مخاطب پنداری، مدلی نظری-مفهومی درباره تصور سرآمدان کشورهای اسلامی از مخاطبان و رسانه ها

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

استادیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، پژوهشکده ارتباطات، دکتری علوم ارتباطات

چکیده

در این مقاله، مدل مفهومی مخاطب پنداری، در مورد نحوه نگاه صاحب منصبان به مخاطبان و رسانه ها (موردنگاری کشور ایران) ارائه می شود. مخاطب پنداری، مفهومی است که به مجموعه تصورات و دیدگاه ها درباره رسانه ها و مخاطبان اطلاق می شود. این نوع نگاه، از این تفکر نشات می گیرد که نقش و نحوه عملکرد رسانه ها نیز همچون منبر[1] است.
مدل مذکور با استفاده از نتایج پژوهشی استخراج شده که طی سال های 2005 تا 2010 (سپنجی، 1389) انجام شد. در این پژوهش، بیش از 10370 دیدگاه و سخن از صاحب منصبان پیش گفته استخراج شد. این دیدگاه هابه 371 گزاره تبدیل و پس از آن           گزاره ها با شیوه های کمی و کیفی مورد تحلیل قرار گرفت.
سه مولفه اصلی مدل مخاطب پنداری در قالب دو زیر بخش عبارتند از:
1-الف) تاثیرات وعملکردهای منفی رسانه ها بر افراد آن سوی رسانه ها، مبتنی بر ذهنیت مخاطب پندار؛
ب) توقعات پدرسالارانه و عملکردی از رسانه ها برای تاثیر  بر مخاطبان، مبتنی بر ذهنیت مخاطب پندار؛
2- نحوه نگاه به رسانه ها مبتنی بر ذهنیت مخاطب پندار.
هر یک از این دو بخش نیز به زیرمولفه هایی تقسیم می شود.
 
[1]منبر، جایگاهی مرتفع در مساجدو اماکن اجتماع مسلمانان از صدر اسلام تاکنون، با حدود یک تا سه متر ارتفاع است که معمولا از چوب ساخته می شود و سخنران یا خطیب دینی بر فراز آن می نشیند. این رسانه به عنوان ابزاراصلی تبلیغ دین در اسلام شناخته می شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the dimensions of the phenomenon of audience perception in Islamic societies

نویسنده [English]

  • AMIR ABDOLREZA Sepanji
Assistant Professor, Institute of Humanities and Cultural Studies, Communication Research Institute, PhD in Communication Sciences
چکیده [English]

In this article, the conceptual model of audience perception is presented on how officials look at the audience and the media (case study of Iran). Audience is a concept that refers to a set of perceptions and views about media and audiences. This kind of view stems from the idea that the role and function of the media is the same as the pulpit.
The model was extracted using research results conducted from 2005 to 2010 (Spanji, 1389). In this study, more than 10,370 views and words were extracted from the aforementioned officials. This view was converted into 371 propositions and then the propositions were analyzed in quantitative and qualitative ways.
The three main components of the audience perception model in the form of two sub-sections are:
1-a) The negative effects and functions of the media on people beyond the media, based on the mentality of the imaginary audience;

B) patriarchal and functional expectations from the media to influence the audience, based on the perception of the audience;

2- How to look at the media based on the mentality of the imaginary audience.
Each of these two sections is also divided into subcomponents.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Audience
  • media
  • communications
  • Iran
  • officials
  • منابع:

    • ارسطو. ریطوریقا (فن بیان ) (1370). مترجم: پرخیده ملکی. تهران: انتشارات اقبال.
    • دریفوس، هربرت و رابینو (2006) "ورای ساختارگرایی و هرمنوتیک". مترجم: حسین بشیریه. نشر نی. تهران. ایران.
    • سپنجی، امیرعبدالرضا (1389) "مخاطب پنداری برای رسانه ها از نگاه سرآمدان جمهوری اسلامی ایران: از سال 1384 تا 1389". دانشگاه علامه طباطبایی. (رساله دکتری). تهران. ایران.
    • محسنیان راد ، مهدی (1382) تبلیغات دینی و تحولات رسانه ای. (گفتگو)مجله پگاه حوزه. 6/10/1382، صص 22-24 .  قم .
    • مک کویل، دنیس و ویندال، سون (2009) "مدل های ارتباطات جمعی". مترجم: گودرز میرانی. دفتر پژوهش های رادیو. تهران. ایران.
    • موشتوری، آنتیگون (2007) "جامعه شناسی مخاطب" مترجم: حسین میرزایی. نشر نی. تهران. ایران.

     

    منابع اینترنتی استخراج گزاره ها:

    - سایت اینترنتی رهبر جمهوری اسلامی: www.khameneiee.ir

    - سایت اینترنتی ریاست جمهوری: www.president.ir

    - سایت اینترنتی رسمی خبرگزاری جمهوری اسلامی: www.irna.ir

    - سایت اینترنتی رسمی واحد مرکزی خبر: www.iribnews.ir

    - سایت اینترنتی رسمی خبرگزاری دانشجویان ایران: www.isna.ir

    - سایت اینترنتی رسمی خبرگزاری فارس: www.farsnews.ir

    - سایت اینترنتی رسمی خبرگزاری رسا (وابسته به حوزه علمیه قم): www.rasanews.ir

    - سایت اینترنتی خبری جهان نیوز: www.jahannews.com

    - سایت اینترنتی رسمی دفتر آیت الله صافی گلپایگانی: www.saafi.ir

    - سایت اینترنتی رسمی دفتر آیت الله مکارم شیرازی: www.makarem.ir

    - سایت اینترنتی رسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی: www.ershad.ir

    - سایت اینترنتی رسمی دفتر آیت الله مصباح یزدی: www.mesbahyazdi.org

    - سایت مجلس شورای اسلامی: www.majlis.ir

    - سایت اینترنتی رسمی خبرگزاری کارگران ایران: www.ilna.ir

    - سایت اینترنتی خبری تابناک: www.tabnak.ir

    - سایت خبری فرارو: www.fararu.com