سبک‏های زندگیِ جهانی‏شده از طریق شبکه‏های ارتباط‏ جمعی و تاثیر آن بر هویت ملی ایرانی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی مقطع دکتری، گروه علوم سیاسی و روابط بین الملل، واحد شهرضا، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرضا، ایران.

2 استادیار گروه معارف اسلامی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران

3 استادیار گروه علوم سیاسی و روابط بین الملل، واحد شهرضا، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرضا، ایران.

چکیده

مقاله‏ی حاضر به بررسی تغییراتی که به واسطه شبکه‏های ارتباط جمعی در سبک زندگی افراد جامعه ایجاد می‏شود پرداخته است. سئوال اصلی این است که تغییرات مذکور چه تاثیری بر هویت ملی ایرانیان داشته‏اند؟ بر اساس فرضیه این مقاله سبک زندگی به طور عملی بستری است که هویت فردی و جمعی را بازتاب می‏دهد. در این پژوهش با صحه‏ گذاشتن بر مقوله جهانی‏شدن نظام ارزشها، شبکه‏های ارتباط جمعی مهمترین ابزار در راستای تحقق این مقوله در نظر گرفته شده‏اند. بر اساس یافته‏های پژوهش، هویت ملی ایرانی از زمان انقلاب اسلامی، مذهب  را به عنوان یکی از پایه‏های اصلی هویت ملی ایرانی و در راستای استقرار امت اسلامی قرار داده است. این در حالی است که شبکه‏های ارتباط جمعی در تضعیف روحیه مذهبی و رشد فردگرایی اثرگذار بوده‏اند. این تاثیر در تغییراتی که در سبک زندگی فعلی ایرانی در حال شکل‏گیری است مشهود می‏باشد. نتیجه تحقیق نشان داد که پیامد تضعیف هویت ملی در عمل باعث تقویت هویت قومی و کاهش مشارکت سیاسی و اجتماعی شهروندان ایرانی شده است. این مقاله با استناد به اسناد و منابع کتابخانه‏ای و به روش کیفی از نوع تحلیلی ـ توصیفی ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Globalized lifestyles through mass communication networks and its impact on Iranian national identity

نویسندگان [English]

  • Nafiseh Kianpour 1
  • Seyed Mohammad Ali Shariati 2
  • Mohammad Reza Aqharebparast 3
1 PhD student, Department of Political Science and International Relations, Shahreza Branch, Islamic Azad University, Shahreza, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Islamic Studies, Najaf Abad Branch, Islamic Azad University, Najaf Abad, Iran
3 Assistant Professor, Department of Political Science and International Relations, Shahreza Branch, Islamic Azad University, Shahreza, Iran
چکیده [English]

