واکاوی عوامل فرهنگی موثر بر وقوع طلاق با کاربست روش Q

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه آیت‌الله العظمی بروجردی

چکیده

فرهنگ جامعه، شکل دهنده پیکره آن و مشخص کننده و تنظیم کننده ارزش ها، باورها و رفتارهای مردم جامعه است. در رابطه با طلاق و عوامل زمینه ساز آن نیز، متغیرهای فرهنگی به طور مستقیم و یا  غیر مستقیم ، در افزایش یا کاهش میزان آن اثر گذار هستند.پژوهش حاضر در راستای حفظ  ثبات و استحکام نهاد خانواده  و با هدف شناسایی و اولویت­بندی عوامل فرهنگی موثر بر وقوع طلاق در شهرستان بروجرد انجام شده است. نمونه آماری شامل 40 نفر از صاحبنظران و فعالان حوزه  طلاق می­باشد، روش تحقیق، کیو (Q) ، و ابزار گردآوری داده‌ها، پرسشنامه پژوهشگرساخته (پرسشنامه کیو (Q)) می­باشد. عامل دامن زدن خانواده­ها و اطرافیان به اختلافات،  عامل عادی بودن موضوع طلاق و عامل تجمل­گرایی و چشم و همچشمی به ترتیب بیشترین درصد و  عامل تعصبات قومی، عامل حمایت بیش از اندازه و بیجای خانواده و عامل نداشتن یا محدود کردن رفت و آمد با اطرافیان به ترتیب پایین­ترین درصد از عوامل وقوع پدیده طلاق در شهرستان بروجرد را به خود اختصاص داده­اند. با توجه به یافته های تحقیق ضرورت دارد حساسیت عمومی جامعه و آگاهی بخشی آنها را  بالا برد و در این راستا هم افزایی هماهنگ و مکمل همه  سازمان ها و ارگان ها و افراد جامعه  برای کاهش نرخ طلاق صورت گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analysis of cultural factors affecting the occurrence of divorce using Q method

نویسنده [English]

  • gholamreza tajbakhsh
Associate Professor, Department of Social Sciences, Grand Ayatollah Boroujerdi University
چکیده [English]

 The culture of a society shapes its body and determines and regulates the values, beliefs and behaviors of the people of the society. In relation to divorce and its underlying factors, cultural variables directly or indirectly increase or decrease its effect. The present study aims to maintain the stability and strength of the family institution and with the aim of identifying and prioritizing the factors there is a culture affecting the occurrence of divorce in Boroujerd city. The statistical sample consisted of 40 experts and practitioners in the field of social injury and divorce. The research method,  (Q), and the data gathering tool, was a researcher-made questionnaire ( (Q) questionnaire). . Frequency, mean, standard deviation, and nonparametric W. Kendall tests were used to analyze the data. According to experts and experts in the field of cultural and divorce injuries, the first factor affecting the occurrence of divorce is the fact that 9.25% of the households and their relatives are divorced. The normality of divorce is 7.70 and the luxury of the eyes and the 7.66 are second and third in importance. The findings also show that according to experts and experts in the field of social injury and divorce, ethnic prejudice with a mean of 5.20 and overwhelming support for the family with a mean of 6.21 and no or limited factor. Traffic offenders with the average of 6.23 had the lowest percentage of divorce in Boroujerd, respectively. According to the findings of the study, it is necessary to raise the general sensitivity of the community and their awareness, in order to achieve a harmonious and complementary synergy of all organizations, organs and individuals of the society to reduce the divorce rate.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Divorce
  • cultural factors
  • family
  • social harm
منابع فارسی
بهرامی، فاطمه، مظاهری، مصطفی، گودرزی، کوروش و صادقی، مسعود(1398) . مطالعه کیفی علل طلاق توافقی به روش تحلیل مضمون ، فصلنامه پژوهش های نوین روانشناختی، سال چهارم، شماره 56،  1-29.  
بدیعی، نعیم (1381) . روش شناسی کیوQ. سالنامه پژوهش و ارزشیابی در علوم اجتماعی و رفتاری، جلد اول، به کوشش حسین رحمان سرشت، تهران، دانشگاه علامه طباطبائی.
برناردز، جان(1384). درآمدی به مطالعات خانواده. ترجمه: حسین قاضیان، تهران: نشر نی.
توسلی،  غلامعباس(1371). نظریه های جامعه شناسی. تهران: سمت.
تاج بخش، غلامرضا(1399). بررسی عوامل فردی موثر بر طلاق، فصلنامه جمعیت. 151-179.
ساروخانی، باقر(1386). طلاق، پژوهشی در شناخت واقعیت و عوامل آن. چاپ دوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
فیروزجائیان گلوگاه، علی اصغر، صادقی، سهیل (1397) . فراتحلیل مطالعات انجام شده در حوزه طلاق در ایران، مطالعات زن و خانواده، سال ششم، شماره 2، 111-143.
گواهى، زهرا(1373) . بررسى حقوق زنان در مسئله طلاق. تهران: انتشارات سازمان تبلیغات اسلامى.
گود، ویلیام (1352) . ‌خانواده وجامعه. ترجمه ویدا ناصحی ، تهران، بنگاه نشر و ترجمه کتاب.
روشنی، شهره، تافته، مریم، خسروی، زهره (1398). فراتحلیل پژوهش های طلاق در ایران در دو دهه اخیر (1377-1397) و ارائه راهکارهای کاهش طلاق ، زن در توسعه و سیاست، دوره هفدهم، شماره 4 ، 653-674.
عسکری ندوشن، عباس، شمس قهفرخی، مهری، شمس قهفرخی، فریده (1398)، تحلیلی از مشخصه های اقتصادی-اجتماعی مرتبط با طلاق در ایران، پژوهش های راهبردی مسائل اجتماعی ایران، سال هفتم، شماره 2، 1-16
عباسی اسفجیر، علی اصغر، خان محمدی اطاقسرا، ارسلان (1397) . بررسی علل طلاق و رابطه آن با امنیت اجتماعی، فصلنامه مطالعات امنیت اجتماعی، شماره 56، 169-131.
لوزیک، دانیل(1383).نگرشی نو در تحلیل مسائل اجتماعی. ترجمة سعید معیدفر، تهران، انتشارات امیرکبیر.
محقق داماد، محسن(1378). بررسی فقهی- حقوق خانوده: نکاح و انحلال آن. مرکز نشر علوم اسلامی.
 
Rijavec Klobučar, N., & Simonič, B. (2018). Risk factors for divorce in Slovenia: A qualitative study of divorced persons’ experience. Journal of Family Studies, 24(3), 291-306.
Apostolou, A., Chari, I., Lefkides, T., & Khalil, M. (2016). Parent-offspring conflict over mating: The case of divorce. Personality and Individual Differences, 99, 286–294.
Aghajanian, A. & Thompson, V. (2013) “Recent Divorce Trend in Iran”. Journal of Divorce &Remarriage, 54(2): 112-125.
Chan Hsin Chelen, S.& sarif Mustaffa. M.(2010). Divorce in Malaysia. Faculty of Education, University Technology Malaysia. 81310. Skudai, johor. P26.