موانع تحرک اجتماعی و تأثیرات آن در تحرک شغلیِ کارکنان سازمان‌های دولتی و پیامدهای آن

نویسنده

استادیار پژوهشکدة علوم اجتماعی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چکیده

امکان گذار آزادانة افراد و گروه‌‌ها از منزلتی به منزلتی دیگر در جامعه، که دانشمندان حوزة علوم اجتماعی آن را «تحرک اجتماعی» نامیده‌اند، و امکان ارتقای کارکنان سازمان‌‌ها و نهادها به موقعیت، مرتبه، و منصب بالاتر، که اندیشمندان حوزة دانش مدیریت آن را «تحرک شغلی» تلقی کرده‌‌اند، همواره در جامعه و سازمان‌‌های دولتی با عوامل بازدارنده‌‌‌ای روبرو بوده‌اند. یکی از مهم‌‌ترین موانع تحرک اجتماعی و تحرک شغلی کارکنان ـ که تأثیرات تعیین‌کننده‌‌ای در ناکارامدی دیوان‌‌سالاری و به تبع آن توسعه‌نیافتگی جامعه، به ویژه در کشورهای در حال توسعه دارد ـ پدیدآمدن گروه‌‌های قدرتمند ویژه با بافت‌‌های سخت (و معیارهای برخاسته از منافع گروهی) در ساختارهای سیاسی، اجتماعی، و اداری جامعه است. مقالة حاضر به ریشه‌‌یابی تاریخی، بازشناسی، و بازکاوی عملکرد این پدیدة اجتماعی، که می‌‌توان آن را به «شبه کاست» تعبیر کرد، و تأثیرات مخرب آن در فرایند توسعة جامعه و پیامدهای منفی آن در کارامدی و موفقیت سازمان‌‌های دولتی پرداخته است

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The social mobility obstacles and its effects on the occupational mobility among government Functionaries and its Consequences

نویسنده [English]

  • Hamid Tonekaboni
چکیده [English]

Possibility of free movement of individual and groups from one social status to another which is called social mobility and the possibility of movement of functionaries in the public sector from one status to a higher one which is called occupational mobility usually is faced with some obstacles and difficulties. One of main social and occupational mobility obstacle, which has had consequential effects on the inefficiency of the bureaucracy of the public sector and so on the social development as a whole, has been powerful groups presence in the organizations. These groups usually have rigid structure and are formed around well defined group interests and are penetrated in the sociopolitical structure of the organizations. The present article uncovers the roots of this phenomenon and helps to understand the functions of this group, which can be called caste-like group, and see its destructive negative impacts on the efficiency of governmental organizations

کلیدواژه‌ها [English]

  • social mobility
  • occupational mobility
  • governmental organizations
  • caste-like