طراحی و اعتباریابی مدل توسعه ‌منابع انسانی‌دانشی با رویکرد فرهنگِ ‌دانش‌محور

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت دولتی، گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،‌ایران

2 استاد مدعو گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران،‌ایران ,و استاد گروه مدیریت منابع انسانی ، دانشکده مدیریت ، دانشگاه تهران، تهران،‌ایران.

3 استاد مدعو گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران،‌ایران و استاد گروه مدیریت بازرگانی ، دانشکده مدیریت ، دانشگاه تهران، تهران،‌ایران

چکیده

در سالهای اخیر و با گذر از عصر صنعت و ورود به عصر اطلاعات، ‌منابع انسانی‌دانشی به عنوان ارزشمندترین دارایی و مهمترین عامل مزیت‌رقابتی سازمانها معرفی شدند.لذا ابعاد سنتی مدیریت منابع انسانی و وظایف آنان، دچار دگرگونی شده و تلاش مدیریت برای حفظ، نگهداری و پرورش این دسته از منابع انسانی، اهمیت بیشتری یافته است. بنابراین پژوهش حاضر در همین راستا و با هدف، طراحی و اعتباریابی مدل توسعه منابع انسانی‌دانشی با رویکرد فرهنگ ‌دانش‌محور انجام شده است. این پژوهش، از لحاظ هدف، توسعه‌ای - کاربردی و از لحاظ ماهیت روش، توصیفی– اکتشافی است. جهت گردآوری داده‌های کیفی از ابزار مصاحبه و جهت ارائه ‌این مدل از استراتژی گراندد‌تئوری با رهیافت استراوس و کوربین استفاده شده است. مشارکت‌کنندگان در‌این پژوهش در بخش کیفی، 20 نفر از مسئولان و خبرگان پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و  در بخش کمی، 150 نفر از ‌منابع انسانی‌دانشی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی بودند که در انجام این تحقیق مشارکت داشتند. نتایج حاصل از کدگذاری سه مرحله‌ای، در نرم‌افزار مکس کیودا، ‌با 253 کد اولیه،34 مفهوم و 5 مقوله اصلیِ علی، زمینه‌ای ، موانع(مداخله گر)، راهبردها و پیامدها حول پدیده محوری(توسعه ‌منابع انسانی‌دانشی) در قالب مدل پارادایمی نشان داده شده است. همچنین نتایج آزمون مدل سازی معادلات ساختاری، از طریق ‌نرم‌افزاراسمارت پی.ال.اس، نشان داد که روابط میان مقوله‌های مدل توسعه ‌منابع انسانی‌دانشی و تاثیر مقوله‌ها بر روی یکدیگر قابل تایید است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Designing and Validating a Knowledge human recourse development Model with the approach of knowledge-oriented culture (Case Study: Institute for Humanities and Cultural Studies)

نویسندگان [English]

  • Nahid Fathi 1
  • Seyed Reza Seyed Javadin 2
  • Tahmoures Hasangholiour 3
1 PhD student in public administration, Department of Public Administration, Faculty of Management and Economics, Science and Research Branch,, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
2 Visiting Professor, Department of Public Administration, School of Management and Economics, Science and Research Branch,, Islamic Azad University, Tehran, Iran &, Professor, , Management,,Tehran University,Tehran,Iran.
3 Visiting Professor, Department of Public Administration, Faculty of Management and Economics, Science and Research Branch,, Islamic Azad University, Tehran, Iran, &, Professor, , Management,,Tehran University,Tehran,Iran.
چکیده [English]

This paper aims to design and validate a Knowledge human recourse development model with the approach of knowledge-oriented culture . It is a practical developmental study research, using the exploratory-descriptive design for analysis. Qualitative interviews were used for data collection; however, the grounded theory methodology (Corbin & Strauss, 1998) was applied to develop the model. For the qualitative data analysis, 20 participants were chosen including senior officials and experts from the Institute of Humanities and Cultural Studies (IHCS). Further, exploratory questionnaires were distributed to 150 Knowledge human recourse randomly selected from IHCS to obtain the quantitative data. The findings of the three-level coding guided by MAXQDA provided a paradigm model which contained 253 primary codes, 34 concepts, and 5 major categories; namely causal conditions, contextual conditions, obstacles/ intervening conditions, strategies, consequences, and central phenomenon (knowledge human recourse development). Moreover, the results of Structural Equation Modeling (SME) using the software SmartPLS confirmed the connections between different categories of the , knowledge human recourse development model, as well as the effects of categories on each other.
Keywords: knowledge human recourse development, knowledge human recourse, knowledge management, knowledge-oriented culture .
 
 
Introduction :
 Due to the acceleration of global changes in recent years, knowledge and human resources have been considered as the key elements for competitive advantage. And to draw the best, businesses have to make changes such as organizational restructuring, updating information technology, creating knowledge-based organizations, and so on. At the same time, HR practices have left the manual operation and progress toward more usage of brain and knowledge, or as Drucker defined, knowledge workers. Todays, Knowledge human recourse who constitute more than half of all employees in organizations require different approaches of management, in addition to changing duties and functions. A novel review on human resource management becomes necessary. However, the emergence of Knowledge human recourse intensifies discussions for effective operation and their retention. As studies shown, although strategies such as knowledge transfer, documentation, or sharing have been raised, the fact is that none has built the necessary motivation or compulsion in this field. Therefore, the current study seeks to introduce new concepts from the field of knowledge management and human resource management as to address the research gaps and to take steps towards better synchronizing organizational activities as learning organizations.
Objective:
While there is little research on two concepts of knowledge human resources development and knowledge-oriented culture , this paper aims to design and validate a model of knowledge worker empowerment with emphasis on knowledge-oriented culture .
Methodology :
 It was a practical developmental study research (Saunders, 2019), using the exploratory-descriptive design for analysis (Newman, 2018). A mixed methods research approach was implemented. For the qualitative process, 20 participants were interviewed from senior officials and experts purposefully selected from public organizations and, then, data were analyzed and coded by MAXQDA. Through the "coding paradigm" proposed by Strauss and Corbin (1998), six categories were defined: causal conditions, context, intervening conditions, strategies, consequences, and central phenomenon. Next, for the quantitative process using the software SmartPLS, the Structural Equation Modeling (SME) was carried out for data validation. To this end, exploratory questionnaires were distributed to 150 faculty members and Knowledge human recourse from IHCS (affiliated with the Ministry of Science, Research and Technology).
Results :
 The findings developed from the data coding using the Straussian perspective of Grounded Theory in MAXQDA indicate that dynamics of new technologies, developments in human resource approaches, environmental changes, organizational reforms, developmental levels of knowledge organizations, and the competitive advantage of organizational knowledge are among the causal conditions of the knowledge worker empowerment through the knowledge exchange approach. Further, circular organizational communications, legal supports, infrastructure of novel technologies, flexible organizational structures, competencies of knowledge workers, and Iranian-Islamic knowledge culture are considered as major contextual indicators for the knowledge human recourse development with a knowledge exchange approach. However, challenges in performance evaluations, structures, processes, culture as well as legal ownership challenges are some intervening conditions for the knowledge human recourse development with a knowledge exchange approach. Moreover, strategies for knowledge human recourse retention, knowledge worker training, evaluating knowledge human recourse performance, knowledge worker compensation, psychological improvement for knowledge workers, strengthening environmental monitoring, developing communication channels, resolving conflicts between knowledge and non-knowledge human recourse, and career pathing for Knowledge human recourse are included among main strategies for the knowledge human recourse development with a knowledge exchange approach. Also, knowledge human recourse development productivity, the sustainable development of knowledge workers, participatory developments, and keeping pace with modern ICT developments are major consequences for the knowledge human recourse development with a knowledge exchange approach. Finally, the components of communication, education, structure, and participation are among the key components of the central phenomenon for the knowledge human recourse development with a knowledge exchange approach.
Discussion & Conclusion :
 The results showed that the knowledge human recourse development model with a knowledge exchange framework covers 34 components in six dimensions (according to Strauss and Corbin method).  The findings obtained from the model validation through the software SmartPLS revealed that the human resource development with a knowledge exchange approach can be described as a multifaceted phenomenon for Iranian public organizations, which may lead to positive and effective outcomes. The study achieved suitable results for the predictive power of the exploratory model with good fits to the data. The effect of causal conditions on the central phenomenon, the effect of strategies on consequences, and the effect of central phenomenon on strategies are proper and significant. Also, intervening and contextual conditions show significant moderator variable effects on strategies.