This article examines the changes that are caused by mass communication networks in the lifestyle of people in the society. The main question: What effect have the aforementioned changes had on the national identity of Iranians? Based on the hypothesis of this article, lifestyle is practically a platform that reflects individual and collective identity. In this research, by validating the category of globalization of the value system, mass communication networks are considered the most important tools in order to realize this category. According to the findings of the research, the Iranian national identity since the Islamic revolution has placed religion as one of the main foundations of the Iranian national identity and in line with the establishment of the Islamic nation. Meanwhile, mass communication networks have been effective in weakening the religious spirit and growing individualism. This effect is evident in the changes that are taking place in the current Iranian lifestyle. The result of the research showed that the consequence of the weakening of the national identity has actually strengthened the ethnic identity and reduced the political and social participation of Iranian citizens. This article is presented by referring to documents and library sources and using a qualitative analytical-descriptive method.
Keywords: Lifestyle, globalization, national identity, religious identity, mass communication networks
Introduction
At the first level of meaning, lifestyle seems to be a personal choice. But at a deeper level, it is the result of a person's interaction with the surrounding environment and being influenced by it. Also, there is a direct relationship between the lifestyle of the people of a group and the identity they consider for themselves. In fact, people show their identity through their lifestyle. Identity can be individual or collective. National identity is considered the most important form of collective identity in a political system because it plays a key role in the cohesion and harmony between the people of that society. Belonging to the national identity is a determining factor in creating a sense of commitment and participation in people towards their country. For this reason, it can be argued that in the policies that are made to shape the collective and national identity, an effort is made to implicitly program the lifestyle for them. It should be consistent with the considered identity. In the current century, which has started with the increasing dominance of communication technology, the relationships between people have expanded not at the local or even national level, but in a transnational way. Communication technology is known as the most important tool of globalization. With the help of this technology, a model or models for the life of a wide range of people are promoted, which do not match their cultural, social, family and religious origins. In the present study, the author's aim was to investigate the changes made in the lifestyle of Iranians and its impact on the category of national identity. In other words, the main question is how these changes have been able to challenge the national identity?
Methodology
In order to reach the result, the author collected library data and described and analyzed it with the help of researches in this field that have investigated the changes made by mass communication networks in the life of Iranian society in line with the subject of this article. As a result, this article is presented by referring to documents and library resources and using a qualitative analytical-descriptive method.
Result
The findings of the research emphasize this important statement that the emergence of communication technology and the expansion of mass communication networks are seriously changing the traditional forms of communication methods, actions, beliefs and convictions. In fact, these components are renewing and adapting themselves to the values ​​demanded in these networks. Nevertheless, among all these changing elements in the Iranian lifestyle, there are two core components that are closely related to the Iranian national identity; one is the growth of individualism and the second is the weakening of religious beliefs. These two components are particularly important for two reasons: first, both of them are the builders of people's insight about their lifestyle, and, secondly, both of them play an essential role in the formation of Iranian national identity. Since the victory of the Iranian revolution and the formation of the theocracy in Iran, the Iranian national identity as a Shia Muslim is considered one of the most important pillars of the identity of an Iranian citizen, an identity that actually follows the formation of the Islamic nation in a religious system. Here, the element of religion is not at all an abstract and object oriented to individual solitude, but it has an external appearance in all aspects of the social life of the citizens of the Islamic society. The formation of the identity of the Islamic nation in Iran today has made the identity of the Iranian citizen at the national level to be from any nation and group, to be built around the religious identity. As a result, what is called national identity is in direct interaction with religious identity.
Discussion and Conclusion
The result of the research indicates the fact that Iran, as a developing country, has experienced the consequences of communication technology in recent years to a large extent in its social and cultural structures. The changes made in structures such as family and kinship, hierarchical relationships between elders and younger ones, patterns of clothing, nutrition, spending time, new understanding of gender identities, cultural activities and religious practices are very tangible. On the other hand, the identity that many people show in this lifestyle is not always aligned with the characteristics of the Iranian national identity. The result of the research also showed that the consequence of the weakening of the national identity, on the one hand, has appeared in the form of strengthening the ethnic identity as an alternative to the national identity, and on the other hand, it has reduced the level of political and social participation of citizens.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Lifestyle
  • globalization
  • national identity
  • religious identity
  • mass communication networks
اسماعیلی, علیرضا؛ حسن‏زاده، عیسی؛ فاطمه، شاد (1401)، «بررسی تاثیر هویت ملی بر سبک زندگی درشهر بجنورد»، نشریه جامعه سیاسی ایران، شماره 28، صص 3354-3368.
اشتریان، کیومرث؛ امیرزاده، محمدرضا (1394)، «بررسی تاثیرات شبکه‏های اجتماعی مجازی بر مشارکت سیاسی (مطالعه موردی: شهر تهران)»، فصلنامه سیاست، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره 45، شماره 4، صص 825-841.
آبرومندی، سیرفرهنگ؛ خیری، بهرام؛ ودادی، احمد (1398) «دلایل فرهنگی امتناع مصرف‏کننده ایرانی از مصرف کالاهای ایرانی و تولید ملی»، رهیافت انقلاب اسلامی، شماره 49،151-174.
حیدری، حسن؛ ساروخانی، باقر؛ نوابخش، مهرداد (1399)، «بررسی تاثیر کیفیت استفاده از شبکه‏های اجتماعی مجازی بر هویت ملی شهروندان تبریزی»، رسانه و فرهنگ، پژوهشکده علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال دهم، شماره 2، صص 75-97.
خراسانی، فاطمه (1402)، «رابطه استفاده از شبکه اجتماعی و وابستگی به اینترنت با هویت ملی دانش آموزان (نمونه موردی: دانش آموزان دختر دبیرستان‏های شهرستان گرگان)»، فصلنامه رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، شماره 89، صص 27-39.
ذکایی، محمدسعید؛ خطیبی، فاخره(1385)، «بررسی رابطه حضور در فضای مجازی و هویت مدرن در بین کاربران جوان ایرانی»، فصلنامه علوم اجتماعی، شماره 33.
رستمی، محمد؛ جمیلی اسکویی، روزیتا؛ نشاط، الهه؛ فرقانی، محمدرضا (1396)، «بررسی تاثیر شبکه‏های اجتماعی بر فرهنگ و باورهای دینی (هویت) کاربران مطالعه موردی: کاربران استان اصفهان»، فصلنامه عملی-پژوهشی علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر، سال یازدهم، شماره دوم، صص 45-72.
رفیع، حسین؛ عباس زاده مرزبالی، مجید (1398)، «چالش‏های ناشی از فرایند جهانی‏شدن و فضای مجازی برای هویت ملی ایران و راهکارهای مقابله با آن‏ها»، مجله سیاست و روابط بین‏الملل، دوره 3، شماره 6، صص 85-111.
رهبرقاضی، محمودرضا؛ حاتمی، عباس؛ عباسی، امین (1397)، «رابطه شبکه‏های اجتماعی مجازی و دگرگونی هویت‏های جمعی (با تاکید بر هویت دینی، ملی و مدرن)»، فصلنامه مجلس و راهبرد، شماره 95، صص 33-57
شیری، طهمورث؛ رحمانی، الناز (1394)، «تاثیر استفاده از وسایل نوین ارتباطی (لاین، تلگرام) بر وضعیت انسجام خانواده در سال 1394 (مطالعه موردی: منطقه 1 تهران)»، نشریه مطالعات توسعه اجتماعی ایران، سال هشتم، شماره 1، 99 تا 112.
صابر، منوچهر؛ بشیر، حسن؛ امیدعلی، مسعودی؛ مجیدی قهرودی، نسیم (1401) «واکاوی نقش و کارکرد شبکه‏های اجتماعی بردیجیتالی شدن سبک زندگی جوانان تهران»، نشریه رسانه و فرهنگ،پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، شماره 23، 213-242.
صادق‏وزیری، فراز؛ ابراهیمی، الهام؛ شادمان، سعید (1401)، «بررسی تاثیر سیاست‏گذاری و مصرف رسانه‏ای بر سرمایه فرهنگی و سبک زندگی: نقش تعدیل‏گر سواد رسانه‏ای»، رسانه و فرهنگ، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، شماره 2، صص 289-261.
فرقانی، محمدمهدی؛ مهاجری، ربابه (1397)، «رابطه بین میزان استفاده از شبکه‏های اجتماعی مجازی و تغییر در سبک زندگی جوانان»، مطالعات رسانه‏های نوین، دوره چهارم، شماره 13، 292-295.
قاسمی، مرضیه؛ مهدی، احمدی (1395)، «فضای مجازی؛ فرصت‏ها و چالش‏های هویت دینی در بین جوانان ایرانی»، نشریه ره‏آورد نور، شماره 56، صص 28-41.
کیانی ده کیان، هوشنگ؛ عامری گلستانی، حامد؛ اکبرزاده، فریدون؛ یوسفی، بهرام (1398)، «جهانی‏شدن ارتباطات و تاثیر آن بر تقویت هویت قوم لر و هویت ایرانی-اسلامی»، فصلنامه رهیافت انقلاب اسلامی، شماره 47، صص 171-189.
موحد، محمدعلی (1394)، خواب آشفتۀ نفت: از قرارداد دارسی تا سقوط رضاشاه، تهران، نشر کارنامه
 
