تبیین جامعه‌شناختی والدگری رسانه ای فضای سایبری (مورد مطالعه: والدین تهرانی)

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

استادیار پژوهشکده مطالعات اجتماعی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چکیده

ارتقاء سطح سواد رسانه‌ای در جامعه ایرانی به ویژه برای والدین در جهت آگاه‌سازی فرزندانشان در استفاده از فضای سایبر، یک نیاز و ضرورت برای فرهنگ، سیاست و امنیت ملی ما محسوب می‌شود. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و با توجه به ماهیت داده‌ها توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری در این پژوهش شامل والدین ساکن در شهر تهران که دارای فرزندان بین سنین 6 تا 18 سال بودند که نمونه‌ای 384 نفری به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای و از ابزار پرسشنامه (محقق ساخته) استفاده شده و ابزار پایایی با روش آلفای کرونباخ بدست آمد. آموزش در 5 مؤلفه، ارتباط مؤثر و جامعه‌پذیری رسانه‌ای هرکدام در سه بعد مورد بررسی قرار گفت که به طور کلی میانگین بعد آموزش و جامعه‌پذیری رسانه‌ای از دیدگاه نمونه پژوهش در سطح خوب و بعد ارتباط مؤثر در بیش از حد متوسط قرار دارد. یافته‌ها نشان داد که بیشتر والدین تهرانی مطالعه شده زن، شاغل و دارای مدرک لیسانس و بالاتر بوده و هم چنین نتایج آموزش بر ارتباط مؤثر و  جامعه‌پذیری رسانه‌ای تأثیر گذاشته و این بعد منجر به والدگری رسانه‌ای (Media Parenting) در میان والدین تهرانی شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Explaining the Cognitive Parenting Society of Cyberspace Media (Case study: Tehrani parents)

نویسنده [English]

  • BAHAREH NASIRI
Assistant Professor, Research Institute of Social Studies, Institute of Humanities and Cultural Studies
چکیده [English]

Improving the level of media literacy in Iranian society, especially for parents in order to inform their children about the use of cyberspace, is a necessity for our culture, politics and national security. This research is applied in terms of purpose and descriptive-correlation according to the nature of the data. The statistical population of this study included parents living in Tehran who had children between the ages of 6 and 18 years. A sample of 384 people was sampled using multi-stage cluster sampling method and a questionnaire (researcher-made) was used. Education in 5 components, effective communication and media socialization of each were examined in three dimensions. In general, the average dimension of education and media socialization from the perspective of the research sample is at a good level and the effective communication dimension is above average.The findings showed that most of the Tehrani parents studied were women, employed, with a bachelor's degree or higher, and that the results of the training affected effective communication and media sociability, leading to media parenting among Tehrani parents.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Media parenting
  • Tehrani parents
  • media acceptance
منابع
  آذری، سودابه،(۱۳۹۳)، « رابطه سبک های فرزندپروری و گرایش به رسانه های غیراخلاقی در نوجوانان شهر اصفهان»، اولین کنفرانس ملی روان شناسی و علوم تربیتی.
ابراهیم‌پور کومله، سمیرا، خزایی، کامیان (۱۳۹۱)،« آسیب‌های نوپدید؛ شبکه‌های اجتماعی مجازی در کمین خانواده‌های ایرانی»، نخستین کنگره ملی فضای مجازی و آسیب‌های اجتماعی.
احمدنیا، شیرین (۱۳۹۲)، «بررسی جامعه‌شناختی تأثیرات شبکه‌های اجتماعی مجازی بر مناسبات خانوادگی»، همایش تخصصی بررسی ابعاد شبکه‌های اجتماعی.
امیری اصل، ژیلا، (۱۳۹۷)، «تاثیر فضاهای مجازی بر سبک های فرزندپروری»، دومین همایش بین المللی سواد رسانه ای و اطلاعاتی با موضوع خانواده.
بهادری خسروشاهی، جعفر، برقی، عیسی، «نقش سواد رسانه ای والدین و هویت اجتماعی بر مصزرف رسانه ای دانش آموزان»، فصلنامه مطالعات رسانه های نوین، سال چهارم، تابستان ۱۳۹۷، شماره ۱۴.
جنادله،علی، رهنما، مریم(1397)، «بازنمایی آسیب شناسانه رسانه های نوین در مطالعات خانواده»، دوره 4 شماره 16، زمستان
حسنوند، باقر، خیری، محبوبه (۱۳۹۳)، «نقش شبکه های اجتماعی و مناسبات خانوادگی»، زمستان ۱۳۹۳،شماره ۸، دوره ۲.
رحیمی، محمد و پرنده، رادبه،(1392) «آسیب‌شناسی فضای مجازی و خانواده؛ تهدیدها و چالش‌ها»، سایت علوم اجتماعی.
رحیمی، محمد(1390). «عوامل اجتماعی مؤثر بر شکاف نسلی؛ مطالعۀ موردی شهر خلخال»، پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد جامعه‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران، مرکز.
زنجانی‌زاده، هما و جوادی، علی‌محمد،(1383). «بررسی تأثیر اینترنت بر ارزش‌های خانواده در بین دانش‌آموزان دبیرستانی ناحیۀ 3 مشهد»، مجلۀ جامعه‌شناسی ایران، علوم اجتماعی، شمارۀ 22 (علمی- پژوهشی).
زمانی، بی بی عشرت، عابدینی، یاسمین، (۱۳۹۲)، «الگوی ساختاری تاثیر سبک های فرزندپروری و اعتیاد به بازی های رایانه ای نوجوانان پسر»، فصلنامه رویکردهای نوین آموزشی، سال هشتم، پاییز و زمستان ۱۳۹۲، شماره۲.
 
صبوری خسروشاهی، حبیب (1393) بررسی آسیب‌های اجتماعی اینترنت، دبیرخانۀ شورای عالی انقلاب فرهنگی.
فتحی، ابراهیم، شاکری نژاد، محسن و موسی پور، میثم،(۱۳۹۴)«سواد رسانه ای والدین و مصرف برنامه های تلویزیونی کودکان»، دومین همایش بین المللی مدیریت رسانه
عباسی شوازی، محمد تقی، عباسی آتشگاه، پروین(1397)،« اینترنت، خانواده شبکه ای و زمان خانواده: چگونه تکنولوژی های نوین ارتباطی روابط خانوادگی را متاثر می کنند؟»،فصلنامه مطالعات رسانه های نوین، دوره 4، شماره 14
 
مرادی پردنجانی، حجت‌الله و سعیدزاده، حمیدرضا (1393) «بررسی عوامل مؤثر در گرایش دانش‌آموزان به فضای مجازی و راه‌کارهای مقابله با آن» (مورد مطالعه: دانش‌آموزان استان چهارمحال و بختیاری).
مطهری نژاد، حسین و قاسمی نژاد، محدثه (۱۳۹۷)«تاثیر سبک های فرزندپروری اینترنت برکاربرد اینترنت توسط دانش آموزان»، فصلنامه مطالعات رسانه های نوین، دوره۴، شماره۱۶.
منتظرقائم، مهدی، حاجی کاظم زاده طهرانی، فاطمه،(۱۳۹۳)، «سواد رسانه ای و شیوه های نظارتی مادران بر مصرف تلویزیون های ماهواره ای نوجوانان شهر تهران»، فصلنامه رسانه، سال بیست و پنجم، شماره۴.
 
کاویانی فر، سحر، احمدی وفا، لیلی سادات، (۱۳۹۶)،«واکاوی شیوه های فرزندپروری در ارتباط با شبک های اجتماعی»، سومین کنفرانس بین المللی روان شناسی.
گاتانو، گلوریا (1394)، فرزندپروری در عصر رسانه، ترجمه محمد رضا رستمی و فروغ ادریسی، انتشارات همشهری.
 
نصیری، بهاره (۱۳۹۷)، به نقل از مصاحبه انجام شده با نعمت ا... فاضلی برگرفته از طرح پژوهشی «ارتقای سطح سواد رسانه ای والدین تهرانی در خصوص استفاده فرزندان از فضای سایبری (مقطع سنی 6-11 سال)»، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
 
 
Dworkin, JodiConnell, DotyJennifer, Jessica (2013),A literature review of parents’ online behavior,Journal of Psychosocial research on Cyberspace, Department of Family Social Science, University of Minnesota, St. Paul, MN, USA.
Samaha nazir, Maya & S.Hawi,(2017) Associations between screen media parenting practices and children’s screen time in Lebanon,Telematics and InformaticsVolume, 34, Issue 1, February 2017, Pages 351-358.
 
 
آدرس سایت‌ها
http://tarjomaan.com/neveshtar/9502/  سایت ترجمان علوم انسانی