حسرتِ سفر؛ کاوشی کیفی از پویایی‌های اجتماعی و فرهنگی سفر در میان زنان شهر مشهد

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استاد جامعه‌شناسی دانشگاه یزد

2 دانشیار جامعه‌شناسی دانشگاه یزد

3 دانشجوی دکترای جامعه‌شناسی دانشگاه یزد

چکیده

در چند دهه اخیر، توجه به ابعاد اجتماعی و فرهنگی سفر و گردشگری بیشتر گشته است. به همین دلیل در پژوهش حاضر سعی شده است سفر از زاویه‌ای اجتماعی و فرهنگی بررسی و پویایی‌های آن نشان داده شود. بنابراین، فهم و رفتار زنان طبقه متوسط و متوسط رو به بالای شهر مشهد در زمینه سفر با استفاده از رویکرد کیفی و روش نظریه زمینه‌ای و با استفاده از نمونه‌گیری نظری و هدفمند، مورد مطالعه قرارگرفت. مصاحبه‌های عمیقی با 21 نفر از زنان شهر مشهد صورت گرفت که برای تحلیل آنها از کدگذاری باز، محوری و گزینشی استفاده شد. یافته‌ها شامل 20 مقوله اصلی و مقوله هسته‌ی «حسرتِ سفر» شد. یافته‌های پژوهش به وسیله خط داستان، مدل پارادایمی و نظریه کوچک مقیاس ارائه شدند. به‌طور کلی ننایج حاکی از آن است که مشارکت‌کنندگان تمایل به سفرهای متعدد و با کیفیت دارند زیرا کیفیت سفر حاکی از توانایی اقتصادی افراد در گذراندن اوقات فراغت‌شان است. از طرفی نیز انواع بازنمایی‌های سفر (بازنمایی روایتی و مجازی) باعث می‌شود افراد تمایل به تجربه سفر لاکچری داشته باشند اما به علت وجود بستری از محدودیت‌های ساختاری شناخته شده در این پژوهش، دچار حسرتِ سفر می‌شوند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Longing to travel: A Qualitative Exploration of Social and Cultural Dynamics of Travel in Iran

نویسندگان [English]

  • SeyedAlireza afshani 1
  • ali ruhani 2
  • Saeede Ebrahimi-nia 3
1 Professor of Sociology in Yazd University
2 Associate Professor in Yazd University
3 PhD student in Sociology, Yazd University
چکیده [English]

In the last few decades, after discussions of sustainable development and tourism, along with economic considerations and justifications, attention has been paid to the social and cultural dimensions of travel and tourism. To this end, the present study aimed at investigating travelling from social and cultural perspectives and indicate its dynamics. In order to achieve this goal, the understanding and behavior of middle and upper middle class women in the city of Mashhad in the field of travelling were studied. In this regard, using qualitative approach and grounded theory method, and using a theoretical and purposive sampling, deep interviews were conducted with 21 women in Mashhad city. For the purpose of data analysis, open, axial and selective coding were utilized. The findings included 20 main categories and a core category, entitled "longing to travel". The findings were presented by story line, paradigm model, and small scale theory.
In general, the findings indicate that although the participants are wanderlust and are eager to have a varied and quality journey, they long to travel due to the fact that they are subject to structural constraints.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Wanderlust
  • longing to travel
  • representation of keeping up with the joneses

مراجع

  • منابع

    • استراوس، انسلم، کوربین، جولیت. (1395). مبانی پژوهش کیفی؛ فنون و مراحل تولید نظریه­ی زمینه‌ای.  (ترجمه ابراهیم افشار). تهران: نشر نی.
    • اولسون، دیوید. (1380). رسانه­ها و نمادها: صورت‌های بیان، ارتباط و آموزش. (ترجمه محبوبه مهاجر). تهران: سروش.
    • ایمان، محمدتقی. (1388). «ارزیابی پارادایمی انسان به عنوان عنصر اساسی در طراحی پارادایم الهی». فصلنامه حوزه و دانشگاه، 14(54)، شماره54، 25-46.
    • بیک محمدی، حسن. (1379). «نگرشی نو بر آثار اقتصادی توسعه جهانگردی با نگاه به ایران». مجله اطلاعات سیاسی اقتصادی، 157(158)، 253- 248.
    • پاپلی‌یزدی، محمدحسین و سقایی، مهدی. (1385). گردشگری (ماهیت و مفاهیم). تهران: انتشارات سمت.
    • پرویز، پیران. (1370). «مقدمه‌ای بر برنامه ریزی جهانگردی». مجله اطلاعات سیاسی اقتصادی، 45 (46)، 73-69.
    • پوراشرف، یاسان­اله، طولابی، زینب، و نصرالهی وسطی، سیمین. (1397). «نقش میانجی­گرایانه ادراک گردشگران در تاثیرگذاری تبلیغات کلامی برقصد سفر به مقصدهای گردشگری مذهبی(مورد مطالعه،شهر مقدس مشهد)». فصلنامه مدیریت بازرگانی، 10(4)، 824-815.
    • جاروندی،رضا و فرقانی، نازفر. (1388). «مقایسه انگیزه‌های سفر در میان دو نسل جوان و بزرگسال(مطالعه موردی مسافران شهر شیراز)». پژوهش جوانان، فرهنگ و جامعه، 2، 143-123.
    • خواجه نوری. بیژن. (1384). بررسی رابطه مولفه‌های جهانی شدن و مشارکت اجتماعی زنان، مطالعه موردی تهران، شیراز و استهبان. (پایان نامه دکتری دانشگاه شیراز، دانشکده علوم اجتماعی).
    • خواجه­نوری، بیژن و مقدس، علی اصغر. (1388). «جهانی شدن و سرمایه اجتماعی زنان». مجله علوم اجتماعی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، 5(2)، 154-131.
    • رنجبریان، بهرام، غفاری، محمد، و تسلیمی بابلی، امین. (1395). «مقایسه انگیزه­های زنان و کردان گردشگر از سفر به شهر اصفهان». دوفصلنامه مطالعات اجتماعی گردشگری، 4(7)، 57-36.
    • شجاعی، مهدی و نوری، نورالدین. (1386). «بررسی سیاست­های دولت در صنعت گردشگری». دانش مدیریت، 20(78)، 90-63.
    • علوی‌زاده، امیر. (1387). «بررسی چگونگی و نحوه گذران اوقات فراغت بانوان شهر کاشمر». فصلنامه جمعیت، 63(64)، 83-61.
    • غفاری، محمد و مام رمضانی، کیوان. (1398). «ارائه الگویی برای بررسی تاثیر ارتباطات توصیه­ای آنلاین بر قصد سفر به مقصد گردشگری». دوفصلنامه مطالعات اجتماعی گردشگری، 7(13)، 124-101.
    • کاظمی، مصطفی، فیاض، مرجان، و میرزاده، ملیحه. (1384). «موانع استفاده از فناوری اطلاعات در صنعت گردشگری ایران». اقتصاد و تجارت نوین، 2، 66-49.
    • کروبی، مهدی، قادری، اسماعیل، و جلیلیان، نگار. (1397). «امکان­سنجی توسعه گردشگری رویداد(با تاکید بر رویدادهای فرهنگی) و تاثیر آن بر تعدیل فصلی بودن مقصدهای گردشگری مطالعه موردی: شهر همدان». فصلنامه مطالعات مدیریت گردشگری، 14(45)، 56-35.
    • کلانتری، عبدالحسین و فرهادی، محمد. (1387). «جوانان و مصرف گردشگری». فصلنامه تحقیقات فرهنگی، 1(2)، 191-159.
    • محمدی، مصطفی و میرتقیان رودسری، سیدمحمد. (1395). «نگرش گردشگران به نقش رسانه­های اجتماعی در فرایند برنامه­ریزی سفر». فصلنامه مطالعات رسانه­های نوین، 2(8)، 238-203.
    • محمدیان محمود جیق، نسیم و سلطانی هوراند، امین. (1398). «تاثیر تبلیغات دهان به دهان آنلاین بر روی اعتماد گردشگران به مقصد و قصد سفر به آن». مطالعات مدیریت گردشگری، 14(46)، 244-223.
    • منتظر قائم، مهدی. (1383). «نقش تکنولوژی‌های اطلاعاتی و ارتباطی در اشتغال جوانان: مروری بر تجربه‌های جهانی و رهیافت‌هایی برای ایران».  همایش جمعیت شناسی با تاکید بر نوجوانان. شیراز: دانشگاه شیراز.
    • نجارزاده، محمد، ابراهیمی، سیدعباس، و گلستانه، رضوان. (1397). «استفاده از برند گردشگری جهت ایجاد انگیزه سفر با نقش میانجی نگرش نسبت به مقصد گردشگری». مطالعات مدیریت گردشگری، 14(45)، 166-139.
    • نصرالهی وسطی، لیلا، جلیلوند، محمدرضا، و فاتح‌راد، مهدی. (1392). «تاثیر تبلیغات شفاهی بر تصمیم گردشگران داخلی برای سفر به کشورهای خارجی». مدیریت بازرگانی، 5(4)، 120-99.
    • نظام شهیدی، مهراندخت. (1381). «تعیین الگوی برنامه‌ریزی راهبردی صنعت جهانگردی در ایران». دانش مدیریت، 59، 103-87.
    • نودهی، فرامز، بهروان، حسین، و محمدپور، احمد. (1394). «فراسوی دوگانه زائر-گردشگر گونه شناسی تجربه سفر زائران مرقد منور امام رضا(ع)». فصلنامه راهبرد اجتماعی فرهنگی، 4(15)، 217-193.
    • ·                   الوانی، مهدی. (1376). «اثرپذیری یا اثرگذاری فرهنگی».  مجموعه مقالات نخستین همایش جهانگردی و جمهوری اسلامی ایران.
    • وبستر، فرانک. (1382). نظریه‌های جامعه اطلاعاتی. (ترجمه مهدی داوودی). تهران: مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه.