Abdelmalki L. and Mundler P. (2010), Economie de l’environnement et du développement durable, De Boeck, Bruxelles.
Bakis, Henry (2000), Le fil du temps. Contes et récits juifs d'Afrique du Nord. Traditions et vie quotidienne, A.J. Presse, Paris-Les Lilas.
Bakis, Henry (2001), "Réseaux sociaux, réseaux de la communication culturelle et territoires", Bulletin de l'Association de géographes français, 78e année, 2001-1, pp. 5-10.
Cardon, Dominique (2010), "Les réseaux sociaux en Ligne et l'espace public", L'Observatoire, N 37, PP. 74 -78.
Cuche D (2010), La notion de culture dans les sciences sociales, Paris, La Découverte.
Doueihi M. (2011), Pour un humanisme numérique, Paris : Seuil. Available at : https://www.persee.fr/doc/bagf_0004-5322_2001_num_78_1_2193
Lanciné S. (2007), Anthropologie de la paix, Abidjan, Les Editions du CERAP.
McLuhan, Marshall (1989), The Global Village, Transformations in World Life and Media in the 21th Century, Oxford University Press.
Pascal, Catherine (2017), "Réseaux mondiaux et engagements internationaux, sociaux et communautaires: cultures, enjeux, risques et paradoxes", Management des technologies organisationnelles, N 7, PP 231 -251.