برقی, عیسی, حرفتی سبحانی لیل آبادی, محمد. (1398). تحلیل محتوای کتاب های دوره متوسطه اول برحسب میزان توجه به مولفههای سرمایه اجتماعی در سال تحصیلی 98-97. جامعه‌پژوهی فرهنگی, 10(1), 23-55.
عیسی برقی; محمد حرفتی سبحانی لیل آبادی. "تحلیل محتوای کتاب های دوره متوسطه اول برحسب میزان توجه به مولفههای سرمایه اجتماعی در سال تحصیلی 98-97". جامعه‌پژوهی فرهنگی, 10, 1, 1398, 23-55.
برقی, عیسی, حرفتی سبحانی لیل آبادی, محمد. (1398). 'تحلیل محتوای کتاب های دوره متوسطه اول برحسب میزان توجه به مولفههای سرمایه اجتماعی در سال تحصیلی 98-97', جامعه‌پژوهی فرهنگی, 10(1), pp. 23-55.
برقی, عیسی, حرفتی سبحانی لیل آبادی, محمد. تحلیل محتوای کتاب های دوره متوسطه اول برحسب میزان توجه به مولفههای سرمایه اجتماعی در سال تحصیلی 98-97. جامعه‌پژوهی فرهنگی, 1398; 10(1): 23-55.
تحلیل محتوای کتاب های دوره متوسطه اول برحسب میزان توجه به مولفههای سرمایه اجتماعی در سال تحصیلی 98-97
در دهههای اخیر دغدغه های توسعه پایدار در میان جوامع سبب گردیده است که تمامی مولفه های توسعه از جمله توسعه اجتماعی در کانون توجه صاحبنظران قرار گیرد. در این بین مفهوم سرمایه اجتماعی که به عنوان یک کاتالیزور سبب اثربخشی سایر اقسام سرمایه ها می شود ضرورری است در برنامه ریزی های اصولی نهاد آموزش و پرورش به عنوان نتایج آموزشی–تربیتی، بیش از پیش، آشکار میگردد.. پژوهش حاضر از نظر هدف بنیادی و نحوه گرد آوری داده ها براساس سیاهه تحلیل در روش تحلیل محتوا می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل محتوای تمامی کتابهای دوره متوسطه اول در سال تحصیلی 98-97 بوده و برای نمونه گیری کتاب های پیام های آسمانی، فارسی، تفکر و سبک زندگی و مطالعات اجتماعی در پایه های هفتم، هشتم و نهم به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل سیاهه تحلیل محتوای محقق ساخته سرمایه اجتماعی برحسب نظریه پاتنام بود که برای برآورد روایی سیاهه تحلیل از روایی محتوایی استفاده شده و پایایی آن نیز از طریق روش اسکات برای 54/89 درصد محاسبه شد. برای تجزیه و تحلیل دادهها از سنجش فراوانی و روش آنتروپی شانون استفاده شد. یافتههای پژوهش نشان داد که برای دوره متوسطه اول میزان توجه به مولفه های سرمایه اجتماعی وضعیت مطلوبی دارد که سهم مولفه هنجارهای همیاری اندکی از دیگر مولفهها بیشتر است. هرچند که ضریب اهمیت مولفه شبکه ها در کتاب های پیام های آسمانی و ضریب اهمیت مولفه اعتماد در کتاب های مطالعات اجتماعی نسبت به سایر مولفه ها در جایگاه پایین تری قرار دارد در فرجام مقاله براساس نتایج حاصل، پیشنهاد گردید ضمن تقویت جایگاه مولفه شبکهها در کتابهای تفکر و سبک زندگی شاخص های مردم سالاری، نقش شوراهای و انجمنهای ملی و محلی، اعتماد اجتماعی و نهادی، مذمت دروغگویی و آزادی بیان و نقدپذیری از نمود بالایی برخوردار باشند.
Analysis of the content of the first-level secondary schools in terms of the amount of attention to the components of social capital in the academic year 98-97
نویسندگان [English]
isa barghi1؛ mohammad herfati2
1tabriz
چکیده [English]
The purpose of thisresearch was to analyze the content of the High Schoolbooks in terms of the amount of attention to the components of social capital.The present research was applied in terms of its purpose and according to its nature, iscontent analysis . The statistical population of this study was the contents of all high Schoolbooks in the 2018.In this regard, religious, Farsi, Thinking, lifestyle and social studiesbooks, were selected through purposeful sampling in the seventh, eighth and ninth grade.The research tool consists of a researcher-made checklist for analyzing the content of social capital according to putnam theory. To estimate the validity of the checklist,the content validity was usedand its reliability was also achieved through Scott's method 89/54.For data analysis, frequency and Shannon entropy method were used.Findings showed that the institutioned component had.Finally, based on the results, suggestions were presented.
کلیدواژه‌ها [English]
Content analysis, social capital, Textbooks, First secondary school, CURRICULUMN
مراجع
فهرست منابع
ابوالحسن تنهایی، حسین و حضرتی صومعه، زهرا (1388). بررسی نظری پژوهشهای اجتماعی در ایران. فصلنامه علوم رفتاری، 1، 1، 52-29.
آذر، عادل (1380). بسط و توسعه روش آنتروپی شانون برای پردازش داده ها در تحلیل محتوا. فصلنامه علمی- پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهرا (س)، 11، 37 و 38، 18-1.
افتخاری، اصغر و همکاران (1389). قدرت نرم و سرمایه اجتماعی.تهران: دانشگاه امام صادق.
اعظمی، گودرز (1391). بررسی تطبیقی رابطه سرمایه اجتماعی با هویت اجتماعی دو قوم لک و لر در شهر کوهدشت. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز.
افشانی، سید علی رضا؛ عسکری ندوشن، عباس؛ فاضل نجف آبادی، سمیه و حیدری، محمد (1388). اعتماد اجتماعی در شهر یزد: تحلیلی از سطوح و عوامل. فصلنامه جامعه شناسی کاربردی، 20، 36، 74-57.
اندرسون، جون، بی (1387). سرمایه اجتماعی و یادگیری دانش آموز. (ترجمه محمد لعل علیزاده و اعظم مقدس)، مجله راهبرد یاس، 15، 139-116.
اوجاقلو، سجاد و زاهدی، محمد جواد (1384). بررسی اعتماد اجتماعی و عوامل موثر بر آن در بین ساکنان شهر زنجان. مجله جامعه شناسی ایران، 6، 4، 125-92.
باستانی، علیرضا و رزمی، سید محمد جواد (1393). رتبه بندی غیر مستقیم استانهای ایران برحسب سرمایه اجتماعی. فصلنامه علمی- پژوهشی رفاه اجتماعی، 14، 55، 77-45 .
برنامه درسی جمهوری اسلامی ایران (1391). مصوب جلسات 857 الی 872 شورای عالی آموزش و پرورش تاریخ 9/12/90 الی 28/6/1391.
بنی فاطمه، حسین؛ روستایی، شهرام؛ علیزاده اقدم، محمد باقر و حسین نژاد، فهیمه (1391). بررسی ارتباط بین سرمایه اجتماعی و سبک زندگی محیط زیستی در بین شهروندان شهر تبریز. دوفصلنامه جامعه شناسی اقتصادی و توسعه، 2، 56-33.
بیدل، پری ناز و محمودزاده، علی اکبر (1391). بررسی میزان تعلق اجتماعی مردم به جامعه ایران و رابطة آن با اعتماد اجتماعی و فردگرایی، مطالعه موردی شهر مشهد. فصلنامهرفاهاجتماعی، 5، 2، 63-31.
پاتنام، رابرت (1392). دموکراسی و سنتهای مدنی. (ترجمه محمد تقی دلفروز)، تهران: جامعه شناسان.
پورمحمدی، محمدرضا؛ حسین زاده دلیر، کریم و پیری، عیسی (1390). تحلیلی بر دگرگونی کیفی سرمایه اجتماعی در نظام شهری نمونه موردی: نظام شهری استان آذربایجان شرقی. مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، 1، 3، 19-1.
پیروانی نیا، پونه و پیروانی نیا، پگاه (1392). تحلیل سند تحول بنیادین آموزش و پرورش از نظر میزان اهمیت به یادگیری سازمانی. فصلنامه دانشگاهی یادگیری الکترونیکی (مدیا)، 4، 3، 47-40.
تنکابنی، فروزان؛ یوسفی، علی رضا و کشتی آرای، نرگس (1394). طراحی اهداف مبتنی بر توسعه سرمایه اجتماعی در برنامه درسی آموزش عالی ایران. دوفصلنامهمطالعاتبرنامهدرسیآموزشعالی، 6، 11، 26-7.
حبیبی فر، محمد (1392). تحلیل محتوای کتاب مطالعات اجتماعی پایه ششم براساس شاخص های سرمایه اجتماعی و دیدگاه معلمان شهر گنبد کاووس. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
خوش فر، غلام رضا؛ بارگاهی، رضا و کرمی، شهاب (1392). سرمایه اجتماعی و پایداری شهری، مطالعه موردی: شهر گرگان. فصلنامه مطالعات شهری، 8، 46-31.
روحانی، حسن (1388). درآمدی بر نظریه سرمایه فرهنگی. فصلنامه راهبرد، 18، 53، 35-7.
ذاکر صالحی، غلامرضا (1387). پارادوکس سرمایه اجتماعی تحصیلکردگان ایرانی: بررسی رابطه آموزش عالی و سرمایه اجتماعی در ایران. فصلنامه آموزش مهندسی ایران، 10، 40، 51-25.
زارع شاه آبادی، اکبر و ترکان، رحمت اله (1391). رابطه سرمایه اجتماعی و قانون گریزی در بین شهروندان شهر یزد. فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، 8، 27، 115-84.
سبحانی نژاد، مهدی؛ جعفری هرندی، رضا و نجفی، حسن (1394). تحلیل محتوای کتابهای دین و زندگی دوره متوسطه از لحاظ میزان توجه به مباحث سبک زندگی اسلامی مبتنی بر سوره مبارکه حجرات. فصلنامه اندیشههاینوینتربیتی، 11، 41، 101-97.
سرمد، زهره؛ بازرگان، عباس و حجازی، الهه (1393). روشهای تحقیق در علوم رفتاری. تهران: آگاه.
سروش، مریم و افراسیابی، حسین (1389). سرمایه اجتماعی، هویت و مشارکت اجتماعی جوانان شیراز. دو فصلنامهعلمیتخصصیپژوهشجوانانفرهنگوجامعه، 5، 155-123.
سید نورانی، سید محمد رضا؛ سجادی، معصومه سادات؛ فروزان، فاطمه و جهانگرد، فاطمه (1394). بررسی نقش آموزش در ایجاد سرمایه اجتماعی در ایران (1390-1360). فصلنامه علمی پژوهشی رشد و توسعه اقتصادی، 5، 20،44-31.
سیاه پوش، امیر (1387). فراتحلیل مطالعات سرمایه اجتماعی در ایران. فصلنامه راهبرد فرهنگ، 3، 124-99.
سعادتی، موسی (1389). بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی، همسرآزاری و سلامت روانی در بین زنان متاهل شهر تبریز. پایان نامه کارشناسی، دانشگاه تبریز.
شارع پور، محمود (1383). ابعاد و کارکردهای سرمایه اجتماعی و پیامدهای ناشی از فرسایش آن. مجموعه مقالات همایش بررسی مسایل اجتماعی ایران، تهران، دانشگاه پیام نور.156-132.
شکربیگی، عالیه (1389). مدرنگرایی و سرمایه اجتماعی خانواده درآمدی بر جامعهشناسی خانواده در ایران. تهران: جامعهشناسان.
