفرخ مصطفوی (1390). «بررسی عوامل مؤثر بر سن ازدواج زنان در ایران؛ یک رویکرد اقتصادی»، فصل‌نامة پژوهش‌های اقتصادی، س 11، ش 4.
غیبی،‌ حمید (1388). «تحقیق کاربردی؛ دلایل افزایش سن ازدواج جوانان»، منتشرشده در سایت جامع مدیریت، <
فولادی، فاطمه (1388). «نیم‌نگاهی به علل افزایش سن ازدواج»، زلال هدایت، س 2، ش 1.
کاظمی‌پور، شهلا (1388). «سنجش نگرش جوانان نسبت به ازدواج و شناخت آثار و پیامدهای آن با تأکید بر ازدواج‌های دانشجویی»، فرهنگ در دانشگاه اسلامی، س 13، ش 2.
کنعانی، محمدامین (1385). «پیوند سنت و نوسازی در افزایش سن ازدواج: نمونة ایرانیان ترکمن»، نامة انجمن جمعیت‌شناسی ایران، س 1، ش 1.
لوزیک، دانیلین (1383). نگرشی نو در تحلیل مسائل اجتماعی، ترجمة سعید معیدفر، تهران: امیرکبیر.
مجدالدین، اکبر (1386). «بررسی دلایل و آثار افزایش سن ازدواج دختران روستایی در آشتیان»، پژوهش‌‌نامة علوم انسانی، ش 53.
محمودیان،‌ حسین (1383). «سن ازدواج در حال افزایش، بررسی عوامل پشتیبان»، نامة علوم اجتماعی، ش 24.
 
Ardebily, M. (1988). ‘The Evaluating of Attitudes Unmarried Boys 20-29 Years Old towards Marriages and its Factors’ (Dissertation), Ferdowsi University of Mashad [in Persian].
Bartz, K. W. and F. L. Nye (1970). ‘Early Marriage: A Prepositional Formulation’, Journal of Marriage and the Family, Vol. 32, No. 2.
Becker, Gary S. (1973). ‘A Theory of Marriage’, Part I, The Journal of Political-Economy, Vol. 81, No. 4.
Becker, Gary S. (1974). ‘A Theory of Marriage’, Part II, The Journal of Political-Economy, Vol. 82, No. 2.
Bradbury, T. N. (1995). ‘Assesing the Four Fundamental Domains of Marriage’, Family Relations, 4(44).
Brateen, T. B. and L. A. Rosen (1998). ‘Development and Validation of the Marital Attitude Scale’, Journal of Divorce and Remarriage, 29(2).
Brien, Michael J. and Lee A. Lillard (1994). ‘Education, Marriage, and First Conception in Malaysia’, The Journal of Human Resources, Vol. 29, No. 4.
Brüderl, Josef and Andreas Diekmann (1997). Education and Marriage: A Comparative Study, Munich: Institute of Sociology.
Freeman, H. and B. B. Brown (2001). ‘Primary Attachment to Parents and Peers During Adolescence, Differences by Attachment Style’, Journal of Youth and Adolescenc, Vol. 30.
Gotman, J. (1993). ‘The Rotes of Conflict Engagement, Escalation and Avoidance in Marital Interaction: A Longitudinal View of Hive Type of Couples’, Journal of Counseling and Clinical Psychology, 68 (3).
Ikamari, Lawrence (2005). ‘The Effect of Education on the Timing of Marriage in Kenya’, Demographic Research, Vol. 12, Max Planck Institute for Demographic Research.
Joshi, N. (2003). ‘Correlates of Female Age Atmarriage in Two States: Uttaranchal and Utar Pradesh’,.
Kabir, Ahmad, Jahan Gulshana, and Jahan Rukhshana (2001). ‘Female Age at Marriage as a Determinant of Fertility’, The Sciences, Vol. 1, No. 6.
Lundberg, Shelly and Robert A. Pollak (1993). ‘Separate Spheres Bargaining and the Marriage Market’, The Journal of Political-Economy, Vol. 21.
Maitra, Pushkar (2004). ‘Effect of Socioeconomic Characteristics on Age at Marriage and Total Fertility in Nepal’, Journal of Health, Population and Nutrition, Vol. 22, No. 1.
Malhotra, Anju and Amy O. Tsui (1996). ‘Marriage Timing in Sri Lanka: The Role of Modern Norms and Ideas’, Journal of Marriage and the Family, 58(2).
McCrate, Elaine (1987). ‘Trade, Merger and Employment: Economic Theory on Marriage’, Review of Radical Political Economics, Vol. 19, No. 1.
Mikulincer, M. and P. R. Shaver (2007). Attachment in Adulthood: Structure, Dynamics, and Change, New York: The Guilford Press.
Nobles, Jenna and Alison Buttenheim (2006). ‘Marriage in Periods of Crisis: Evidence from Indonesia’, California Center for Population Research, On-Line Working Paper Series, October.
Oppenheimer, V. K. (1988). ‘A Theory of Marriage Timing’, American Journal of Sociology, No. 94.
Pollak, Robert A. (2005). ‘Bargaining Power in Marriage: Earnings, Wage Rates and Household Production’, NBER (National Bureau of Economic Research), Working Paper Series, No. 11239.
Quisumbing, A. R. and K. Hallman (2003). Marriage in Transition: Evidence on Age, Fducation and Assets fram Six Developing Countries, New York: Population Counil.
Risch, S. C., K. M. Jodl, and J. S. Eccles (2004). ‘Role of the Father-adolescent Relationship in Shaping Adolescent’s Attitude toward Divorce’, Journal of Marriage and Family, 66(1).
Segrin, C., M. E. Talor, and J. Altman (2005). ‘Social Cognitive Mediators and Relational Outcomes Associated with Parental Divorce’, Journal of Social and Personal Relationships, 22(3).
Smith, Peter C. (1980). ‘Asian Marriage Patterns in Transition’, Journal of Family History, 5(1).
Stone, M. K. and R. L. Hutchinson (2009). ‘Familial Conflict and Attitudes toward Marriage’, Journal of Divorce and Remarriage, 76(1).
Trent, K. and S. J. South (1992). ‘Sociodemographic Status, Parental Background Childhood Family Structure, and Attitudes towards Family Formation’, Journal of Marriage and the Family, 54.
Wise, R. and S. King (2008). ‘Family Environment and Friendship Qualities’, Journal of Family, Issues, 36 (4).
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار