بررسی جامعه شناختی پیامدهای نیم زبانگی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دوره دکترای مددکاری اجتماعی،دانشگاه علامه طباطبایی

2 دانشیار و عضو هیئت علمی گروه جامعه شناسی،دانشگاه الزهرا

3 دانشیار و عضو هیئت علمی گروه روانشناسی تربیتی،دانشگاه الزهرا

چکیده

در کشورهایی مانند ایران که با وجود تنوع زبانی گسترده، زبان آموزشی واحدی دنبال می‌شود امکان ظهور و بروز نیم­زبانگی و ایجاد کد زبانی ‌ِمحدود وجود دارد. در این حالت فرد در هیچ یک از زبان‌های مادری و آموزشی به تسلط کافی نمی‌رسد و ارتباط و تعاملات او تحت تاثیر قرار می‌گیرد. از این رو پژوهش حاضر به «بررسی جامعه شناختی پیامدهای نیم زبانگی» پرداخته است. روش تحقیق مورد استفاده کیفی است. جامعه پژوهشی شامل 18دانش‌آموز لر زبان و 6 دانش‌آموز فارسی‌ زبان پایه پنجم ابتدایی می­باشد که در سال ‌تحصیلی‌1395-1394در مدارس ابتدایی شهرستان اسلامشهر مشغول تحصیل بودند. اطلاعات از طریق مصاحبه نیمه‌­ساخت‌یافته گردآوری و پس از پیاده‌سازی، تحلیل مضمونی شد. بر اساس یافته‌ها از 18دانش‌آموز لر زبان، 16 نفر نیم‌زبانه(دارای کد زبانی‌محدود) هستند.2 نفر(دارای مادران تحصیل‌کرده و شاغل) به همراه تمامی دانش‌آموزان فارسی‌ زبان دارای کد زبانی‌گسترده هستند. میزان فعالیت‌های اجتماعی-آموزشی و سرمایه فرهنگی دانش‌آموزان نیم‌زبانه نسبت به دانش‌آموزان کد ‌گسترده پایین‌تر است."بازتولید فرهنگی"،"پنهان کردن هویت" و"آرزوی تحصیل در مدرسه لری" از مهمترین مضامین تحقیق است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Sociological study of semi-linguiesm consequences

نویسندگان [English]

  • Marzeye Mohammadi 1
  • Marzieh Mousavi khameneh 2
  • Morteza Monadi 3
1 PhD Student of Social Work, Allameh Tabataba'i University
2 Associate Professor of Sociology, Al-Zahra University
3 Associate Professor and Faculty Member of Educational Psychology, Al-Zahra University
چکیده [English]

In countries like Iran where, despite the variety of spoken languages, only one language is applied for both educational and formal purposes, it is likely that semi-linguisem and restricted language code happen. In situations like this, one cannot have complete mastery of his mother tongue or the educational language, hence his relationships and interactions are affected. The current study is aimed at analyzing “semi-linguisem and its outcomes on social-educational interactions of students” among Lori-speaking students. The qualitative method is employed. The statistical population in the research included 18 Lori-speaking and 6 Persian-speaking students in grade five of the elementary school in Islamshahr2015-2016. The information in this part are gathered through semi structured interviews and used content analysis. According to findings of 18 Lori students, 16 students were semi-linguistic. Two others (with educated and occupied mothers) with other remained students had wide linguistic codes. Socio-educational and cultural capitals in students with limited codes were lower than students with widespread codes, “Cultural reproduction”, “Concealing the identity” and “Dream of studying in a Lori language school” where other results of qualitative section.

