نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

• امین دائی‌زاده جلودار دائی زاده جلودار

دانش‌آموخته‌ی دکترای جامعه شناسی ومدرس دانشگاه فرهنگیان مازندران

چکیده

بر نهاد اصلی این مقاله بررسی زمینه ها و عوامل  سیاسی موثر بر ساخت یابی هویت ایرانی - اسلامی  به روش کیفی و توصیفی است. پیدایش واحدهای سیاسی جدید تحت عنوان «دولت - ملت»، موجب شکل­گیری مفهوم جدیدی از هویت جمعی، تحت عنوان هویت ملی شد. هویت ملی ایران نیز یک برساخته اجتماعی و محصول مهندسی سیاسی -اجتماعی است، اما این مهندسی نه محصول دوره کنونی بلکه پیامد جریانات سیاسی- اجتماعی و فرهنگی دوره­های تاریخی پیش و پس از ورود اسلام است.  این مقاله به زمینه­های  شکل گیری و تاثیر گذاری چهار جنبش (تنباکو، مشروطه، ملی شدن نفت و پانزده خرداد) ونهادهای مدنی  بر هویت ایرانی – اسلامی پرداخته است. این جریانات که از ویژگی های قیام شیعی  و رهبری فرهمندی برخودار بوده با اعلام فتوا وحکم جهاد چه در دوران نهفتگی جنبش و نهادهای مدنی چه در دوره­ی آشکارِ فعالیت به بسیج توده­ای پرداختند. در نتیجه این جریان ها   باعث خودآگاهی،استقلال و مبارزه علیه استبداد داخلی و استعمار خارجی شده  و با شعار بازگشت به خویشتن و تاکید بر حفظ میراث و فرهنگ خودی ضمن احیای تفکر و اندیشه اسلامی در سال(1357) با پیروزی انقلاب اسلامی، هویت اسلامی­­- ایرانی را به جهانیان اثبات نموده است.

کلیدواژه‌ها

• هویت ملی
• جنبش اجتماعی
• جنبش ایرانی
• نهاد مدنی
• هویت ایرانی– اسلامی

عنوان مقاله [English]

Investigate the factors and political processes affecting the construction of Islamic-Iranian identity (contemporary periods)

نویسنده [English]

• amin daeezadeh

چکیده [English]

The main subject of this paper is to examine the issues and factors affecting the formation of Iranian identity- a method of qualitative and descriptive. The emergence of new political units called "nation - state" leads to the formation of a new concept of collective identity as national identity. National identity is a social construction, social and political engineering of the product, but this is not the product of engineering current socio-political and cultural consequences of historical events before and after the arrival of Islam. This article surveys about   the formation and influence of four movements (tobacco, constitutional, the nationalization of oil and khordad fifteenth) and civil institutions on  Iranian- Islamic identity . These events having the characteristics of the Shi'ite movement and charismatic leadership engaged in activities to mobilize the masses both  in  the incubation period and in the period of apparent movement and civil society organizations declaring  fatawa and jihad. The common feature of these movements and civil society is the high strength and empowerment of spiritual leaders in forming  and stimulating these events. As a result these events lead to self-awareness, independence and the conflict against domestic tyranny and foreign occupation and has proven the Iranian Islamic identity through the victory of Islamic Revolution to the world by advocating the return to self and emphasis on maintaining their own cultural heritage . Thus, theoretically, national identity and its roots can be studied  on the base of Iranian history and after the arrival of Islam, Islamism and the spread of phenomenon of globalization .

کلیدواژه‌ها [English]

• Social movements
• Iranian movement
• civil institutions
• National Identity
• Iranian- Islamic identity