The Elements Constituting the Iran's National Identity in Historical Process

Document Type : .

Authors

1 Assistant Professor of Political History Department, Institute of Humanities Cultural Studies

2 Ph.d in Political Science of Institute of Humanities Cultural Studies

Abstract

The purpose of this article is to examine the elements of Iran's national identity in the course of historical development. Iran possesses a long-standing historical national identity, which had emerged out centuries prior to emergence of European national states, has been able to maintain its durability and dynamic throughout history. The point here is concentration on those constituents which have played a key part in this formation and durability, i.e. Iran`s territory, ancient history, religion and religious beliefs (especially Islam), governance and political heritage, rich and dynamic culture, Farsi literature, Iranian myths and the element of Tendency to justice, Right and Freedom. These elements, as historical foundations of Iranian entity, have formed a particular united identity for Iranian people and acted as the most important indicators for being Iranian in various critical situations throughout history, as in nowadays. These constituents are, therefore, the very factors that make modern-day Iranians bound together and to their national identity, as do to their ancestors. It should be noted that this article uses a descriptive-analytical method.

Keywords

References

کتاب­نامه
آموزگار، ژاله (1393). تاریخ اساطیری ایران، تهران: سمت. 
احمدی، حمید (1382). «هویت ایرانی در گستره تاریخ»، فصلنامه مطالعات ملی، شماره 15.
احمدی، حمید (1383). «دین و ملیت در ایران: همیاری یا کشمکش؟»، در: حمید احمدی، ایران، هویت، ملیت، قومیت، تهران: مؤسسه تحقیقات و توسعه علوم انسانی.
احمدی، حمید (1390). بنیادهای هویت ملی ایرانی: چارچوب نظری هویت ملی شهروندمحور، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
ازغندی، علیرضا (1385). درآمدی بر جامعه‌شناسی سیاسی ایران، تهران: نشر قومس.
استوار، مجید (1394). «بررسی تاثیر ابعاد نمادین جهان ایرانی بر ذهنیت ایرانیان»، فصلنامه سیاست، دوره 45، شماره 3.
اسمیت، آنتونی دی (1383). ناسیونالیسم: نظریه، ایدئولوژی، تاریخ، ترجمه منصور انصاری، تهران: انتشارات تمدن ایرانی.
اشرف، احمد (1395). هویت ایرانی: از دوران باستان تا پایان پهلوی، ترجمه و تدوین حمید احمدی، تهران: نشر نی.
بشیریه، حسین (1383 الف). عقل در سیاست، تهران: نگاه معاصر.
بشیریه، حسین (1383 ب). «توسعه سیاسی و بحران هویت ملی»(مصاحبه)، در: داود میرمحمدی، گفتارهایی در هویت ملی ایران، تهران: موسسه مطالعات ملی.
بهمن، شعیب (1393). تمدن ایرانی – اسلامی؛ از افول تا احیا، تهران: انتشارات تیسا.
تاجیک، محمدرضا (1384). روایت غیریت و هویت در میان ایرانیان، تهران: فرهنگ گفتمان.
توحیدفام، محمد (1385). موانع توسعه فرهنگی در ایران، تهران: مرکز بازشناسی اسلام و ایران.
جعفری، علی‌اکبر و شعبانی‌مقدم، عادل (1394). «زمینه‌های اجتماعی و جریان‌شناسی مشروعیت‌یابی نادر»، فصل‌نامه پژوهش‌های تاریخی، شماره 26 .
حاجیانی، ابراهیم (1379). «تحلیل جامعه­شناختی هویت ملی در ایران و طرح چند فرضیه»، فصلنامه مطالعات ملی، شماره 5 .
