نوع مقاله : علمی-پژوهشی
نویسندگان
1
گروه سینما، دانشکده فرهنگ و هنر شماره 2، دانشگاه علمی و کاربردی نوشهر
2
استادیار گروه فلسفه، دانشکده ادبیات فارسی و زبان های خارجی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
3
استادیار گروه فلسفه، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
10.30465/scs.2024.49339.2873
چکیده
فلسفۀ امانوئل لویناس بر تلقی خاصی از اخلاق بنا شده و دارای وجوه انضمامی است. لذا، انطباق و مفصل‌بندی نظریات او در بررسی‌‌های جامعه‌شناختی یا در تحلیل عواطف و روابط کاراکترهای داستان‌‌های واقع‌نمایانه امکان‌پذیر است؛ از جمله مفهوم اخلاق در ارتباط «من/خود» با «دیگری» و «مواجهۀ چهره به چهره» که از مفاهیم کلیدی فلسفۀ او به شمار می‌روند. بدین ترتیب، با بررسی حالات و رفتار اشخاص داستان مطابق اخلاق لویناسی مشخص می‌شود «غیریت» (اعم از خانواده، اجتماع و جهان پیرامون) چگونه مجموعۀ خلقیات، روابط، قصدیت و خلق سوژه را شکل می‌دهد.
این مقاله با روش تحلیلی – تطبیقی بر آن است با خوانشی از بن‌مایه‌‌های آثار اکبر رادی، بر طبق مفاهیم برجستۀ فلسفۀ امانوئل لویناس -از جمله مفاهیم "اخلاق (Ethics)"، "غیریت (Alterity)"، "دیگری (Other)"، "مسئولیت (Responsibility)"، "چهره (Face)"، "عدالت (Justice)"، و "مرگ (Death)"- ضمن ارائۀ دریافتی کاربردی از مؤلفه‌های فلسفۀ لویناس، مؤید این نظر باشد که قرابتِ قابل توجهی میان نظرات این دو متفکر، بخصوص در حوزۀ روابط اجتماعی و مسئولیت اخلاقی قابل بازشناسی است؛ با این شاخصه که در فلسفۀ لویناس، وجه انسانی اخلاق به روایتی نو از سوژه و سوبژکتیویته می‌انجامد، و در اندیشۀ رادی، وجه اجتماعی اخلاق در سوژۀ ایرانی، ضرورت ریشه‌یابی آسیب‌های اجتماعی را یادآور می‌شود.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
"Rereading the theoretical themes in the thought and works of Akbar Radi based on the philosophy of Emmanuel Levinas"
نویسندگان [English]
-
Masoumeh Bouzari
1
-
Ghasem Purhasan
2
-
Hadi Samadi
3
1
Department of Cinema,, Faculty of Culture and Arts No. 2, Scientific and Applied University Nowshahr city, Iran
2
Associate Professor, Department of Philosophy, Faculty of Persian Literature and Foreign Languages, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran
3
Assistant Professor, Department of Philosophy, Faculty of Law, Theology and Political Sciences, Science and Research Unit, Islamic Azad University, Tehran, Iran
چکیده [English]
The philosophy of Emmanuel Levinas, which is basically based on ethics and phenomenology, has concrete aspects. Therefore, his theories can be elaborated for sociological studies as well as analyzing the emotions and relationships of characters in realist stories; including the possibility of ethics in the relationship between “I/self” and “other” and “face-to-face encounter.
In this way, by examining the social situations and behavior of the characters in the story, it is determined how "otherness" (including family, society and the surrounding world) basically forms the set of moods, relationships, intentionality, and subjectivity.
This article aims to analyze the themes of Akbar Radi's plays, based on the key concepts of Emmanuel Levinas's philosophy - including the concepts of "Ethics", "Alterity", "Other", "Responsibility", "Face", "Justice", and "Death" - confirm the opinion that a significant affinity between the opinions of these two thinkers can be recognized, especially in the field of ethics and social relations. Of course, the concept of ethics in Levinas's philosophy has a human aspect, and in Radi's works, it has a social aspect. Therefore, it can be considered that the main structure of thought and the existential essence of Radi's works are consistent with Levinasian ethics in a concrete way.
کلیدواژه‌ها [English]
-
Emmanuel Levinas
-
Akbar Radi
-
Ethics
-
Responsibility
-
Otherness
-
Identity
-
the Same
)