     

     

     

     

     

    منابع لاتین

    • Becken, Susanne. (2004). The role of tourist icons for sustainable tourism. Journal of Vacation Marketing, 11(1), 21–30.
    • Bronner, F. & de Hoog, R. (2013). Economizing on vacations: the role of information searching. International Journal of Culture, Tourism and Hospitality Research, 7 (1), 28-41.
    • Day, L. & Samara, J. (2010), Factors influencing tourist's loyalty to destinations, Tourism Review, 32(2), 123-147.
    • Johnston, R. J. and Timothy J. T. (2005). A dynamic model of sustainable tourism. Journal of Travel Research, 44, 124-134.
    • Kima, S.B., Kima, D. Y. & Wise, K. (2014). The effect of searching and surfing on recognition of destination images on Facebook pages. Computers in Human Behavior, 30, 813–823.
    • Lau, Ho-fuk, Leo Yat-ming Sin and Kelvin Kin-cheung Chan. (2005). Chinese cross-border shopping: an empirical study. Journal of Hospitality & Tourism Research, 29(1), 110-133.
    • Neal, Janet D., Uysal, Muzaffer and M. Joseph Sirgy. (2007). The effect of tourism services on travelers' quality of life. Journal of Travel Research, 46, 154-163.
    • Rodrigues, Áurea, Kastenholz, Elisabeth and Apolónia Rodrigues. (2010). Hiking as a relevant wellness activity - results of an exploratory study of hiking tourists in portugal applied to a rural tourism project. Journal of Vacation Marketing, 16(4), 331–343.
    • Soteriou, Evi C. and Harris Coccossis. (2009). Integrating sustainability into the strategic planning of national tourism organizations. Journal of Travel Research, 49(2), 191–205.
    • Sun, X., Chi, C. G. Q. & Xu, H. (2013), Developing destination loyalty: the case of hainan island.Annals of Tourism Research, 43 (2), 547–577.
    • Tessitore, T., Pandelaere, M., & Van Kerckhove, A. (2014). The Amazing Race to India: Prominence in reality television affects destination image and travel intentions. Tourism Management, 42, 3-12.
    • Whittle, David B. (1997). Cyberspace: the human dimension. New York: W. H. Freeman and Company.

     

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار