علی پژهان؛ آنیتا کمالی ها
دوره 6، شماره 2 ، تابستان 1394، صفحه 1-18
چکیده
باروری به‌منزلة پدیده‌ای زیستی تحت تأثیر عوامل، وضعیت‌ها، و زمینه‌هایی است که فرهنگ یکی از آن‌هاست. فرهنگ نیرویی اساسی در پویایی جمعیت انسانی محسوب می‌شود. در پژوهش حاضر توصیفی ژرف از تأثیر عوامل فرهنگی در باروری زنان 15-49سالة منطقة 12 تهران ارائه می‌دهیم. پرسش اصلی این پژوهش را بر همین مبنا، یعنی «تأثیر عوامل فرهنگی در باروری ...
بیشتر
باروری به‌منزلة پدیده‌ای زیستی تحت تأثیر عوامل، وضعیت‌ها، و زمینه‌هایی است که فرهنگ یکی از آن‌هاست. فرهنگ نیرویی اساسی در پویایی جمعیت انسانی محسوب می‌شود. در پژوهش حاضر توصیفی ژرف از تأثیر عوامل فرهنگی در باروری زنان 15-49سالة منطقة 12 تهران ارائه می‌دهیم. پرسش اصلی این پژوهش را بر همین مبنا، یعنی «تأثیر عوامل فرهنگی در باروری زنان»، قرار دادیم. برای پاسخ به این پرسش به پژوهش تحلیلی با رویکرد جمعیتشناختی پرداختیم. نتایج پژوهش حاکی از آن بودهاند که بین قومیت، هنجارها، مذهب، فشار فرهنگی، ترجیح جنسیتی، وسایل پیشگیری، و تحصیلات با باروری رابطة معنادار وجود دارد و در بین گروههای قومی بیشترین باروری مربوط به گروه قومی ترکزبان این منطقه بوده است. بنابراین، رشد جمعیت و رشد فرهنگی متأثر از یکدیگرند. ساختار فرهنگی از عواملی است که به‌منزلة پشتوانة سیاستهای جمعیتی میتواند نقشی اساسی در کنترل و افزایش باروری ایفا کند.
حسنعلی پورمند؛ محمدرضا بمانیان؛ محمدجواد مهدوی نژاد؛ سپیده صمدزاده
دوره 6، شماره 2 ، تابستان 1394، صفحه 19-41
چکیده
ارزش‌های اخلاقی از عوامل بسیار مهم در روند شکلگیری معماری ایران است و همواره در ماهیت ابنیة سنتی و روند شکلگیری آن‌ها مؤثر بوده است. پرسشهایی که در این پژوهش مطرح می‌شود عبارت است از: الف) جایگاه ارزش‌های اخلاقی در معماری سنتی ایران کجاست؟ ب) توجه به ارزش‌های اخلاقی چه تأثیراتی را در معماری سنتی شهر کویری یزد بر جای ...
بیشتر
ارزش‌های اخلاقی از عوامل بسیار مهم در روند شکلگیری معماری ایران است و همواره در ماهیت ابنیة سنتی و روند شکلگیری آن‌ها مؤثر بوده است. پرسشهایی که در این پژوهش مطرح می‌شود عبارت است از: الف) جایگاه ارزش‌های اخلاقی در معماری سنتی ایران کجاست؟ ب) توجه به ارزش‌های اخلاقی چه تأثیراتی را در معماری سنتی شهر کویری یزد بر جای نهاده است؟ بهمنظور پاسخگویی به این پرسشها، ده بنا از آثار معماری سنتی یزد به‌منزلة نمونة پژوهشی انتخاب شده است. روش بهکاررفته در این پژوهش «تاریخی ـ تفسیری» است و برای جمع‌آوری اطلاعات از برایند منابع کتابخانهای و روشهای میدانی استفاده شده است. نتایج پژوهش بیانگر آن است که به ارزش‌های اخلاقی در روند ساخت بنا و نیز زمان بهرهبرداری از آن توجه شده است و تأثیرات آن در قالب پاسداری از فرهنگ وقف، عمل برطبق اصول فتوتنامهها، و توجه به وحدانیت، انسانیت، و طبیعت تجلی یافته است.
حمید تنکابنی
دوره 6، شماره 2 ، تابستان 1394، صفحه 43-65
چکیده
نظام دیوان‌سالاری دارای جایگاهی رفیع، تعیین‌کننده، و تأثیراتی شگرف در فرایند توسعۀ پایدار کشورهای در حال توسعه است. این نقش، به‌ویژه، در آن گروه از کشورهایی پررنگ‌تر می‌شود که دارای دیوان‌سالاری تاریخی‌اند و اقتصاد آن‌ها اساساً متکی بر درآمد سرشار از فروش یک محصول (نظیر نفت) است. رشوه، اختلاس، ویژه‌خواری، و انواع گوناگون ...
