شناسایی انواع ضمانت اجرای اخلاق کسب و کار در بازار (مطالعه سه نسل در بازار بابل)

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جامعه شناسی فرهنگی دانشگاه علامه طباطبایی

2 استاد جامعه شناسی دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

در این مقاله به بررسی انواع ضمانت اجرای اخلاق کسب و کار در بازار پرداخته می شود.  رویکرد نظری این تحقیق به طور عمده برگرفته از نظریه های جامعه شناسی دورکیم و وبر است.   داده ها نیز از طریق مصاحبه نیمه باز  با 60 نفر از (سه نسل) بازاریان شهر بابل در سال 1394 جمع آوری شده است. یافته ها حکایت از آن دارد که در هر سه نسل از بازاریان مورد مصاحبه دو نوع «ضمانت اجرای شرعی و غیر شرعی» وجود دارد. اما طی نسل های متوالی از اهمیت ضمانت های شرعی کاسته شده است، حال آن که اهمیت دستاورد روانی به عنوان نوعی تضمین درونی افزایش یافته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Identify the types of sanction of business ethics in the market (Study of the three generations in Babol)

نویسندگان [English]

  • nayereh sharifi 1
  • Hasan Saraie 2
1
2 Professor at Allameh Tabatabaii University
چکیده [English]

This article discusses the types of sanction of business ethics in the market. The theoretical approach of this research is mainly derived from Weber and Durkheim's sociological theories. Data were collected through semi-open interviews with 30 merchants (from three generations) in the Babol market in 1394. The findings of this study indicated that all interviewed three generations consider the two types of “religious sanction” and “non- religious sanction” as a sanction of business ethics. But the importance of religious sanction reduced in the successive generations, while the importance of mental achievements as an internal guarantee increased. Most importance external guarantee is Material achievements.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key Word: "business ethics"
  • "religious sanction"
  • "non-religious sanction"
  • "internal guarantees"
  • "external guarantees"
  -احمدی، امید(1392).  "مشروعیت قانون از دیدگاه اسلام و ماکس وبر"، پژوهش های حقوق تطبیقی ،دوره 17، شماره 1، بهار، 1-22. 
- آمار ارائه شده توسط اداره صنایع، معادن و تجارت شهرستان بابل(1395).
- بونین، مایکل ای(1386)." دکان و دکان داران: عوامل مؤثر بر یک بازار شهرستانی در ایران"، ترجمه علی محمد طرفداری، بررسی های نوین تاریخی ، شماره 3،بهار،  70-105.
-پورقاسم،محمد (1391).«اخلاق در بازار(مطالعه ای در اخلاق حرفه ای سه نسل از زرگران و فرش فروشان بازار خوی)» ،  رساله کارشناسی ارشدعلوم اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی،دانشگاه تهران. 
   