حاجیانی، ابراهیم (1388). جامعه­شناسی هویت ایرانی، تهران: مرکز تحقیقات استراتژیک.
حافظ­نیا، محمدرضا(1393). جغرافیای سیاسی ایران، تهران: سمت.
حسنی­فر عبدالرحمن (1396). ما و لیبرالیسم، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
حشمتی، ماشاالله (1383). «مفهوم­شناسی آزادی در عصر مشروطیت»، ماهنامه معرفت، شماره 86.
خواجه‌سروی، غلامرضا (1389). «امام خمینی(ره) و بازسازی هویت ملی ایرانی»، فصلنامه مطالعات ملی، شماره 41 .
دهقانی فیروزآبادی، سیدجلال و  نوری، وحید (1391). سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دولت احمدی­نژاد، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق(ع).
دیلم‌صالحی، بهروز (1385). «اسطوره و حماسه، دو بنیاد هویت ایرانی»، فصلنامه مطالعات ملی، شماره 27 .
ربانی، جعفر (1381). هویت ملی، تهران: انتشارات انجمن اولیا و مربیان.
رجایی، فرهنگ (1373)، معرکه جهان‌بینی‌ها، تهران: شرکت انتشارات احیا کتاب.
رجایی، فرهنگ (1386). مشکله هویت ایرانیان امروز، تهران: نشر نی.
رفعتی­پناه مهرآبادی، مهدی و سلیمانی دهکردی، کریم (1395). «بازخوانی مفهوم آزادی در مطبوعات مشروطه (1324-1327 ق)»، مطالعات تاریخ فرهنگی؛ پژوهش­نامه­ی انجمن ایرانی تاریخ، شماره 30 .
رمضان­زاده، عبداله و بهمنی­قاجار، محمدعلی (1387). «هویت ایرانی و چندگانگی قومی»، فصلنامه مطالعات ملی، شماره 33 .
زمانی‌محبوب، حبیب (1390). «نقش دین در هویت‌بخشی به ایرانیان(عصر باستان)»، در: محمد منصورنژاد، دین و هویت، تهران: انتشارات تمدن ایرانی.
زهیری، علیرضا (1379). «هویت ملی ایرانیان»، فصلنامه علوم سیاسی، شماره 12 .
زهیری، علیرضا (1389). جمهوری اسلامی ایران و مسئله هویت ملی، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
سلیم، محمدنبی(محسن) (1390). تاریخ تمدن و فرهنگ ایران‌زمین، تهران: جامی.
سیدامامی، کاووس (1391). «گوناگونی فرهنگی و ضرورت پاسداری از آن»، فصلنامه مطالعات فرهنگ-ارتباطات، شماره 20 .
شعبانی، رضا (1386). ایرانیان و هویت ملی، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
شعبانی، رضا (1392). مبانی تاریخ اجتماعی ایران، تهران: نشر قومس.
قاسمی، حاکم (1390). «همبستگی ملی در کتاب‌های درسی دوره ابتدایی، مورد مطالعه: کتاب‌های فارسی»، در: مجتبی مقصودی،  نهادهای اجتماعی و همبستگی ملی در ایران، تهران: انتشارات تمدن ایرانی.
قاسمی، علی­اصغر و ابراهیم­آبادی، غلامرضا (1390). «نسبت هویت ملی و وحدت ملی در ایران»، فصلنامه راهبرد، شماره 59 .
قالیباف، محمدباقر و پوینده، محمدهادی (1390). «تبیین جغرافیایی بنیادهای هویت ملی(مطالعه موردی: ایران)، فصلنامه مطالعات ملی، شماره 45 .
قاضی‌مرادی، حسن (1380). استبداد در ایران، تهران: نشر اختران.
قبادی، حسینعلی (1388). «ادبیات فارسی و هویت ایرانی؛ چالش‌ها و راهبردها»، در: سیدرضا صالحی‌امیری، زبان فارسی؛ چالش‌ها و راهبردها (پژوهشنامه شماره 35)، تهران: مرکز تحقیقات استراتژیک.
قزلسفلی محمدتقی و فرخی سمیه (1392). «مولفه­های ایرانی – اسلامی عدالت در عصر جهانی»، ارائه­شده در: دومین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت: مفاهیم، مبانی و ارکان پیشرفت.
قنبری­­برزیان، علی و جعفرزاده، فروزنده(1390). «قدرت هویت ملی در میان ایرانیان»، فصلنامه مطالعات ملی، شماره 48 .
کبیری، افشار(1389). «بررسی تحولات تاریخی هویت ملی در ایران»، در: ابراهیم حاجیانی، کنکاشی در هویت ایرانی، تهران: مرکز تحقیقات استراتژیک.
کریمی‌فرد، حسین (1388). «تحلیل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بر اساس مؤلفه‌های هویت ملی»، فصلنامه تحقیقات سیاسی و بین‌المللی، شماره 2 .
کیخا، نجمه (1384). «عدالت­خواهی در نهضت مشروطه­خواهی»، فصلنامه علوم سیاسی، شماره 29.
گارثویت، جین رالف (1387). تاریخ سیاسی ایران: از شاهنشاهی تا کنون، ترجه غلامرضا علی‌بابایی، تهران: نشر اختران.
گودرزی، حسین (1387). تکوین جامعه­شناختی هویت ملی در ایران، با تاکید بر دوره صفویه، تهران: انتشارات تمدن ایرانی.
لطفی­نژاد، روح­الله (1386). «مشروطیت و لیبرالیسم؛ قانون به­مثابه آزادی»، فصلنامه ره­آورد سیاسی، شماره 15.
لقمان‌نیا، مهدی و خامسان، احمد (1389). «جایگاه هویت ملی در نظام آموزش و پرورش ایران»، فصلنامه تحقیقات فرهنگی، دوره سوم، شماره 2 .
لک، منوچهر (1384). «بازتاب کارکرد هویت‌بخش زبان فارسی در شعر؛ مطالعه موردی سبک خراسانی و عراقی»، در: حسین گودرزی، گفتارهایی درباره زبان و هویت، تهران: مؤسسه مطالعات ملی.
مجتهدزاده، پیروز (1387). دموکراسی و هویت ایرانی، تهران: انتشارات کویر.
مدرسی، فاطمه (1394). زبان فارسی در گستره تمدن ایران‌زمین، تهران: انتشارات تمدن ایرانی.
مسکوب، شاهرخ(1373). هویت ایرانی و زبان فارسی، تهران: باغ آئینه.
مصلی‌نژاد، عباس (1388). فرهنگ سیاسی ایران، تهران: نشر فرهنگ صبا.
مفتخری، حسین (1392). «ایران و اسلام؛ هویت ایرانی، میراث اسلامی»، دوفصلنامه جستارهای تاریخی، سال 4، شماره 2.
مقصودی، مجتبی و ارسیا، بابک (1390). «جایگاه گردشگری در تعمیق همبستگی ملی در ایران»، در: مجتبی مقصودی، نهادهای اجتماعی و همبستگی ملی، تهران: انتشارات تمدن ایرانی.
میرمحمدی، داود (1390). «عوامل انسجام‌زا و تداوم‌بخش فرهنگ و تمدن ایرانی، با تاکید بر نقش‌آفرینی اقوام ایرانی»، در: مجتبی مقصودی،نهادهای اجتماعی و همبستگی ملی، تهران: انتشارات تمدن ایرانی.
میری، سیدجواد (1397). تاملی دربارۀ ایران: واکاوی هویت، ملیت، ایرانیت و سیاست‌گذاری‌های زبانی، تهران: نقد فرهنگ.
مورگان، دیوید (1373). ایران در قرون وسطی، ترجمه عباس مخبر، تهران: انتشارات طرح نو.
نجفی، موسی (1387). تکوین و تکون هویت ملی ایرانیان (کرسی نظریه‌پردازی)، تهران: شورای عالی انقلاب فرهنگی: هیات حمایت از کرسی‌های نظریه‌پردازی، نقد و مناظره.
نجمی، شمس­الدین و قره­چاقی، سعیده (1394). «واکاوی مفاهیم ظلم­ستیزی و عدالت­خواهی در نهضت شیعی سربداران خراسان»، فصل­نامه جُندی­شاپور دانشگاه شهید چمران اهواز، سال 1، شماره 4.
نصری، قدیر (1387). مبانی هویت ایرانی، تهران: انتشارات تمدن ایرانی.
نقیب‌زاده، احمد (1381). تاثیر فرهنگ ملی بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.
Parekh, Bhikhu (2008). The Politics of Identity: Political Principle for an Interdependent World, New Work: Palgrave Macmillan.
Poole, Ross (2003). "National Identity and citizenship”, in the Martin Lins, Identities, U.K. Black well publishing.               
 Smith, Antony (2000). The Nation in History; Historiographical Debates about Ethnicity and Nationalism, Polity oress.                                                          
Woodward, Kath (2000). Questioning Identity: Gender, Class, Nation, London: Rutledg.                                                                                                                                

Files

Share

How to cite

Statistics