عباس زاده، محمد؛ علیزاده اقدم، محمد باقر؛ کوهی، کمال و علی پور، پروین (1391). انواع سرمایه ها، حلقه مفقوده در تبیین شادکامی دانشجویان (دانشجویان دانشگاه تبریز). فصلنامه علمی – پژوهشی رفاه اجتماعی، 13، 51، 244-215.
عسکری مقدم، رضا (1382). بررسی متون کتابهای فارسی دوره دبستان از نظر تشکیل سرمایه اجتماعی با تاکید بر اعتماد اجتماعی. همایش سیاستها و مدیریت برنامههای رشد و توسعه در ایران، تهران،246 -209.
علاقهبند، علی (1393). جامعه شناسی آموزش و پرورش. تهران: روان.
علینی، محمد (1391). سرمایه اجتماعی در آموزههای اسلامی. قم: بوستان کتاب.
غفاری، غلامرضا (1383). اعتماد اجتماعی در ایران، تحلیل یافتههای پیمایش ارزشها و نگرشهای ایرانیان. تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، دفتر طرح های ملی.
فصیحی، امان الله (1392). اسلاموسرمایهاجتماعی: باتاکیدبررویکردفرهنگی. تهران : موسسه پژوهشی فرهنگ، هنر و ارتباطات.
فیلد، جان (1392).سرمایهاجتماعی. ( ترجمه غلامرضا غفاری و حسین رمضانی)، تهران: کویر.
فوکویاما، فرانسیس (1386). پایاننظم، سرمایه اجتماعی و حفظ آن. (ترجمه غلامعباس توسلی)، تهران : حکایت قلم نوین.
فولادیان، احمد (1388). بررسی میزان سرمایه اجتماعی در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی مشهد.فصلنامه تخصصی فقه و تاریخ تمدن، 6، 21، 87-112.
قاسمی، وحید و قدسیه، نازیلا (1390). تحلیل محتوای کتابهای درسی دوره ابتدایی از نظر عناصر تشکیل دهنده مفهوم سرمایه اجتماعی. فصلنامه تعلیم و تربیت، 108، 132-109.
گیدنز، آنتونی و بردسال، کارن ( 1393). جامعه شناسی.( ترجمه حسن چاوشیان)، تهران: نی.
مبانی نظری تحول بنیادین در نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی جمهوری اسلامی ایران، (1390).
مجموعه قانون برنامه چهارم و پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران. (1391). اداره کل تدوین و تنقیح قوانین و مقررات، تهران: معاونت پژوهش، تدوین و تنقیح قوانین و مقررات معاونت حقوقی ریاست جمهوری اسلامی ایران
موسوی، میرنجف؛ حسنی، محمد و منوچهری میاندوآب، ایوب (1392). تحلیل سرمایه اجتماعی شهروندان و تاثیر آن بر کیفیت زندگی مورد مطالعه: محلههای شهر میاندوآب. پژوهش های جغرافیای انسانی، 42، 4، 220-197 .
مهرمحمدی، محمود و همکاران (1393). برنامه درسی، نظرگاهها، رویکردها و چشماندازها. تهران: سمت و انتشارات آستان قدس رضوی.
موحد، مجید؛ مظفری، روح الله و علیزاده، سمانه (1391). مطالعه رابطه سرمایه فرهنگی با اعتماد نهادی. فصلنامه مطالعات توسعه اجتماعی، 1، 3، 97-71.
میرزاخانی اندریان، محمد (1379). بررسی ارتباط نگرش به رشته تحصیلی با عملکرد تحصیلی و تاثیر سرمایههای اجتماعی و فرهنگی روی آنها در میان دانشجویان دوره روزانه کارشناسی دانشگاه تبریز. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز.
نازک تبار، حسین و ویسی، رضا (1387). واکاوی رابطه سرمایه اجتماعی خانواده با تحصیل فرزندان. فصلنامه فرایند مدیریت و توسعه، 69-68،150-123.
نیازی، محسن و کارکنان، محمد (1386). تبیین جامعه شناختی رابطه سرمایه فرهنگی خانواده با هویت اجتماعی جوانان. فصلنامه مطالعات ملی، 8، 3، 81-55.
هاشمیان فر، جمشید (1386). بررسی عوامل موثر بر نابرابری اجتماعی با تاکید بر سرمایه اجتماعی، پایان نامه دکتری جامعه شناسی، دانشگاه اصفهان.
هزارجریبی، جعفر (1388). بررسی عوامل مؤثر بر اعتماد اجتماعی شهروندان.فصلنامه جامعهشناسیکاربردی، 20، 36، 38-17.
هنرور، محسن؛ پاسیان خمری، رضا و طراوت، محدثه (1394). ارزیابی مؤلفههای سرمایه اجتماعی در شهر ایرانی از دریچه متون کهن ادبیات فارسی. فصلنامه علمی- پژوهشی نظر، 12، 33، 58-41.
ولی پور، آسیه (1390). تحلیل محتوای کتب علوم اجتماعی مقطع متوسطه با تکیه بر مولفههای سرمایه اجتماعی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
Allan, J & Cats, R. (2012). Social Capital Children Young People Implication For Practice Policy And Research. University Of Bristol.
Bourdieu, P. (1986). The forms of capital. J.G. Richardson(ed)
Francois, P & Zabognik, J. (2005).Trust, Social Capital And Economic Development. Journal Of The European Economics Association ,3,1,51-94.
Ghamari, M. (2012). The relationship of social capital and happiness among high school students of Karaj city. International journal of Academic research in business and socialsciences, 2, 1، 21-36.
Grootaert, C.; Narayan, D.; Jones, V. N. & Woolcick, M. (2005), Measuring Social Capital An integrrated Questionnaire. World Bank Working Paper, Sociology of Education, 75, 1–18.
Hanifan, L. J. (1916). The rural school community center. Annals of the American Academy of Political and Social Science, 67, 130-138.
Hao, F. (2011). Social Capital, Solidarity, And Cohort Effect – An Analysis Of The Production Of Social Capital Among Union Miners In Harlan Country, Kentaky. Master Thesis.
Huang, J., Brink, H. M & Groot, W. (2009). A Meta-Analysis of the Effect of Education on Social Capital. Journal Of The Economic of Education Review,Working Paper, 10, 9,28, 1-28.
Jarvela, S (2011). Social And Emotional Aspects Of Learning. University Of Oulu. Finland.
Kim, H. (2012). Determinants of individual trut in global institutions: the role of social capital and transnational identity. Journal Of The Sociology mind, 2,3, 272-281.
Lawshe CH. (1975). A quantitative approach to content validity. Personnel Psych , 28: 563-75.
Nakagawa,Y & Shaw,R.(2004).Social Capital: A Missing Link to Disaster Recovery. International Journal of Mass Emergencies and Disasters, 22, 1, 5-34.
Print, M & Coleman, D. (2003). Towards Understanding of Social Capital and Citizenship Education. Cambridge Journal of Education, 33,1,123-149.
Putnam, R. (2000). Bowling Alone: The Collapse and Revival of American Community. New York: Touchstone Books by Simon & Schuster Publisher.
Schultz, T. W. (1960). Capital formation by education. Journal of Political Economy, 68, 571–583.
Tonkaboni, F; Yousefy, A & Keshtiaray, N .(2014). The Relationship Between The Curriculum Of Highereducation And Social Capital. Journal Of Education And Training.1,1, 39-47 .
Walstrom, C; Svendsen, G & Lind, H. (2008). On The Capitalization And Cultivation Of Social Capital: Towards A Neo Capital General Science?، Socio Economics Journal ،37, 1495- 1514.
Wilson, P. A. (1997). Building social capital: A learning Agenda for the Twenty First Century. Urban studies, 34 ,5-6, 745-60.
ابتدای صفحه