-حسینی قمی، مژگان(1394)" بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر پایبندی به هنجارهای اخلاق اقتصادی نیم قرن اخیر در بازار بزرگ تهران "،  جامعه پژوهی فرهنگی،سال ششم، شماره4، زمستان، 1-27.
-حسین زاده، پوراندخت؛ نیاکی، جعفر(1383). بابل، شهر زیبای مازندران، اوضاع جغرافیایی، اقتصادی و اجتماعی. تهران، نشر سالمی.
-حسن پور،آرش؛ معمار، ثریا.(1394). مطالع وضعیت دین ورزی جوانان با تأکید بر دینداری خود مرجع(ارائه یک نظریه زمینه ای). فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران 3: 99-131.
 -دادگر،یدالله (1385)."اخلاق بازرگانی(و کسب و کار)  از منظر اقتصاد و اقتصاد اسلامی"، پژوهش نامه بازرگانی،     شماره38، بهار، 87-120.
-دورکیم، امیل(1391). درس های جامعه شناسی: فیزیک اخلاقیات وحقوق، ترجمه سید جمال الدین موسوی، تهران، نشر نی.
-دورکیم، امیل(1360). فلسفه و جامعه شناسی، ترجمه فرخناز خمسه ای. تهران، چاپخانه وزارت فرهنگ و آموزش عالی.
-دورکیم امیل (1381). دربارة تقسیم کار اجتماعی، ترجمه باقر پرهام،بابل،کتابسرای بابل.
-روشه، گی (1385). مقدمه‌ای بر جامعه شناسی عمومی، ترجمه هما زنجانی‌زاد، تهران، سمت.  
  -روشه، گی.(1376). جامعه شناسی تالکوت پارسونز.ترجمه عبدالحسین نیک گهر. تهران : تبیان.
-زندی، محسن (1388). "بازخوانی نظریه ماکس وبر در همبستگی معنادار و مثبت سرمایه داری و پروتستانتیسم"، نقد و نظر،دوره 14،شماره 56،زمستان،111-155.
سوئدبرگ، ریچارد؛ گرانووتر، مارک.(1395). جامعه شناسی اقتصادی: ساخت اجتماعی و کنش اقتصادی. ترجمه علی اصغر سعیدی.تهران: تیسا.
- سازمان تعزیرات حکومتی استان مازندران.(1395). آمار عملکرد اداره کل تعزیرات حکومتی استان مازندران. http://www.tazirat.gov.ir/mazandaran/tab422/index.aspx، (1395).
-فرهود، داریوش( 1386). "مروری بر تاریخچه اخلاق: همراه با گردآوری زمینه های گوناگون اخلاق"، فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، شماره های 1و 2، بهار و تایستان،1-6.
-فرجی،حسین.(1394).بیش از چهار میلیون بازرسی از واحدهای صنفی سراسر کشور در سال 93، www.irna.ir/fa/News/81567152 ، 1395.
-فرانکنا، ویلیام کی(1376).فلسفه اخلاق، ترجمه هادی صادقی و مصطفی ملکیان، قم، طه.
- کعبی، عباس(1383)."تطبیق نظام حقوقی اسلام با نظام حقوق وضعی معاصر2"، فقه اهل بیت،شماره 37، زمستان،95-130.
- کشاورزیان، آرنگ(1383الف)." در جست و جوی مفهومی برای بازار"،گفتگو، شماره42، اسفند ،141-173.
-  کشاورزیان، آرنگ (1383ب). "بازار تهران: تداوم یا دگرگونی؟"، گفتگو ، شماره 41، بهمن،11 - 48.
- گیدنز، آنتونی(1377). جامعه شناسی، ترجمه منوچهر صبوری، تهران،
- معاونت بازرسی و نظارت اتاق اصناف ایران،(1394).بیش از چهار میلیون فقره بازرسی از صنوف کشور. www.otaghasnafiran.ir/fa/news agency/1395/16763،1395.
- مکارم شیرازی، ناصر(1390). پیام قرآن: روش تازه ای در تفسیر موضوعی قرآن جلد8، قم، دارالکتب الاسلامیه.
-وارنر، دانیل ام(1391). "بازار به مثابه دینی جدید"، مترجم فاطمه صادقی. سیاحت غرب، شماره 114،بهمن،72-90.
-Arts, W A).2004). “The New Economic Sociology of Market Regulation: A Budding research Program”, Tijdschrift voor Economie en Management Vol. XLIX, 2: 239-270.
-Cicek, V. (2012). “Towards Global Business Ethics: A Comparative Review on Converging Business Ethics Theories and Practices”. In: 7th Silk Road International Conference Challenges and Opportunities of Sustainable Economic Development in Eurasian Countries, May 24-26, (pp 243-256). Tabilisi: Silkroad Research Institute.
-Durkheim, E .(1957). Professional Ethics and Civic Morals. Translated by Cornelia Brookfield.Routledge, London and New York.
-Fourcade M, Healy K. (2007). “Moral Views of Market Society” .The Annual Review of Sociology. Vol 33, 285-311, [OnLine]. Available from http://www.soc.annualreviews.org.
-Fligstein ,N  ; Dioun, C.(2011). “Economic Sociology”, International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences, 2nd edition edited by James Wright to be published by Elsevier (Oxford, UK).
- Hashim, M. (2012). “Islamic perception of Business Ethics and the Impact of Secular Thoughts on Islamic Business Ethics”. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 2(3), 99-120.
- Haron, H; Ismail,I; Abdul Razak,S H.(2011). “Factors Influencing Unethical Behavior of Insurance Agents”, International Journal of Business and Social Science, Vol. 2 No. 1:84-100. 
-Jackson, G .(2006). “Comparing Capitalisms through the Lens of Classical Sociological Theory”. In: Beckert J, Ebbinghaus B,   Hassel A, Manow P: Transformationen des Kapitalismus: Festschrift für Wolfgang Streeck zum sechzigsten Geburtstag. Max Planck Institute for the Study of Societies in its series, Koln, 205- 223.

-Keat, R. (2013). “The Ethical Character of Market Institutions”.In: DelMar M, Michelon C. The Anxiety of the Jurist: Legality, Exchange and Judgement. Ashgate Publising Company, Edinburgh, 173-195.

-  Kum-Lung, C & Teck-Chai, L. (2010) “Attitude towards Business Ethics: Examining the Influence of Religiosity, Gender and Education Levels”.  International Journal of Marketing Studies, 2. (1): 224-232.
-Morton ,J(2008). “ Morality and Institutions:An Exploration”, Discussion Paper Series, Research Programme Consortium for Improving Institutions for Pro-Poor Growth, Manchester, UK, No.22, 1-22.
-Peifer, J L. (2011). Socially Responsible Investing: Morality. Religion and the Market from a Sociological Perspective .phd Dissertation University of Cornell.
- Posner,R; Rasmusen,E B.(1999). “Creating and Enforcing Norms, with SpecialReference to Sanctions”, International Review of Law and Economics, 19:369 –382.

-Rajeev, P N. (2012). “Correlates of F Ethical Intentions: A Critical A Review of Empirical Literature and Suggestions for Future Researcch”, Journal of International Business Ethics, 5(1), 3-17.

-Shavell, S. (2002). “Law versus Morality as Regulators of Conduct”, American Law and Economics Review, V4, N2:227-257.
- Swingwood, A. (1991). A Short History of Sociological Thought. Macmilan, London.
-Zhao, R; Cao, L. (2010).  “Social Change and Anomie: A Cross-National
 Study”.Social Forces, 88 (3), 1209-1229.