استراوس، آنسلم ال و کوربین، جولیت ام. (1391). اصول تحقیق کیفی: شیوه‌ها و رویه‌های توسعه گراندد تئوری. ترجمه: ناهید دهقان نیری، علی فخر موحدی، مریم اسماعیلی، تابنده صادقی و زهرا طیبی. نشر اندیشه رفیع. تهران.
استوارت،گرگ . ال، براون،کنت جی.(1396) مدیریت منابع انسانی پیوند استراتژی و عمل،‌ترجمه سید محمد اعرابی و مرجان فیضی. انتشارت مهکامه: نهران.
بحرینی، الهام. میریوسفی، سیدجلیل. بیگلری، نسرین. (1400). «بررسی نقش ابعاد حکمرانی خوب در تبیین توسعه منابع انسانی ادارات ورزش و جوانان».نشریه مدیریت ورزشی، دوره 13. شماره 2. 659-686.
بهرامی فولاد، عارفه و طهماسبی، رضا. (1398). « شناخت نقش محافل کاری در توسعه دانش مدیریت منابع انسانی». مدیریت فرهنگ سازمانی. دوره 17. شماره 4. 639-660.
جزنی، نسرین. طاهری، نادر. ابیلی، خدایار. (1389). «تدوین راهبردهای توسعه منابع انسانی با رویکرد توسعه دانش منابع انسانی». مطالعات مدیریت راهبردی. شماره 2. 15-29
حسن‌پور،رمضان.(1396). تاثیر فرهنگ دانش‌محور بر تسهیم دانش منابع انسانی. انتشارات: سنجش و دانش
حسین زاده، سمیه، مجیبی، تورج ، الوانی،سید مهدی و رضاییان، جواد(1399). «تحلیل مؤلفه‌های فرهنگ‌سازمانی دانش‌محور با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی»، فصلنامه مدیریت کسب و کار، شماره 48زمستان99،119-136
حسینی، الهه. سعیدا اردکانی، سعید. سبک رو، مهدی. (1399). « ارائه الگوی آوای منابع انسانی دانشی در شرکت گاز شیراز. مدیریت سازمانهای دولتی. دوره 8. شماره 4. 57-72.
خلیل نژاد،شهرام و دانشور، محمدرضا.(1396). « تاثیر فرهنگ دانش محور بر نوآوری راهبردی، ظرفیت جذب دانش و انعطاف پذیری راهبردی»، مطالعات مدیریت راهبردی،شماره 30،43-63.
خوراکیان، علیرضا، جهانگیر فیض آبادی، مصطفی، فروتن، مرضیه و  دهقان بنادکی، منصوره (1394). « بررسی تاثیر فعالیتهای مدیریت دانش بر نوآوری با تعدیل گری عوامل سازمانی انسانی و فناوری اطلاعات»، فرآیند مدیریت و توسعه دوره 28 شماره 2 ،75-106.
دانایی فرد، حسن. الوانی، سید مهدی و آذر، عادل. (1394). روش شناسی پژوهش کیفی در مدیریت: رویکردی جامع. تهران. انتشارات صفار.
رجب پور، ابراهیم. (1399). «شناسایی و اولویت بندی معیارهای اثرگذار بر مسیر شغلی منابع انسانی دانشی با استفاده از مدل تحلیل شبکه ای فازی». مدیریت سازمانهای دولتی. دوره 8. شماره 3. 95-108.
زراعتی، محسن. ابولقاسمی، محمود. خراسانی، اباصلت. خیراندیش، مهدی. (1399). « توسعه ابعاد بالندگی منابع انسانی دانشی مراکز مطالعاتی و تحقیقاتی آجا بر مبنای رویکرد مدیریت دانش». فصلنامه مدیریت نوآوری در سازمانهای دفاعی. سال دوم. شماره 7. 147-172.
سید عباس زاده، میرمحمد. حسنی، محمد. بازرگان، عباس. نامی، کلثوم. (1397). «توسعه منابع انسانی پایدار: اثرات کانال مدیریت دانش و عوامل سازمانی». فصلنامه رهیافتی نو در مدیریت آموزشی. سال نهم. شماره 2. 1-22.
سیدجوادین، سیدرضا، شریفی، سید مهدی و حمزه، رایج (1388). « نقش توسعه منابع انسانی در دستیابی به چشم انداز ۱۴۰۴ صنعت نفت». مدیریت و منابع انسانی در صنعت نفت، شماره 8، 100-77.
محمدرضایی، مهدی. سرلک، محمدعلی. فقیهی، ابولحسن. (1400). «ارائه مدلی جهت ارزیابی بهره وری منابع انسانی دانشی با به کارگیری روش دلفی فازی و روش بهترین – بدترین فازی در شرکتهای دانش بنیان». نشریه مدیریت فرهنگ سازمانی. دوره 19. شماره 2. 377-404.
معینیان، بهمن. الیاسی، مهدی. بامداد صوفی، جهانیار. سید نقوی، میرعلی. (1400). « طراحی الگوی حفظ و نگهداری منابع انسانی دانشی در شرکتهای دانش بنیان تولیدی». دو فصلنامه مدیریت منابع انسانی پایدار. دوره 3. شماره 4. 89-111.
منوریان، عباس(1399). مدیریت منابع انسانی دانشی(مدیریت منابع انسانی پیشرفته).تهران: دانشگاه تهران،چاپ اول.
نامی، کلثوم؛ عباس زاده، میرمحمد؛ حسنی، محمد؛ بازرگان، عباس( 1396). « مدلیابی ساختاری تأثیر عوامل سازمانی بر توسعه منابع انسانی با نقش میانجی فرآیند مدیریت دانش و الگوی انتقال آموزش»، فصلنامه آموزش و توسعه منابع انسانی، دوره 4، شماره 14 ، صص 96 -77
 
