جامعه‌شناسی فرهنگی مفهوم مقاومت در اندیشه‌ی آیت الله خامنه ای

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

دانشگاه عالی دفاع ملی

10.30465/scs.2025.51233.2978

چکیده

مقاومت در جایگاه یک پدیده‌ی مهم در جوامع مختلف، تنها محدود به مقابله با تهدیدات نظامی نیست، بلکه در عرصه‌های فرهنگی، اجتماعی و هویتی نیز نقشی حیاتی ایفا می‌کند. بررسی مفهوم مقاومت از دیدگاه جامعه‌شناسیِ فرهنگی می‌تواند ابعاد پنهان و عمیق‌تری از این پدیده را نمایان سازد. سؤال اصلی این پژوهش، بررسی جامعه‌شناسی فرهنگی مفهوم مقاومت در اندیشه‌ی آیت الله سید علی خامنه‌ای است. برای پاسخ به این سؤال، از روش تحقیق تحلیل مضمون استفاده‌شده و در آن به استخراج و تحلیل مفاهیم کلیدی در اندیشه‌های ایشان پرداخته‌شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که مقاومت در اندیشه آیت الله خامنه‌ای شامل سه مؤلفه‌ی اصلی می‌شود: نخست، مقاومت به‌مثابه پدیده‌ای فرهنگی و هویتی که به حفظ ارزش‌های فرهنگی و ملی کمک می‌کند. دوم، مقاومت و بسیج اجتماعی در برابر استعمار نوین که بیان‌گر اراده‌ی ملی برای مقابله با سلطه‌گری‌های جهانی است. سوم، مقاومت در حکم عاملی برای تحکیم وحدت که موجب همبستگی و هم‌افزایی در درون جامعه می‌شود. طبق یافته‌ها، مفهوم مقاومت در اندیشه‌ی آیت الله خامنه‌ای صرفاً یک راهبرد سیاسی نیست، بلکه به‌عنوان پدیده‌ای فرهنگی و هویتی نقش کلیدی در حفظ ارزش‌های ملی و اسلامی، مقابله با استعمار نوین و تقویت هویت اجتماعی دارد .

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Cultural Sociology of the Concept of Resistance in the Thought of Ayatollah Khamenei

نویسنده [English]

  • mohammad hosein safaei
National Defense University
چکیده [English]

The concept of resistance holds great importance in various societies and is not limited to military confrontations. It also plays a vital role in cultural, social, and identity-related spheres. Examining resistance from a cultural sociology perspective reveals deeper dimensions of this phenomenon. This research explores resistance in the sociocultural thought of Ayatollah Seyed Ali Khamenei. Using thematic analysis, key concepts in his ideas are extracted and analyzed. The findings show that resistance in his thought has three main components: First, resistance as a cultural and identity phenomenon preserving national values. Second, resistance and social mobilization against neo-colonialism, reflecting national determination to confront global dominance. Third, resistance as a unifying factor, fostering solidarity within society. The study concludes that resistance in Ayatollah Khamenei’s thought is not merely a political strategy but a cultural and identity-driven phenomenon. It preserves national and Islamic values, counters neo-colonialism, and strengthens social identity, enhancing social cohesion and unity against internal and external challenges.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Resistance
  • Identity
  • Culture
  • Ayatollah Khamenei
  • Sociology