بررسی علل طلاق در استان آذربایجان شرقی (تبریز)

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت ‌علمی گروه روان‌شناسی، دانشگاه پیام ‌نور

2 کارشناس روان‌شناسی عمومی، دانشگاه پیام ‌نور

چکیده

خانواده یکی از ارکان اساسی جامعه به‌شمار می‌رود و دست‌یابی به جامعه‌ای سالم آشکارا در گرو سلامت آن است. در این میان طلاق از جمله آسیب‌ها و مشکلاتی است که سلامت جامعه را به خطر می‌اندازد و مانع از پیش‌رفت آن می‌شود. چنان‌چه بتوانیم از علل و عوامل متعدد آن آگاهی یابیم، می‌توانیم از بروز آن‌ها جلوگیری کنیم و از عواقب سخت طلاق رهایی یابیم. هدف از این پژوهش بررسی عوامل مؤثر در بروز طلاق در استان آذربایجان شرقی (کلان‌شهر تبریز) در سال 1392 است. روش پژوهش از نوع توصیفی است و نمونه‌های آن، شامل پرونده‌های زوجین متقاضی طلاق (100 زوج) و مراجعه‌کننده به دادگاه‌های خانوادة کلان‌شهر تبریز طی سال 1392، به روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند و با استفاده از فهرست‌بندی، اطلاعات حاصل از پرونده‌ها بررسی و در سطح آمار توصیفی تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌های این پژوهش نشان دادند که همة عوامل طلاق در چهار دسته جای می‌گیرند، که بیش‌ترین درصد علل درخواست طلاق به‌ترتیب عبارت‌اند از: عوامل اجتماعی (40%)، عوامل شخصی و فردی (34%)، عوامل اقتصادی (13%)، و عوامل فرهنگی (10%) که زیرمجموعه‌ها و فراوانی تأثیرگذاری هریک از عوامل به‌تفصیل در مقاله آمده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The affective factors on divorce; In East Azarbaijan province, Tabriz City

نویسندگان [English]

  • Asghar Fouladi 1
  • Navideh Shahnematigavgani 2
1 Faculty member of Payame Noor University, psychology department
2 Expert in general psychology
چکیده [English]

One of the most essential features of a healthy Society is its well–developed families. Divorce which will hinder the progress of both families and society is one of the main difficulties that a family can encounter. In order to avoid it we should not only try to find the main cause behind that but also we should attempt to decrease its rate. This study seeks to find the main causes of divorce phenomena in Azerbaijan-e Shargi province – Tabriz city, in 1392.
The acquired information is gathered from the records of the divorce demandants who have referred to family consultation services in Shafa clinic during 1390 –1392 and the demandants are chosen randomly by the sampling method. This information is analyzed by descriptive statistics.
Results indicate that all divorce causes have been classified into four categories. They respectfully are social factors (40%), personal and individual factors (34%), economic factors (13%), and cultural factors (10%). The complete subcategories and its effective frequency will be discussed in details in the paper.

کلیدواژه‌ها [English]

  • divorce
  • Tabriz metropolitan
  • cultural factors
  • Social Factors
  • healthy Society
آقاجانی مرسا، حسین (1387). جامعه‌شناسی همسرگزینی ازدواج و طلاق، تهران: نشر علم.
احمدی، حبیب (1383). جامعه‌شناسی انحرافات اجتماعی، تهران: سمت.
استریت، ای. (1382). مشاورة خانواده (نظر و عمل در نگرش سیستمی)، ترجمة م. تبریزی و ع. علوی‌نیا، تهران: فراروان.
برنستاین، فلیپ اچ.، و مارسی تی. برنستاین (1380). زناشویی درمانی، ترجمة عابدی و منشئی، تهران: رشد.
تقی‌پور، غلامرضا (1383). «بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر تقاضای طلاق زوجین متقاضی طلاق مراجعین مرکز مشاورة طلاق شهر ساری طی سال‌های 80-79»، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه علوم بهزیستی.
توسلی، غلام‌عباس و علی غیاثی ندوشن (1390). «عوامل اجتماعی مؤثر بر طلاق طی دهة اخیر (مورد مطالعه استان یزد، سال‌های 80-86)»، مطالعات توسعة اجتماعی ایران، دورة سوم، ش 4.
جعفری، علیرضا (1386). «بررسی اثربخشی آموزش مهارت‌های ارتباطی پیش از ازدواج بر افزایش رضایت زناشویی پس از ازدواج»، فصل‌نامة علوم رفتاری، ش 1، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ابهر.
حسینی، سیدحسن (1386). جامعه‌شناسی نظام‌گسیختگی خانواده و طلاق، تهران: نشر سلیمان.
خسروشاهی و همکاران (1382). «تعیین میزان شیوع انواع اختلالات عملکرد جنسی، شیوع عوامل سبب‌ساز و ارتباط بین برخی فاکتورهای مؤثر در عملکرد جنسی در زنان متأهل»، اولین همایش خانواده و مشکلات جنسی، تهران.
خلیلی، محمدحسین (1376). «بررسی علل طلاق در استان یزد»، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، مدیریت دولتی یزد، مرکز آموزش و پژوهش سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان یزد.
رحمت‌اللهی، ف. (1385). «آسیب‌شناسی زندگی زناشویی در شهر اصفهان و ارائة مدلی جهت آسیب‌شناسی زندگی زوجین»، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.
روکس پروف، ایان. (1370). «تحلیل جامعه‌شناختی میزان گرایش به طلاق (مطالعة موردی کرمانشاه)»، فصل‌نامة پژوهش زنان، دورة پنجم، ش 3.
ریحانی، طیبه و محمود عجم (1381). «بررسی علل طلاق در شهر گناباد»، مجلة دانشکدة علوم پزشکی و خدمات درمانی گناباد، افق دانش، ش 8.
ساروخانی، باقر (1376). طلاق، پژوهشی در شناخت واقعیت و عوامل آن، تهران: دانشگاه تهران.
سعادتی، نسرین و امیر دیبایی (1389). «تعیین فراوانی علل طلاق در مراجعین به دادگاه خانوادة اهواز»، مجلة دانش و تندرستی، ویژه‌نامة ششمین کنگرة اپیدمیولوژی ایران، دورة پنجم.
صادق مقدم، لیلا و همکاران (1385). «بررسی میزان رضایت از زندگی زناشویی در زنان شاغل و خانه‌دار و همسران آن‌ها»، مجلة افق دانش، دورة دوازدهم، ش 2.
ظهیرالدین، علیرضا و فاطمه خدایی‌فر (1382). «بررسی نیم‌رخ‌های شخصیتی مراجعین طلاق به دادگاه خانوادة تهران»، فصل‌نامة علمی ـ پژوهشی فیض، ش 25.
فروتن، سید کاظم و مریم میلانی (1387). «بررسی شیوع اختلالات جنسی در متقاضیان طلاق مراجعه‌کننده به مجتمع قضایی خانواده»، ماه‌نامة علمی ـ پژوهشی دانشور، دانشگاه شاهد، س 16، ش 78.
فولادی، اصغر و زهرا تیموری (1390). «بررسی رابطة سلامت روانی با رضایت زناشویی در زنان شاغل»، اولین همایش علمی آسیب‌شناسی خانواده، دانشگاه علمی ـ کاربردی بهزیستی استان آذربایجان شرقی.
کاملی، محمدجواد (1386). «بررسی توصیفی علل و عوامل مؤثر بر بروز آسیب اجتماعی طلاق در جامعة ایران»، فصل‌نامة دانش انتظامی، س 9، ش 3.
گلشن، صیاد (1372). «بررسی طلاق و عوامل اجتماعی جمعیتی مؤثر بر آن در سال‌های 70-1364 در شهرستان خوی»، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، دانشکدة علوم اجتماعی.
محمدی ری‌شهری، محمد (1325). میزان الحکمه، ج 5، قم: مؤسسة فرهنگی دارالحدیث.
محمودیان، حسین و حسام خدامرادی (1389). «بررسی رابطة طلاق و توسعة اقتصادی اجتماعی در شهرستان‌‌های کشور»، فصل‌نامة مطالعات امنیت اجتماعی، دورة جدید، ش 23.
مختاری، حسین (1379). «بررسی علل طلاق در استان یزد در سال‌های 79-77»، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، مدیریت دولتی یزد، مرکز آموزش مدیریت دولتی.
مشکی، مهدی و همکاران (1390). «بررسی وضعیت و عوامل مرتبط با طلاق از دیدگاه زوجین مطلقة شهرستان گناباد»، فصل‌نامة افق دانش، دانشگاه علوم پزشکی گناباد.
مک‌کی، میتو، پاتریک فانینگ، و کیم. پالگ (1387). مهارت‌های زناشویی، ترجمة محمد گذرآبادی، تهران: رسا.
هنریان، مسعوده و سیدجلال یونسی (1390). «بررسی علل طلاق در دادگاه‌های خانوادة تهران»، فصل‌نامة مطالعات روان‌شناسی بالینی، س 1، ش 3.
یحیی‌زاده، ح. (1385). «تأثیر وابستگی دارویی بر توافق زوجینی»، دومین کنگرة سراسری آسیب‌شناسی خانواده در ایران، دانشگاه شهید بهشتی.
 
Cuno, M. K. (2008). ‘Divorce and The Fate of the Family in Modern Century Egypt’, Family in the Middle East International Change in Egypt, Iran and Tunisia, London: Routledge.
Ghotbi, M. et al. (2004). ‘Divorce Situation and Some Factors Affecting People Living in Absolute’, Dolatabad, 3(12) (in Persian).
Henry, R. and R. Miller (2004). ‘Marital Problems Occurring in Midlife: Implication for Couple Therapists’, The American Journal of Family Therapy, 32(5).
Lyngstad, T. H. (2006). ‘Does Community Context Have Important Bearing on the Diovrce Rate?’, A Fixed-effect Study of Twenty Norwegian First Marriage Cohot, Vienna Institute of Demography Austrian Academy of Sciences, <www.oeaw.ac.at>.
Miller, R. B. et al. (2003). ‘Problems that Couples Bring to Therapy: A View Across the Family Life Cycle’, The American Journal of Family Therapy, 31(5).
Mukai, M. (2004). ‘Modernization and Divorce in Japan’, Japan, Marshall University, Thesis Submitted to for the Degree of Master of Arts in Sociology,.
Rahmatollahi, F. (2006). ‘Pathology of Marriage in Isfahan City and Providing a Model for Couple's Life Pathology’, (Thesis) Isfahan Uni 92-96, (in Persian).
Westman, M. et al. (2004). ‘Cross Over of Marital Dissatisfaction during Military Dowsizing among Russian Army Officers and Their Spouses’, Journal of Applied Psychology, 89.