Advan, salma. (2021). The impacts of human resource management in knowledge management in small companies. Journal of humanities insights. 1-6.
Azadeh, hamid. (2021). Evaluating the effect of knowledge based human resource management on organizational learning by considering the mediating variables of human relational and structural capitals. Int j med invest. Vol 10. No 2. 166-175.
Azmat Mir, F.,Rasheed, H.,Gul, W. (2017). Integrating knowledge management and human resource development: a knowledge based HRD process model. Journal of management and research. Journal of Management and Research 4(2):87-115
Bao, xiaona and xu, chuan. (2021). Analysis of knowledge graph on the subject of domestic human resource management practice. Web of conference 251. 1-5.
Berg, J., Rianne, A.M.,   Kemperman, A. Sotthewes, M. (2020). Knowledge human recourse stated preferences for important characteristics of activity based workspaces. Building research and information. Volume 48, 2020 - Issue 71-17. https://doi.org/10.1080/09613218.2020.1726169
Chin, W. W. (1998). Commentary: Issues and Opinion on Structural Equation Modeling. MIS Quarterly, 22(1), vii-xvi. doi: 10.2307/249674
Drucker, P. (1999) Knowledge Worker Productivity: The Biggest Challenge. California Management Review, 41, 79- 94.
Englert, Jennifer watts and wall, patricia. (2010). The future of knowledge work: predictions for 2020. On the horizon. Vol 18. No 3. 1-10.
Frnell, C., & Larcker, D. F. (1981). Evaluating Structural Equation Models with Unobservable Variables and Measurement Error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39-50. doi: 10.2307/3151312
Hassan, sana and siddiqui, Danish ahmed. (2020). Hoe knowledge based human resource practices affect innovation and organization performance: the mediatory role of human, relational and structural capital, complemented by individualism and uncertainty avoidance. Resource management and firms performance. 1-40.
Henseler, J. a. R., Christian M. and Sinkovics, Rudolf R,. (2009). The Use of Partial Least Squares Path Modeling in International Marketing. Advances in International Marketing (AIM), 20, 277-320. doi: SSRN: http://ssrn.com/abstract=2176454
Iliescu, A.N. (2021). The emergence of knowmads from the knowledge workers. Management Dynamics in the Knowledge Economy,vol9(1), 94-106. DOI 10.2478/mdke-2021-0007
Khawaldeh, ghadeer. (2020). Impact of knowledge management on human resource management performance based on the ACHIEVE model in selected banks on amman-jordan. International journal of business and management. Vol 15. No 3. 1-13
Lendzion, jaroslaw piotr. (2015). Human resource management in the system of organizational knowledge management. International conference on applied human factors and economics. 1-7.
Luhn، André (2017). The Learning Organization, Pan-European University, DOI: 10.1515/cks-2016-0005
Nicoleta I.Andra(2021). From Knowledge human recourse to knowmads: skills, roles and attributes – A literature review, published by Sciendo, Volume & Issue: Volume 15 (2021) - Issue 1 (December 2021).  https://doi.org/10.2478/picbe-2021-0013
