نوع مقاله : علمی-پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه ایلام
2 استاد گروه علوم اجتماعی دانشگاه ایلام
3 کارشناسی ارشدمطالعات فرهنگی دانشگاه ایلام
چکیده
ارزشهای اجتماعی احساسات ریشه داری هستند که مردم آنها را پذیرفته و مبنای عمل و رفتار خود قرار می‌دهند. هدف از پژوهش حاضر، بازنمایی ارزشهای اجتماعی در ضربالمثلهای مردم ایلام است. روش تحقیق تحلیل محتوای کمی و جامعه آماری شامل تمامی ضرب‌المثل‌هایی است که در کتاب‌های مربوط منتشر شده‌اند.
یافته‌های پژوهش مؤید آنند که شکل غالب ارزشهای مورد توجه مردم ایلام که در ضرب‌المثل‌ها بازنمود شده‌اند عبارتند از ارزشهای مبتنی بر تغییر و دگرگونی اجتماع، جمع‌گرایی و دیگرخواهی و باورمندی به منفعت جمعی و یرهیز از سودجویی شخصی، تدبیر و تعقل، نظم و پیروی از مصوبات اجتماعی، تساهل و تاب‌آوری و مدارای اجتماعی، برابر خواهی در دو بُعد عام (عدالت و اعتدال) و بُعد خاص (مساوات جنسی)، ارزشهای خانوادگی و خویشاوندباوری و ارزشهای اقتصادی در دو بُعد ایجابی (ستایش سرمایه اقتصادی) و سلبی (نکوهش ثروت و نوکیسگی) است.
نتایج تحقیق بیانگر بازنمود نوعی از منش اجتماعی است که به دگرگونی اجتماعی ، دیگرخواهی ، عقلانیت ، نظم و قاعده مندی، تساهل و تاب آوری، برابرخواهی، خویشاوندسالاری و سرمایه اقتصادی باورمند است اما ته نشست‌های زندگی ایلی طایفه‌ای که مبتنی بر قدرگرایی، خاص‌گرایی و هژمونی مردانه است نیز در آن مشاهده می‌شود.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Representation Social values in Ilam people proverbs
نویسندگان [English]
- Behrooz Sepidnameh 1
- Yarmohammad Gasemi 2
- Shahin Arian 3
1 Assistant Professor of Social Sciences Department, Ilam University
2 Professor of Social Sciences Department, Ilam University
3 Master of Cultural Studies, Ilam University
چکیده [English]
Social values are ingrained emotions that people accept and base their actions and behavior on. The purpose of this study is to represent social values in the proverbs of the people of Ilam. The research method is quantitative content analysis and the statistical population includes all the proverbs that have been published in related books. The sampling method was complete enumeration.
The research findings confirm that the predominant form of values considered by the people of Ilam, which are represented in proverbs, are values based on social change, collectivism and altruism and belief in the collective interest and avoidance of personal profit, prudence, social order and adherence to norm. And social tolerance, equality in two dimensions in general (justice and moderation) and in the specific dimension (gender equality), family values and kinship, and economic values in both positive (praise of economic capital) and negative (condemnation of wealth and nobility) dimensions.
The results of the study represent a kind of social character that believes in social change, altruism, rationality, orderliness, tolerance, egalitarianism, kinship and economic capital, but the tribal settlements are based on gratitude, particularism and hegemony. It is also masculine.
کلیدواژه‌ها [English]
- Social Value
- Rational Value
- Communal Value
- Social Dynamism
- Universalism
- Social Discipline
- Social Capital
- Justice
- آزاد ارمکی، تقی؛ ترکارانی، مجتبی؛ حق‌ندری، ایرج (1392)، تحلیل کیفی نگرش توسعه‌ای در ادبیات عامیانه با
- ابوالحسن تنهایی، حسین (1393)، درآمدی بر مکاتب و نظریه‌های جامعه‌شناسی، مشهد: مرندیز و بهمن برنا
- اچ ترنر، جاناتان (1382)، ساخت نظریه جامعه‌شناختی، ترجمه: عبدالعلی لهسایی‌زاده، شیراز: نوید
- ادیبی، عبدالمعبود؛ انصاری، حسین (1383)، نظریه‌های جامعه‌شناسی، تهران: دانژه.
- ازکیا، مصطفی؛ غفاری، غلامرضا (1387) جامعه‌شناسی توسعه، تهران: انتشارات کیهان.
- ازکیا، مصطفی؛ پاک‌سرشت، سلیمان(1377)، فرهنگ توسعه در ادبیات کُرد، نامة علوم اجتماعی، شمارة12، ص25-20
- اعظم آزاده، منصوره؛ توکلی، عاصفه(1386) فردگرایی، جمع‌گرایی و دین‌داری، فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، صص125-101.
- بودون، ریمون؛ بوریکو، فرانسوا (1385)، فرهنگ جامعه‌شناسی انتقادی، ترجمه: عبدالحسین نیک‌گهر، تهران: فرهنگ معاصر.
