تاملی بر نقش جامعه‌شناختی تاریخ فرهنگی در همگرایی سنت و مدرنیته (مطالعه موردی قالی معاصر ایرانی)

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی دانشگاه هنر اسلامی تبریز

2 عضوهیات علمی دانشگاه هنر اسلامی تبریز

10.30465/scs.2024.49322.2872

چکیده

هدف از پژوهش حاضر همگرایی مفاهیم سنتی و مدرن براساس رویکرد تاریخ فرهنگی قالی ایرانی است؛ چرا که مساله اصلی این پژوهش میزان همگرایی تاثیرات مولفه‌های سنتی و مدرن در روند شکل‌گیری و تحول قالی است. پژوهش حاضر با طرح سوالی چون مولفه‌های تاریخی و فرهنگی تاثیرگذار بر تحول قالی ایرانی کدامند؟ به شیوه کیفی و روش توصیفی- تحلیلی به جمع‌آوری اطلاعات با استفاده از داده‌های به دست آمده از اسناد کتابخانه ای پرداخته است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که در مطالعات جامعه‌شناختی قالی معاصر بدون در نظر داشت رویکرد سنتی برگرفته از فرهنگ ایرانی- اسلامی نمی‌توان از تحول در قالی معاصر ایرانی تعریفی ارائه نمود. برطبق یافته‌های پژوهش مولفه‌های هویتی چون فرهنگ و سنت ایرانی- اسلامی در روند شکل‌گیری قالی معاصر نقش داشته و هرگونه رشد و تحول به معنای تغییر رویکرد در حیطه مطالعات تاریخ فرهنگی میسر خواهد بود. طبق رویکرد تاریخ فرهنگی، قالی با تجربه‌ای بومی در پی نوآوری و پویایی فرهنگی می‌باشد که نهایتا تنوعی از مفاهیم و تصاویر را ارائه می‌نماید. تنوع طرح و نقش‌مایه قالی ایرانی که شامل عناصر نمادین تجریدی و طبیعت‌گرای تصویری بوده، به عنوان عامل واسطه‌ای در هویت فرهنگی ایفای نقش می‌نماید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A reflection on the sociological role of cultural history in the convergence of tradition and modernity (Case study of contemporary Iranian carpet)

نویسندگان [English]

  • maryam motafakkerazad 1
  • Roya Rezapourmoghadam 2
1 Member of the academic staff of Tabriz University of Islamic Arts
2 Faculty member of Tabriz Islamic Art University
چکیده [English]

; Because the main problem of this research is the degree of convergence of the effects of traditional and modern components in the process of carpet formation and transformation. The current research with a question such as what are the historical and cultural components influencing the evolution of Iranian carpets? In a qualitative and descriptive-analytical method, he collected information using data obtained from library documents. The results of the research indicate that in the sociological studies of contemporary carpets, without taking into account the traditional approach derived from Iranian-Islamic culture, it is not possible to provide a definition of the evolution of contemporary Iranian carpets. According to the findings of the research, identity components such as Iranian-Islamic culture and tradition have played a role in the process of contemporary carpet formation, and any growth and development will mean a change of approach in the field of cultural history studies. According to the approach of cultural history, a carpet with a local experience is in pursuit of cultural innovation and dynamism, which ultimately presents a variety of concepts and images. In other words, he was looking for a kind of national-religious modernity that is rooted in tradition.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Carpet
  • cultural history
  • tradition
  • symbolic and naturalistic motifs
  • transformation