کلیدواژه‌ها [English]

  • mother tongue
  • semi-linguism
  • the social-educational interactions of students
  • language situation
  • Lori Student

مراجع

احمدپور، نادر(1372). «بررسی تاثیر دو زبانگی در جریان یادگیری دانش­آموزان پایه اول استان لرستان».پایان نامه کارشناسی­ارشد، دانشگاه تربیت معلم تهران .
احتشامی،طیبه و موسوی سیدغفار(1388).«رشد زبانی و رشد ذهنی، موثر بر تعامل». ماهنامه پژوهش آموزشی. شماره 119.صص156-141
ادگار، اندرو و سجوئیک،پیتر(1388). مفاهیم بنیادی نظریه فرهنگی.ترجمه محمد نبوی و مهران مهاجر، تهران، نشر آگه.
استونز، راب(1379). متفکران بزرگ جامعه­شناسی. ترجمه مهرداد میردامادی ،تهران نشر مرکز.
اسماعیلی، علی حسین(1388). «بررسی نقش معلم در کاهش مشکلات دانش­آموزان دو زبانه آذربایجان شرقی در دوره ابتدایی با تکیه بر زبان مادری». شورای تحقیقات آموزش و پرورش استان آذربایجان شرقی.
اسمیت، فیلیپ(1387). درآمدی بر نظریه سرمایه فرهنگی معاصر. ترجمه حسن پویان، تهران، انتشارات دفتر پژوهش­های فرهنگی.
باطنی، محمدرضا(1380). زبان و تفکر، تهران، نشر آبانگاه.
بدری، رحیم(1381). «ارزیابی اثربخشی دوره یک ماهه آمادگی تابستان در مناطق دو زبانه آذربایجان شرقی». شورای تحقیقات آموزش و پرورش استان آذربایجان شرقی.
ترابانت، یورگن(1388).«زبان چیست؟» ترجمه منوچهر امیرپور. تهران، انستیتو گوته، هیئت تحریریه اندیشه و هنر.
جهانگیری، نادر(1378). زبان بازتاب زمان. تهران، نشر آگاه.
حمیدی، منصورعلی(1384). «دوگانگی زبان خانه و آموزشگاه: نمود زمینه­ها و پیامدهای در پرلز». فصلنامه علوم انسانی دانشگاه الزهرا(س). سال پانزدهم، شماره54: صص14-1
زایرکعبه، رحیم(1390). پیامدهای اجتماعی آموزش دو زبانه. مجموعه مقالات اولین همایش ملی دو زبانگی و آموزش (چالشها، چشم­اندازها و راهکارها)، تهران،پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش
سنتراک،جان(1392). روانشناسی رشد در گسترهی زندگی. ترجمه: پرویز شریفی درآمدی، محمدرضا شاهی، تهران، انتشارات دانژه.
شرام،ویلبر(1348). ارتباط جمعی ورشد ملی. ترجمه ابراهیم رشیدپور، تهران، انتشارات دانشگاه تهران. 
صالحی­امیری، سیدرضا(1386). مفاهیم و نظریه­های فرهنگی.تهران، انتشارات ققنوس.
علاقه­بند،علی(1376). جامعه شناسی آموزش و پرورش.تهران، نشر روان.
فرگاس،جوزف پی(1373). روانشناسی تعامل اجتماعی. ترجمه خشایار بیگی و مهرداد فیروزبخت. تهران، انتشارات ابجد
قربانیان،سمیه(1393). بررسی زبان گفتاری دانش­آموزان ابتدایی شهر تبریز با تأکید بر دو زبان­گونگی، پایان­نامه جهت اخذ مدرک کارشناسی ارشد،دانشگاه الزهرا.
کارتلج،جی و میلبرن،جیاف(1385). آموزش مهارت­های اجتماعی به کودکان. ترجمه محمدحسین نظری­نژاد،تهران، انتشارات بهنشر
کرامش،کلر(1390). زبان و فرهنگ. ترجمه فریبا غضنفری و دیگران، تهران، انتشارات امیرکبیر
کریمی،یوسف(1373). روانشناسی اجتماعی آموزش و پرورش. تهران، موسسه نشر ویرایش
گرانپایه، بهروز(1377). آسیب شناسی فرهنگ عمومی ایران.تهران، نشرنی،جلد دوم
گیدنز،آنتونی(1378). نظریه­های جامعه­شناسی. ترجمه منوچهر صبوری. تهران، نشر نی، چاپ پنجم
لارسن،جی کالوین(1377). نظریه­هایجامعه­شناسیمحضوکاربردى، ترجمهغلام عباستوسلی، رضافاضل، تهران، انتشارات سمت
مدینا،خوسه(1389). مفاهیم بنیادی در فلسفه زبان. ترجمه محمود کریمی. تهران، انتشارات پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
منادی،مرتضی(1385). جامعه­شناسی خانواده: تحلیل روزمرگی و فضای درون خانواده. تهران، نشر دانژه
منادی،مرتضی(1392). جامعه­شناسی آموزش و پرورش.تهران، انتشارات آوای نور
منادی، مرتضی؛ عابدی فاطمه و طالب­زاده شوشتری، لیلا(1393). روش پژوهش کیفی کاربردی(در  علوم اجتماعی و علوم رفتاری).تهران، انتشارات جامعه­شناسان
مهرجو، علی و هادیان مجید(1371). «مقایسه پیشرفت تحصیلی دو زبانه و یک زبانه». شورای تحقیقات ادارة کل آموزش و پرورش استان آذربایجان شرقی
نرسیسیانس امیلیا(1382). مباحثی در دوزبانگی از دیدگاه علوم اجتماعی. تهران، سازمان میراث فرهنگی کشور
نیلی­پور، رضا(1371). توانایی­های دوزبانه شدن در کودکان و بزرگسالان. مجموعه مقالات سمینار بررسی ابعاد دو زبانگی.
نجفی،موسی(۱۳۹۲). هویت شناسی. تهران، انتشارات آرما
یمنی­دوزی­سرخابی، محمد(1371). «تحلیلی بر ناسازگاری دانش‌آموزان در دوره ابتدائی». .فصلنامه تعلیم و تربیت. شماره32.صص80-62.
Beheydt Ludvic et Demeulenaere Isabelle (2003) “Dictionnaire de l’altérité et dis relations inter culturelles”, Paris, Armand Colin.
Baker, colin(2011) “Founactions of Bilingual Education and Bilingualism” publisher : channel view publications  Ltd.
Bourdieu, Pierre (1986). “The forms of capital”, Richardson, John G. eds. Handbook of theory and research for the sociology of education Greenwood Press New York241258
Bourdieu, Pierre and Jean Claude Passeron(1990) Reproduction in Education, Society and Culture, Sage Publications, ISBN 0-8039-8320-4.
Bourdieu, Pierre (1991)“Language and Symbolic power. Cambridge, UK: Polity press.
Dopke, S, McNamara, T.F., & Quinn, T.J.(1991) "Psycholinguistic aspects of bilingualism" .Eric Document Reproduction Service No, Ed 273.
Guofang, Li (2008). “Second Language and Literacy Learning in School and at Home: An Ethnographic Study of Chinese Canadian First Graders’ Experiences”. Literacy Teaching and Learning Volume 11, Number 2.
Jim Cummins (2001). ”Language, Power and Pedagogy Bilingual Children in the Crossfire” .Toronto, Publisher: Multilingual Matters.
Hinen, Volker (2005) “Semilingualism, Double Monolingualism and Blurred Genres On (Not) Speaking a Legitimate Language”. Journal of Social Science Education JSSE, Volume 4, Number 1. 
McCarthy, Kristin. (2011)"Adaption of Immigrant Children to the United State: A Review of The Literature”. for the New Jersey immigrant youth project.
Robert Crosnoe and Ruth N. López Turley.(2011).”K–12 Educational Out comes of Immigrant Youth”. The Future of Children .VOL. 21/ NO. 1.
 
- روزنامه اعتماد، 6/12/1393
-  مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار