برساخته های گفتمان غرب زدگی؛ بافته های جلال آل احمد

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار جامعه شناسی، پژوهشکدۀ مطالعات اجتماعی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

2 کارشناس ارشد علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی

چکیده

این مقاله در صدد است به فرآیند شکل گیری و هژمون شدن گفتمان غرب زدگی در ایران بپردازد. در شناسایی سازوکارِ کشمکش ها و منازعات اجتماعی، نظریۀ گفتمان لاکلاو و موف یکی از کارآمدترین روش ها است که به عنوان چارچوب و استراتژی تحقیقِ پیش رو برگزیده شده است. با اتکا به این نظریه، پی می بریم گفتمان غرب زدگی تصویری که از گفتمان غربگرای تجدد خواه و مدرنیزاسیون ارائه می دهد، تصویری از شکاف ها و انشقاق های فزایندۀ هویتی سوژه هاست که طی سلطۀ پارادایمِ صنعتیِ غرب و وابستگی اقتصادی- سیاسی شکل گرفته است. پس از ارائه چنین تصویری و  با استفاده از زمینه هایی که در ایجاد تزلزل و بی قراری در گفتمان حاکمیت به وجود می آورد، با بهره گیری از دال«اصالت و هویت»، به طرد و حاشیه رانی دال های گفتمان غرب گرای حاکمیت پرداخته و با غیریت سازی از غرب، شرایط لازم را برای ساختار شکنیِ همه جانبۀ  گفتمانِ رقیب و هژمون شدن خود فراهم می کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

westoxification Constructions; Jalal Al-e-Ahmad Articulations

نویسندگان [English]

  • Mohammadsalar Kasraie 1
  • Rita Asgharpoor 2
1 Associate Professor of Sociology, Research Institute of Social Studies, Research Institute of Humanities and Cultural Studies
2 Master of Political Science, Islamic Azad University
چکیده [English]

This article seeks to address the process of formation and hegemony of the  Westoxification discourse in Iran. In identifying the mechanism of conflict and social conflict, Laclau and Mouffe's theory of discourse is one of the most effective methods that has been chosen as the framework and strategy for the forthcoming research. Relying on this theory, we find that the Westoxification discourse, the image of the Westernist discourse of modernism and modernization, is a picture of the increasing divisions and divisions of subjects' identities formed during the domination of the Western industrial industrial paradigm and economic-political dependence. After presenting such an image and using the grounds that it creates in creating instability and restlessness in the discourse of the government, using the sign of "originality and identity", he rejected and marginalized the signs of the Western discourse of the government and by alienating from the West, it provides the necessary conditions for the comprehensive dismantling of its rival discourse and its hegemony.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Westoxification
  • Return to Principle
  • Modernity
  • Colonialism
  • Clergy
  • Discourse
  • Hegemony
منابع
_ آبراهامیان، یرواند(1397) تاریخ ایران مدرن، ترجمه محمد ابراهیم فتاحی، تهران: نشر نی
_ آجودانی، ماشاالله(1383) مشروطه ایرانی، تهران: نشر اختران
_ آشوری، داریوش(1392) ما و مدرنیت، تهران: موسسه فرهنگی صراط
_ آشوری، داریوش(1347) "اشاراتی به غرب زدگی و اشتباهات آن"، مجله فردوسی، شماره 857، 10 اردیبهشت 1347
_ آشوری، داریوش(1368) "نظریه غرب زدگی و بحران تفکر در ایران"، ایران نامه، شماره 27
_ آل احمد، جلال(1385) غرب زدگی، قم: نشر خرم
_ آل احمد، جلال(1357) در خدمت و خیانت روشنفکران، تهران: انتشارات رواق
_ آل احمد، جلال(1376) یک چاه و در چاله و مثلاً شرح احوالات، تهران: انتشارات فردوس
_ ایرانخواه، امجد(1391)"تحلیل گفتمان انتقادی آثار جلال آل احمد"، پایان نامه، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
_ بروجردی، مهرزاد(1390)"دوره باور به غرب زدگی را پشت سر گذاشته ایم"، مهرنامه، شماره 15، شهریور 1390
_ براهنی، رضا(1393) قصه نویسی، تهران: نشر نگاه
_ بهنام، جمشید(1375) ایرانیان و اندیشه تجدد، تهران: نشر فرزان روز
_ جویباری، رضا؛ رحیمی، فاطمه(1390) "مقایسه دیدگاه جلال آل احمد و مصطفی لطفی منفلوطی در زمینه روشنفکری و غرب زدگی"، فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی، شماره 20
_ جهانبگلو، رامین(1381) موج چهارم، تهران: نشر نی
_ جهانبگلو، رامین(1384) ایران در جستجوی مدرنیته، تهران: نشر مرکز
_روحانی، حسین ؛آقا حسینی، علیرضا(1392) "تحلیل و نقد گفتمان هایدگری فردید"، راهبرد فرهنگ، شماره بیست و دو، تابستان 1392
_شایگان، داریوش(1372) آسیا در برابر غرب، تهران: نشر امیرکبیر
_ فرجی، مهدی ؛ میرسپاسی، علی(1396) " ماهنامه بنیاد و سیاست زدایی از غرب زدگی"، ایران نامگ، شماره دوم، سال دوم
_ قیصری، علی(1393) روشنفکران ایران در قرن بیستم، ترجمه محمد دهقانی، تهران: نشر هرمس
_ عبدالکریمی، بیژن(1389)"جلال آل احمد، غرب زدگی و ضرورت بازگشت به سنت"، غرب شناسی بنیادی، شماره 2، دوره اول
_ کسرایی، محمدسالار؛ پوزش شیرازی، علی(1388) "نظریه گفتمان لاکلاو و موف، ابزاری کارآمد در فهم تبیین پدیده های سیاسی" فصلنامه سیاست، شماره 3، دوره 39، پاییز 1388
_ کسرایی،محمدسالار(1379) چالش سنت و مدرنیته، تهران: نشر مرکز
_کسرایی،محمدسالار؛سعیدی،بنت الهدی(1395)"تحلیل گفتمان عدالت در دهه سوم انقلاب با تاکید بر سالهای 1380-1384"، مجله جامعه شناسی تاریخی،دوره 8،شماره 2،پاییز و زمستان 1395
_ لاکلاو، ارنستو و موف، شانتال(1397) هژمونی و استراتژی سوسیالیستی، ترجمه محمد رضایی، تهران: نشر ثالث
_مقدس، محمود(1391) " بررسی تفاوتهای مفهومی غرب زدگی در آرای فردید و آل احمد"، مجله علوم سیاسی، شماره 18، دوره 8
_ میرسپاسی، علی(1384) تأملی در مدرنیته ایرانی، ترجمه جلال توکلیان، تهران: نشر طرح نو
_ نراقی، احسان(1378) ما و جهان امروز،تهران: نشر سخن، نشر شهاب