زمینه های اجتماعی _ فرهنگی گرایش به فمینیسم در ایران

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جامعه شناسی مسائل اجتماعی ایران، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران، m.s_hoda@yahoo.com

2 دانشیار گروه مطالعات زنان،دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبائی، (نویسنده مسئول)، تهران، ایران،mt.karami@yahoo.com

3 دانشیار جامعه شناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران، mirzaeikhalilr@yahoo.com

10.30465/scs.2024.48306.2831

چکیده

هدف این پژوهش کشف زمینه های اجتماعی _ فرهنگی گرایش به فمینیسم در ایران است. پس از بیان مسأله و گزارشی از مطالعات گذشته، با حساسیت نظری، نظریه فرادستی اجتماعی، عاملیت و ساختار، هژمونی فرهنگی، حلقه‌های قدرت و نظریه کنش، مرور و چهارچوب مفهومی تدوین گردید. روش گرندد تئوری، انتخاب 37 زن با نمونه‌گیری هدفمند، تکنیک مصاحبه عمیق و سؤالات نیمه ساخت‌یافته با تأکید بر اشباع نظری، محقق را به داده‌های واقعی و نظریه مبنایی هدایت کرد. بر اساس یافته‌ها، "نظام مردسالاری" به عنوان شرط علّی، "قوانین تبعیض‌آمیز"، "بازنمایی رسانه"، "جامعه-پذیری جنسیتی" و "استیلای سنّت" در جایگاه شرایط زمینه‌ای و "خشم برساخت شده" و "آگاهی برساخت شده" به عنوان شرایط مداخله‌ای کشف شدند. پدیده مرکزی نیز، "گرایش به فمینیسم" است. استراتژی‌ها شامل: "بی‌کنشی"، "راهبردهای تغییر وضعیت" و "راهبردهای ساختارشکنانه" و پیامدها نیز با "رهاشدگی"، "ظهور کنشگر" و "ظهور سوژه" نمایان شدند. نتایج نشان می دهد زنان با آگاهی و درک جنسیتی از وضع موجود، مطالبه‌گر حقوق خود هستند و کنشگری را تا به جالش کشیدن ساختارها، پیش می‌برند. این نتایج می‌تواند در ارتقاء سطح نظری، مسأله‌شناسی و کشف عوامل پنهان مفید باشد و زمینه مداخلات و اصلاحات ساختاری را نیز فراهم نماید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Social _ Cultural Contexts of Tendency to Feminism in Iran

نویسندگان [English]

  • MahboobehSadat Hoda 1
  • mohammad taghi karami ghahi 2
  • Khalil Mirzaei 3
1 PhD student of sociology of social issues of Iran, North Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran. m.s_hoda@yahoo.com
2 Associate Professor of Department of Women's Studies, Faculty of Social Sciences, Allameh Tabatabaei University, , Tehran, Iran, (Responsible Author), mt.karami@yahoo.com
3 Associate Professor of Sociology, Roudhen Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran. mirzaeikhalilr@yahoo.com
چکیده [English]

The aim of this research is discovering the social-cultural contexts of tendency to Feminism in Iran. After statement of the problem and report of past researches, with theoretical sensitivity, social dominance theory, agency and structure, cultural hegemony, circles of power and theory of action were mentioned and a conceptual framework was developed. Grounded theory method, selection of 37 women with purposeful sampling, in-depth interview technique and semi-structured questions guided the researcher to real data and field theory. Based on the findings, patriarchal system was discovered as a causal condition. Discriminatory laws, media representation, gender socialization and dominance of tradition were also discovered as background conditions. Constructed anger and constructed awareness were also identified as intervention or intermediate conditions. The central phenomenon is tendency to feminism. Inaction, situational change strategies and destructive strategies were appeared as strategies and abandonment, activist appearance and subject as consequences. The paradigm model was also developed based on the research findings. Results can be useful in conceptualization, improving and promotion the theoretical of women's field, problem analysis and discovering the contexts of tendency and provide the possible of interventions and structural reforms

کلیدواژه‌ها [English]

  • social contexts
  • cultural contexts
  • tendency
  • feminism
  • grounded theory