نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

• سیدبیوک محمدی

دانشیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی buik@ihcs.ac.ir

چکیده

این مقاله حاصل تحقیقی میدانی است که به روش کیفی و به‌ منظور شناسایی شاخص‌‌های مناسب برای مطالعۀ قدرت در خانواده در شهر تهران انجام گرفته است. در این مقاله، ضمن بحث دربارۀ لزوم شناسایی شاخص‌ها، تبدیل آن‌ها به مفاهیم، و تبدیل مفاهیم به مقوله‌ها بر اهمیت استفاده از مشاهدات و مصاحبه‌های میدانی وسیع و نظام‌مند نیز تأکید شده است. همچنین عوامل مرتبط با شاخص‌های قدرت در خانواده، که از تنوع و فراوانی بسیاری برخوردارند، ازجمله رفتارهای کلامی یا غیر کلامی همسران گردآوری و طبقه‌بندی شده است. با طبقه‌‌بندی شاخص‌ها مقولات اصلی به‌دست آمده ‌و هر مقوله با مفاهیم زیرمجموعة خود به ‌قرار زیر مشخص شده است:
1. ارزش‌ها و نگرش‌ها (مفاهیم استقلال و آزادی)؛
2. پذیرش (مفاهیم اعتماد، احترام، و قدرشناسی)؛
3. رضایت‌مندی (مفاهیم راضی‌‌بودن و تحمل‌‌کردن)؛
4. نیازمندی (مفاهیم نیاز در حال حاضر و نیاز در آینده)؛
5. مالکیت و اختیارات (مفاهیم امکانات مالی و تصمیم‌گیری)؛
6. ارتباطات (مفاهیم مذاکره و مشاوره‌‌جویی)؛
7. همکاری (مفاهیم اشتراک مساعی و رابطه با بچه‌ها).

کلیدواژه‌ها

• شاخص‌سازی
• مفهوم‌سازی و مقوله‌پردازی
• قدرت در خانواده
• روش تحقیق کیفی

عنوان مقاله [English]

Recognition of Power Indicators within the Families through Qualitative Method

نویسنده [English]

• Seyed Buik Mohammadi

چکیده [English]

The present article is trying to show that how to recognize the indicators of power relationships within the families. Through qualitative research method it is shown how concepts and categories are constructed by using indicators collected through observation and deep interviews with spouses. Since the indicators can be very many and extremely varied, and much verbal and nonverbal behavior can be the indicators of power relationship between spouses, so all information collected are recorded and treated as raw data. After them (indicators) being classified and organized, the following 7 categories and the concepts stemming from them, seemed necessary for studying the power relationship in the families.

Category values and attitudes can be detected through two concepts of freedom and independence.
Category acceptance can be detected through two concepts of trust and respect.
Category satisfaction can be detected through two concepts of being satisfied and complying voluntarily.
Category neediness can be detected through concepts of being in need at the present or perceiving it in the future.
Category choice and responsibilities can be detected through two concepts of ownership and decision making.
Category communication can be detected through two concepts of negotiation and consultation.
Category of cooperation can be detected through two concepts of working together and relating to the children.