بیشتر
نظام دیوان‌سالاری دارای جایگاهی رفیع، تعیین‌کننده، و تأثیراتی شگرف در فرایند توسعۀ پایدار کشورهای در حال توسعه است. این نقش، به‌ویژه، در آن گروه از کشورهایی پررنگ‌تر می‌شود که دارای دیوان‌سالاری تاریخی‌اند و اقتصاد آن‌ها اساساً متکی بر درآمد سرشار از فروش یک محصول (نظیر نفت) است. رشوه، اختلاس، ویژه‌خواری، و انواع گوناگون فساد سازمان‌یافته و نهادینه‌شده در نظام اداری این قبیل کشورها اگر مهار، تعدیل، و ریشه‌کن نشود، به مرور زمان به نوعی فرهنگ در سازمان اداری کشور تبدیل می‌شود و امکان هرگونه تحول بنیادین در آن و توسعۀ اداری را منتفی می‌کند. در پی آن، به‌صورت عاملی بازدارنده در توسعۀ اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، و فرهنگی درمی‌آید و مانع دست‌یابی کشورها به توسعه‌ای پایدار و همه‌جانبه می‌شود. دور باطل و شیطانی «کژتابی‌های مالی سازمان‌یافته و ماندگار» در تاروپود نظام دیوان‌سالاری کشور و پدیدۀ «توسعه‌نیافتگی» و تأثیرات متقابل این دو در یک‌دیگر، این‌گونه جوامع را به اردوگاه کشورهای همواره عقب‌مانده سوق می‌دهد. بدیهی است این قبیل کشورها با برخورداری از عزم و اراده‌ای ملی می‌توانند با تدوین و اجرای برنامه‌ها و راه‌کارهای مهار، تعدیل، و درنهایت ریشه‌کن‌کردن این نوع فسادها این چرخة باطل را در هم بشکنند و زمینه و بستری مناسب را برای تبدیل‌شدن به کشوری توسعه‌یافته فراهم کنند.
الهام شفائی مقدم؛ محسن نیازی؛ محسن شاطریان
دوره 6، شماره 2 ، تابستان 1394، صفحه 67-91
چکیده
نگرش به ازدواج یکی از سازوکار‌های کلیدی برای پیش‌بینی رفتار واقعی در ازدواج است که از عوامل متعدد اجتماعی، فرهنگی، و اقتصادی تأثیر می‌پذیرد. بنابراین، این مطالعه با هدف بررسی عوامل متعددی که در نوع نگرش جوانان به ازدواج تأثیرگذار بوده و مقدمات افزایش سن ازدواج را فراهم کرده انجام شده است. به‌علت خصلت چندبعدی پدیده‌های اجتماعی ...
بیشتر
نگرش به ازدواج یکی از سازوکار‌های کلیدی برای پیش‌بینی رفتار واقعی در ازدواج است که از عوامل متعدد اجتماعی، فرهنگی، و اقتصادی تأثیر می‌پذیرد. بنابراین، این مطالعه با هدف بررسی عوامل متعددی که در نوع نگرش جوانان به ازدواج تأثیرگذار بوده و مقدمات افزایش سن ازدواج را فراهم کرده انجام شده است. به‌علت خصلت چندبعدی پدیده‌های اجتماعی و انسانی و تکثر نظریه‌های متعدد درخصوص زوایای گوناگون ازدواج، در این تحقیق سعی کرده‌ایم با تلفیق نظریه‌های نوسازی، مبادله، و نظریة اقتصادی به شناخت و تبیین بهتری از نگرش منفی به ازدواج و علل افزایش سن ازدواج دست یابیم. این مطالعه از نوع پیمایش اجتماعی است و برای جمع‌آوری اطلاعات از روش پرسش‌نامه، توأم با مصاحبه، استفاده شده است. جامعة آماری پژوهش شامل جمعیت فعال (15-65 سال) شهرستان کاشان در سال 1391 است. با بهره‌گیری از فرمول نمونه‌گیری کوکران، تعداد 620 نفر به‌منزلة حجم نمونه تعیین و با استفاده از روش تصادفی افراد مورد مطالعه انتخاب شدند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند که بین متغیرهای خانواده، وضعیت اقتصادی، افزایش توقعات، بی‌کاری، سنگینی مخارج ازدواج، انحرافات اجتماعی و اخلاقی، کارکرد نامناسب رسانه‌ها، ترس از آینده، و تضعیف باورهای دینی با متغیر نگرش منفی به ازدواج رابطة معناداری وجود دارد. هم‌چنین، مقدار آمارة F محاسبه‌شده در رگرسیون تک‌متغیره نشان می‌دهد هریک از عوامل فوق در پیش‌بینی نگرش منفی به ازدواج مؤثر است. به‌گونه‌ای که عوامل تضعیف باورهای دینی (57/15=F) قوی‌ترین پیش‌بینی‌کننده و بعد از آن عوامل سنگینی مخارج ازدواج (49/10=F) و افزایش توقعات (34/7=F) قرار دارند.
اصغر فولادی؛ نویده شاه نعمتی گاوگانی
دوره 6، شماره 2 ، تابستان 1394، صفحه 93-109
چکیده
خانواده یکی از ارکان اساسی جامعه به‌شمار می‌رود و دست‌یابی به جامعه‌ای سالم آشکارا در گرو سلامت آن است. در این میان طلاق از جمله آسیب‌ها و مشکلاتی است که سلامت جامعه را به خطر می‌اندازد و مانع از پیش‌رفت آن می‌شود. چنان‌چه بتوانیم از علل و عوامل متعدد آن آگاهی یابیم، می‌توانیم از بروز آن‌ها جلوگیری کنیم و از عواقب سخت طلاق رهایی ...
بیشتر
خانواده یکی از ارکان اساسی جامعه به‌شمار می‌رود و دست‌یابی به جامعه‌ای سالم آشکارا در گرو سلامت آن است. در این میان طلاق از جمله آسیب‌ها و مشکلاتی است که سلامت جامعه را به خطر می‌اندازد و مانع از پیش‌رفت آن می‌شود. چنان‌چه بتوانیم از علل و عوامل متعدد آن آگاهی یابیم، می‌توانیم از بروز آن‌ها جلوگیری کنیم و از عواقب سخت طلاق رهایی یابیم. هدف از این پژوهش بررسی عوامل مؤثر در بروز طلاق در استان آذربایجان شرقی (کلانشهر تبریز) در سال 1392 است. روش پژوهش از نوع توصیفی است و نمونههای آن، شامل پروندههای زوجین متقاضی طلاق (100 زوج) و مراجعهکننده به دادگاههای خانوادة کلانشهر تبریز طی سال 1392، به روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند و با استفاده از فهرستبندی، اطلاعات حاصل از پروندهها بررسی و در سطح آمار توصیفی تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌های این پژوهش نشان دادند که همة عوامل طلاق در چهار دسته جای میگیرند، که بیشترین درصد علل درخواست طلاق بهترتیب عبارتاند از: عوامل اجتماعی (40%)، عوامل شخصی و فردی (34%)، عوامل اقتصادی (13%)، و عوامل فرهنگی (10%) که زیرمجموعهها و فراوانی تأثیرگذاری هریک از عوامل بهتفصیل در مقاله آمده است.
محسن گل پرور
دوره 6، شماره 2 ، تابستان 1394، صفحه 111-131
چکیده
ارزش‌های فرهنگی و ایدئولوژی‌های اخلاقی از طریق شکل‌دهی نظام مرجع‌شناختی، اخلاقی، و فرهنگی برای افراد تصمیم‌گیری‌های رفتاری فردی و جمعی را تحت تأثیر قرار می‌دهند. این تأثیر از طریق ایجاد تمایل به هم‌خوانی بین یک ارزش یا ایدئولوژی خاص با رفتار وارد عمل می‌شود. در محیط‌های کار افراد با تمایل به یک یا چند ارزش فرهنگی یا ایدئولوژی ...
بیشتر
ارزش‌های فرهنگی و ایدئولوژی‌های اخلاقی از طریق شکل‌دهی نظام مرجع‌شناختی، اخلاقی، و فرهنگی برای افراد تصمیم‌گیری‌های رفتاری فردی و جمعی را تحت تأثیر قرار می‌دهند. این تأثیر از طریق ایجاد تمایل به هم‌خوانی بین یک ارزش یا ایدئولوژی خاص با رفتار وارد عمل می‌شود. در محیط‌های کار افراد با تمایل به یک یا چند ارزش فرهنگی یا ایدئولوژی اخلاقی ممکن است غیراخلاقی رفتار کنند. این پژوهش با هدف بررسی نقش ایدئولوژی‌های اخلاقی (ایده‌آل‌گرایی، نسبیت‌گرایی، و ماکیاولیسم) و ارزش‌های فرهنگی (مادی‌گرایی و فاصلة قدرت) در بروز رفتارهای غیراخلاقی، پس از کنترل نقش استرس شغلی و فرسودگی شغلی، اجرا شد. جامعة آماری پژوهش کارکنان یک صنعت تولید مواد شیمیایی بودند که از میان آن‌ها 287 نفر به شیوة سهل‌الوصول انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسش‌نامة ایده‌آل‌گرایی، نسبیت‌گرایی، مادی‌گرایی، فاصلة قدرت، ماکیاولیسم، استرس شغلی، فرسودگی شغلی، و رفتارهای غیراخلاقی بود. داده‌ها با استفاده از ضریب هم‌بستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون سلسله‌مراتبی تحلیل شد. نتایج نشان داد که پس از کنترل استرس شغلی، ایده‌آل‌گرایی و فاصلة قدرت (3/22 درصد تبیین واریانس) قادر به پیش‌بینی رفتارهای غیراخلاقی‌اند، اما وقتی فرسودگی شغلی تحت کنترل درآمد، ایده‌آل‌گرایی، مادی‌گرایی، و فاصلة قدرت (7/20 درصد تبیین واریانس) رفتارهای غیراخلاقی را پیش‌بینی کردند.