Norashikin H. Amnah M., Fauziah N. & Noormala A. I. (2014). Learning Organization and its Effect on Organizational Performance and Organizational Innovativeness: A Proposed Framework for Malaysian Public Institutions of Higher Education. Procedia - Social and Behavioral Sciences 130. 299 – 304
Ortyl, anna pietruszka., cwiek, malgorzata., ziebicki, Bernard., wojcik karpacz, anna. (2021). Organizational culture as a prerequisite for knowledge transfer among IT professionals: the case of energy companies. Energies. 1-32.
Panagiotis T. , Zoe A., Evdokia T.& . Paraskevi T).2015). The Impact of Knowledge Sharing Culture on Job Satisfaction in Accounting Firms. The Mediating Effect of General Competencies, Procedia Economics and Finance, Volume 19, 2015, Pages 238-247, https://doi.org/10.1016/S2212-5671(15)00025-8
Pascual, lucia Munoz., galende, jesus., curado, Carla. (2020). Human resource management contributions to knowledge sharing for a sustainability – oriented performance: a mixed methods approach. Sustainability. 1-24.
Saunders, M., Lewis, P., Thornhill, A. and Bristow, A. (2009) Research Methods for Business Students, 5th ed., Harlow: Pearson Education.
Saunders, M., Lewis, P., Thornhill, A. and Bristow, A. (2019) Research Methods for Business Students, 8th ed., Harlow: Pearson Education.
Senge, Peter M. (2010) The Fifth Discipline: The Art & Practice of The Learning Organization. The Crown Publishing Group.
Soomro, kamal ahmed., kale, ugur., Curtis, Reagan., akcaoglu, mete., Bernstein, malayna. (2020). Digital divide among higher education faculty. International journal of educational technology in higher education. 1-16.
Stone, M., & Geisser, F. (1975). Cross validatory choice and assessment of statistical predictions. Journal of the Royal Statistical Society, 36(2), 111-147.
Sukardi. Herminingsih, anik. Djumarno. Kasmir. (2021). Effect of human resource management practices to maturity knowledge management. Jurnal JDM. Vol 4. No 1. 1-16.
Tan, li. Ting, zhou. Zheng, huang. (2021). The effect of organizational justice on Knowledge human recourse job crafting, a chain mediation model of psychological ownership and organizational trust. ICEME. 1-6.
Tome, edurado. (2011). Human resource development in the knowledge based and services driven economy. Journal of European industrial training. Vol 35. No 6. 1-18.
Ullah, atta., pinglu, chen., ullah, saif., mohsin abbas, hafiz seyed., khan, saba. (2021). The role of e-governance in combating covid – 19 and promoting sustainable development: a comparative study of china and Pakistan. Chinese political science review. 6. 1-33.
World Development Report 1998/1999, https://doi.org/10.1596/978-0-1952-1118-4
Yunus, alwi mohd., nik ariffin, aink azliza., mohd bakri, asyraf., afiq ismail, Muhammad. (2020). Adapting Knowledge human recourse with knowledge management system and its use in organization. Journal of information and knowledge management. Vol 10. No 2. 1-12