- توسلی، غلامعباس (1385)، نظریه‌های جامعه‌شناسی، تهران: سمت.
- چراغی، مونا؛ ابراهیمی، مریم (1397)، تحلیل روان شناختی رابطه والد-فرزندی در ضربالمثلهای ایرانی، خانواده پژوهی، دوره 14، شماره 3، صص 410-383.
- دیلینی، تیم (1387)، نظریه‌های کلاسیک جامعه‌شناسی، ترجمه: بهرنگ صدیقی، وحید طلوعی.
- ذوالقاری، حسن (1386)، هویت ایرانی و دینی در ضربالمثلهای فارسی، مطالعات ملی، سال هشتم، شماره 30، تابستان، 27-52.
- ذوالفقاری، حسن؛ باقری، بهادر (1396)، تحلیل جامعه‌شناختی ضرب‌المثل‌ها در افسانه‌های پهلوانی فارسی، فصلنامه زبان شناسی اجتماعی، سال اول، شماره 2، صص 17-27.
- رضایی، حمید؛ ظاهری عبدوند، ابراهیم (1397)، هویت دینی در ضربالمثلهای بختیاری، دو ماهنامة فرهنگ و ادبیات عامه، سال6، شمارة21، صص248-247.
- روح‌الامینی، محمود (1374)، مبانی انسان‌شناسی (گرد شهر با چراغ)، تهران: عطار
- روشه، گی (1366) تغییرات اجتماعی، ترجمه منصور وثوقی، تهران: نشر نی.
- زندی، بهمن؛ عباسی، بیستون (1395)، بازتاب روابط خویشاوندی در ضرب المثل‌های فارسی، فصلنامه فرهنگ و ادبیات عامه، سال 4، شماره 9، صص 23-60.
- سهراب نژاد، علی محمد (1392)، دانشنامه ایلام: ضربالمثلهای مردم ایلام ، ایلام: زانا.
- سهراب نژاد، علی محمد(1383) ضربالمثلهای ایلامیان، ایلام:گویش.
- علیرضایی، کرم (1377)، مثل های ایلامی (ضرب المثل های رایج در استان ایلام)، تهران: شیداسب.
- فراستخواه، مقصود (1397) ما ایرانیان: زمینه کاوی تاریخی و اجتماعی خلقیات ایرانی، تهران:ن شر نی.
- کرایپ، یان (1381)،نظریه‌ی اجتماعی مدرن از پارسونز تا هابرماس، ترجمه: عباس مخبر، تهران: آگه.
- کعبه، نسرین؛ خاقانی‌فرد، میترا؛ حکمی، محمد(1396) رابطه سلامت اجتماعی با ارزشهای فرهنگی فردگرایی و جمع‌گرایی جامعه‌پذیری‌جنسیتی در دانشجویان زن و مرد، پژوهش‌های روان‌شناسی اجتماعی، شماره25، صص135-133.
- کوئن، بروس (1393)، درآمدی به جامعه‌شناسی، ترجمه: محسن ثلاثی، تهران: توتیا.
- کوزر، لوئیس(1380) زندگی و اندیشه بزرگان جامعه‌شناسی، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: نشر نی.
- کوهن، پرسای اس (1392)، نظریه اجتماعی نوین، ترجمه: یوسف نراقی، تهران: شرکت سهامی انتشار.
- محمدپور، احمد؛ کریمی، جلیل؛ معروف‌پور، نشمیل(1391) مطالعه تفسیری بازنمایی زن در ضربالمثلهای کُردی، مجله زن در فرهنگ و هنر، دورة4، شماره3، صص 83-65.
- موحد، مجید؛ عسکری چاوردی، محمدجواد؛ یادعلی، زهرا (1391)، تحلیل جامعه‌شناختی از ضربالمثلهای زنانه در شهرستان لامرد استان فارس، فصلنامة زن در فرهنگ و هنر(پژوهش زنان)، سال چهارم، شمارة2، ص120-115.
- میرزایی، خلیل (1393)، فرهنگ توصیفی علم اجتماعی، تهران: فوژان.
- Beck, Rose [i]Marie (2005) Texts on Textiles: Provability as Characteristic of Equivocal. Journal of African Cultural Studies. Volume 17, Number 2, December 2005, pp. 131 –160
- Kiyimba, Abasi (2005) Gendering Social Destiny in the Proverbs of the Buganda: Reflections on Boys and Girls Becoming Men and Women, Journal of African Cultural Studies, 2, PP 253-270.
- Meshesha, Make jobe (2016). "The prejudiced Negative Images of femininity in wolaita proverbs". International journal of society, culture 8 Language. Vol. (1). Pp58-68.
- Mmadike, Benjamin Ifeangi (2014). "The Igbo perception of womanhood: Evidence from sexist proverbs". Research on Humanities and social sciences. Vol. (18). pp. 98-104.
- Nakhavalg, fakhtehe sgarifi. Shahla (2013). "On sex Discrimination in Persian proverbs". Theory and practice in Language studies. Vol. (1). pp. 195-200
)