2024-03-29T13:10:59Z
https://socialstudy.ihcs.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=36
جامعهپژوهی فرهنگی
جامعه پژوهی
2383-0468
2383-0468
1389
1
2
گفتمان چپ اولیه در ایران: اندیشههای جهانی در بستر ایرانی
علیرضا
تاجداری
حسن
سرایی
این مقاله به بررسی محتوا و ویژگیهای اصلی گفتمان چپ در متون گروههای سوسیالیستی و مارکسیستی اولیه، مثل اجتماعیون عامیون و حزب دمکرات ایران در انقلاب مشروطه، میپردازد تا مشخص شود عناصر اصلی مورد تأکید در این گفتمان چه چیزهایی هستند. مقاله حاضر رویکردی را پیشنهاد میکند که طبق آن توجه به تعامل عناصر درونی و بیرونی، به ویژه ادغام و ترکیب آنها، جهت فهم جامعه ایران اساسی تلقی میشود. طبق این رویکرد برای شناخت جامعه ایران لازم است به تعامل عناصر درونی و بیرونی در سطح جوامع تأثیرپذیری همچون ایران توجه شود. برای فهم گفتمان چپ اولیه از این رویکرد استفاده شده است. با استنتاج از این رویکرد، میتوان گفت به احتمال زیاد گفتمان چپ اولیه ترکیبی از عناصر درونی و بیرونی (ایرانی و جهانی) است. گفتمان چپ اساساً از خارج وارد ایران شد و کالایی وارداتی محسوب میشود، اما این اندیشه و گفتمان پس از ورود به ایران در تعامل با عناصر محلی و ایرانی قرار گرفته و به صورت پدیدهای تحولیافته و دورگه در ایران ظاهر شد.
گفتمان چپ اولیه
دورگهای شدن
جوامع تأثیرپذیر و تأثیرگذار
2011
03
21
7
23
جامعهپژوهی فرهنگی
جامعه پژوهی
2383-0468
2383-0468
1389
1
2
منزلت «قانون» و «نظم» در نظریههای علوم اجتماعی و مدیریت و پیشینة آن در ادارة امور ایران عصر قاجار
حمید
تنکابنی
نظم و قاعده ورزی - به مثابه یکی از ارکان امور مدیریت و سازمان - در اساس مولود و محصول «قانون» به عنوان، مهمترین محک سنجش امور و پدیدههای جاری جوامع، و قانون باوری است. در جوامع اروپایی، وجود قوانین و رویههای حقوقی، حتی در دورههای تاریخی حاکمیت سلطنت مطلقه، موجد پدید آمدن و غلبة روح قانونمداری در اکثر جنبههای حیات زندگی و همچنین در عرصة مطالعات و نظریههای علمی در حوزههای گوناگون و ازجمله علوم اجتماعی و مدیریت گردید. حال آنکه در ایران، به دلیل وجود حکومتهای استبدادی و خودکامه پادشاهی و فقدان «قانون»، همواره روحیه و عادت قانون گریزی و قانون ستیزی، در ابعاد گوناگون زندگی اجتماعی، به ویژه در اداره عمومی و کارکرد نظام دیوان سالاری، وجه غالب امور جاری جامعه گردید. روحیهای که در دورة قاجار و پس از آن تداوم و تشدید یافت و حتی پدیدة انقلاب مشروطیت هم قادر به تحول بنیادین در آن نگردید. در واقع پرسش اصلی آنست که با توجه به اهمیت قانون و نظم در آرای دانشمندان حوزة علوم اجتماعی و مدیریت و ادارة امور، وضعیت قانونمداری و پیشینة آن در نظامات اداری دورة قاجار به چه نحو بوده است؟ در اثر حاضر کوشش شده است با بهرهگیری از روش ساختمندگرا – که کنش و ساختار را توأمان مداخلهگر در تبیین علمی پدیدههای اجتماعی میشمارد – به پرسش پراهمیت یاد شده پاسخ داده شود.
قانون
نظم
دیوانسالاری
حکومت خودکامه
دوره قاجار
2011
03
21
35
66
جامعهپژوهی فرهنگی
جامعه پژوهی
2383-0468
2383-0468
1389
1
2
بررسی کاربرد آموزش غیر رسمی در آموزش شهروندی
(مطالعه موردی: مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران)
نازیلا
خطیبزنجانی
مهران
فرجاللهی
محمدرضا
سرمدی
آموزش غیررسمی به عنوان راهکاری موثر قادر است همتی مضاعف در راه رسیدن به آموزش شهروندی باشد. این تحقیق با هدف بررسی کاربرد آموزش غیررسمی در آموزش شهروندی و تأثیر آن بر ارتقای سطح دانش و آگاهی کارکنان مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران سال 1389 انجام گرفته است.
این پژوهش یک تحقیق کاربردی-توسعهای از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون تک گروهی میباشد. جامعه آماری کارکنان مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران (200 نفر) و نمونه آماری 57 نفر از کارکنان رسمی داوطلب بودند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامهای محقق ساخته بود. همچنین دوره به شکل حضوری برگزار گردید. دادهها در دو مرحله جمع آوری و توسط نرم افزار SPSS v.11 تجزیه و تحلیل گردید.
میانگین نمرات پیش آزمون و پس آزمون افراد پس از محاسبه به ترتیب 53/9 و 98/13 بود. یافتهها نشان داد که سطح دانش اولیه کارکنان درباره مهارتهای ارتباط شفاهی که از مهمترین مهارتهای ارتباطی است، پایین میباشد. بعلاوه آزمون آماری تی وابسته نشان داد که آموزش غیررسمی در این افراد کاملاً اثربخش بوده است (sig=0 که از آلفای 05/0 کوچکتر است). لذا با توجه به اثربخشی این روش در آموزش غیررسمی، میتوان از آن به عنوان یک روش موثر در دیگر مراکز دولتی و خصوصی جهت برگزاری دورههای مهارت ارتباط موثر و دیگر برنامههای آموزش غیررسمی و شهروندی استفاده نمود.
آموزش غیررسمی
آموزش شهروندی
آموزش مهارتهای ارتباط شفاهی
کارکنان مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران
2011
03
21
45
71
جامعهپژوهی فرهنگی
جامعه پژوهی
2383-0468
2383-0468
1389
1
2
تأثیر استفاده از رسانهها بر احساس جوانان نسبت به حیات اجتماعی
غلامرضا
خوشفر
سیدمحمود
عقیلی
مجید
دنکو
مجید
الیاسی
این تحقیق به ارزیابی نقش رسانهها در تکوین و تغییر احساسات جوانان نسبت به حیات اجتماعی میپردازد. به این معنا که نوع و میزان استفاده از رسانهها تا چه اندازه بر احساسات جوانان درباره دنیای پیرامونشان وجهانی که در آن زندگی میکنند نقش دارند. هدف اصلی تحقیق، شناخت نقش رسانهها در تغییرات احساسات جوانان نسبت به حیات اجتماعی میباشد. روش تحقیق، پیمایشی و جامعه آماری آن کلیه جوانان (15 الی 29 ساله) ساکن شهر گرگان بودهاند؛ و حجم نمونه 400 نفر تعیین شده، که بر اساس چارچوب نمونهگیری تصادفی خوشهای چند مرحلهای انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج حاصل از دادههای جمعآوری شده نشان میدهد که نوع استفاده از رسانهها با احساسات جوانان نسبت به حیات اجتماعی رابطه معنیداری دارد؛ به طوری که هرچه اولویت نوع استفاده جوانان از رسانههای مدرن بیشتر باشد، احساس آنها نسبت به حیات اجتماعی منفیتر میشود. همچنین بررسی رابطه میزان مصرف رسانهای با احساسات جوانان نسبت به حیات اجتماعی نشان داد که میزان استفاده از رسانهها با احساس جوانان نسبت به حیات اجتماعی رابطه معنیداری وجود ندارد.
احساسات
حیات اجتماعی
رسانه
جوانان
گرگان
2011
03
21
73
105
جامعهپژوهی فرهنگی
جامعه پژوهی
2383-0468
2383-0468
1389
1
2
ویژگیهای دانشگاه تمدنساز
سید ابوتراب
سیاهپوش
در منابع گوناگون، واژة تمدن یا شهر آیینی را، آراسته شدن به آداب و ادب مردم جامعة با فرهنگ تعریف کردهاند. دانشگاه به عنوان مکانی فراگیر برای تفکر و تعقل، وظیفه و نقش تعامل با کل جامعه را به لحاظ فرهنگی و تعلیم و تربیت عهدهدار است. اکنون در دنیا از این مکان به عنوان «شهر خرد» یاد کردهاند؛ و لذا اگر جایی برای آن در ضروریات تأسیس تمدنی، قائل باشیم، باید واجد ویژگیهایی بدین قرار باشد. استقلال و نقد قدرت، انضباط، آراستگی به اخلاق و عقل و خرد، مبارزه با جهل فکری و معرفتی جامعه، ترویج پژوهشهای علمی و بنیادی، طرد مقررات فرسوده و تدوین ضوابط و تشکیلات پویا و نوین، ارتباط با قطبهای علمی و بینالمللی، دوری از کشمکشهای سیاسی و فرقهای.
دانشگاه
تمدن
فرهنگ
نهادها
علم
معرفت
ایمان و قدرت
2011
03
21
105
122
جامعهپژوهی فرهنگی
جامعه پژوهی
2383-0468
2383-0468
1389
1
2
باز تعریف هویت دوگانه ارامنه ایرانی در بستر جهانی شدن:
مطالعه ارامنه محله وحیدیه تهران
سید احمد
عسکری
سعیده
زاد قناری
علی
قاسمی اردهانی
در این مقاله سعی شده تا جایگاه هویتی ارامنه ایرانی به عنوان اقلیتی که از دو ساحت متمایز هویتی یعنی «فضای هویتی ملی» و «فضای هویتی قومی و مذهبی» بهرهمند است، در فرآیند جهانی شدن مورد بررسی قرار گیرد. در این رابطه فرض بر این بوده است که ارمنیان به واسطه تعلقات ملی که آنان را به مثابه «ایرانیان ارمنی» به تصویر میکشد و نیز تعلقات مذهبی که آنان را در پیوند با جامعه جهانی مسیحیان قرار میدهد، میتوانند بستری مناسب برای طرح نقش عناصر هویتی متکثر محلی و جهانی باشند.
نتایج نشان میدهد ارامنه ایران طی روند جهانی شدن در ذیل اینکه هویت ایرانی خود را بر هویت قومیشان مقدم میدانند، علاوه بر اینکه در فضای واقعی میکوشند تا هویت قومی- مذهبی خود را حفظ و برجسته نمایند، از قابلیتهای فضای مجازی نیز در جهت باز تعریف هویت خاص ارمنی خود بهره میگیرند.
جهانی شدن
هویت
فرهنگ
هویت ملی
هویت قومی
ارامنه
2011
03
21
123
157
جامعهپژوهی فرهنگی
جامعه پژوهی
2383-0468
2383-0468
1389
1
2
ایدئولوژیک شدن علم؛ پیامدها و آسیبها
امیر
قدسی
زندگی مدرن دارای مبانی متافیزیکی مهمی برای خود است که این مبانی ابعاد مختلف حیات دنیوی بشر مدرن را مدیریت میکنند. اهمیت مبانی مذکور در آن است که آنها نحوه نگرش انسان جدید به کل نظام هستی، اعم از خدا، خودش و جهان، را تعیین کرده و لذا با محوریت انسان همه حقایق را فهم و تفسیر میکنند.
نتیجه محوریت انسان و سپس معطوف شدن همه توجه به تأمین نیازهای دنیوی باعث افراط او در استفاده از مواهب خدادادی در طبیعت، و غفلت از حقایق غیرمادی و معنوی میشود که این دو امر از بحرانهای اساسی انسان در جهان مدرن است.
در حل بحران زندگی مدرن، به نظر میرسد نقش دین، بالاخص ادیان الهی، بر عوامل و مؤلفههای دیگر مقدم باشد؛ زیرا دین قادر است پاسخ پرسشهایی که انسان مدرن از طریق علم و متافیزیک مدرن نتوانست پاسخ آنها را بیابد به انسان گوشزد کند.
با توجه به نقش مذکور دین و نیز اهمیت علم و نگرش متافیزیکی در حل بحران انسان مدرن، میتوان به اهمیت نقش علم دینی در این زمینه توجه داشت؛ زیرا علم دینی، در اینجا، نظام معرفتی دربارة جهان طبیعت و نیز ماوراء طبیعت است که آموزههای دین در شکل دهی متغیرهای تأثیر گذار آن، دارای نقش و تأثیر مهمی است که به واسطه همین کلیتِ علم، بالاخص کاربردهای آن را، رنگ و جهت دینی داده و از بروز نتایج سکولار و ضد دین جلوگیری میکند.
علم
دین
زندگی مدرن
انسان گرایی
علم دینی
2011
03
21
159
182