عوامل مؤثر در شکل‌گیری احساس اجحاف در میان کارمندان دولت

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

دانشیار پژوهشکدة علوم اجتماعی، پِژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چکیده

 
به منظور کشف و درک عوامل ایجادکنندۀ احساس اجحاف در میان کارمندان دولت به طرح تحقیقی حاضر پرداخته شد. به سبب حساسیت و ناشناخته‌بودن موضوع و این‌که به‌نظر می‌رسید گرد‌آوری اطلاعات درخور اعتماد به صورت تحقیق سنتی و کمّی امکان‌پذیر نباشد تحقیق به روش کیفی انجام شد. به این ترتیب، روش نمونه‌گیری، از کارمندان دولت در سطح تهران، مفهومی و شیوة گرد‌آوری اطلاعات عمدتاً مصاحبه و تا حدی مشاهده بود. پس از تجزیه و تحلیل و مقوله‌بندی و مفهوم‌پردازی‌های لازم نتایجی بدین‌شرح به‌د‌ست آمد. مشخص شد که عوامل ایجادکنندة احساس اجحاف یا آگاهانه و عمدی است، که در آن عالماً و عامداً در حق افراد در سازمان اجحاف می‌شود، و یا ناآگاهانه و غیر عمدی است که آن عوامل به چهار دسته‌اند: 1. عوامل ناشی از ناهوشمندی سیستم که مواردی را شامل می‌شود که سیستم حساسیت کافی نسبت به تنوع شرایط ندارد و خود به دو گونه تقسیم می‌شود: الف) انعطاف‌ناپذیری بیش از حد؛ ب) انعطاف‌پذیری قوانین؛ 2. شرایط تبعیض‌آمیز ناخواسته که مواردی را شامل می‌شود که تبعیض‌هایی به دلایل شرایط کاری یا شرایط ساختاری رخ می‌دهند که الزاماً عمدی نیست؛ 3. اجرای نامنظم قوانین و اعمال ملاحظات که مواردی را شامل می‌شود که به دلیل انسجام‌نداشتن در اعمال و اجرای قوانین رخ می‌دهند این مورد گاهی برای کمک و یا از روی خیر‌خواهی انجام می‌شود؛ و
4. رفتار‌ها و گفتار‌های غیر مسئولانة مدیران که مواردی را شامل می‌شود که مدیران ناخواسته و نادانسته کارهایی ‌می‌کنند یا حرف‌هایی می‌زنند که توقع ایجاد می‌کند، ولی نمی‌توانند آن‌ها را بر‌آورد کنند

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Factors Leading to the Development of Feeling Unfair Treatment among Government Functionaries in Tehran

نویسنده [English]

  • Seyed Buik Mohammadi
چکیده [English]

 
The present article is to investigate the development and presence of feeling of being unfairly treated among the government functionaries in Tehran. Since this is a sensitive subject and both of those who treat others unfairly and those who are treated so, refrain from being known, the qualitative method is employed to conduct the research. The research is taken place in greater Tehran using conceptual sampling. After organizing the data and categorizing them the following results are obtained: The factors leading to the development of being unfairly treated are mainly two: intentional and unintentional. The unintentional factors leading to the development of such feeling are of four kinds:

The factors stemming from the insensitivity of the system to the varied circumstance leading to rigidity and/or being too sensitive to the circumstances to be cumbersome.
Discriminatory conditions that lead to development of being unfairly treated which can be stemming from work and/or structural condition.
Inconsistent implementation of rules because of irregularities which at times even with the intention to help.

Irresponsible statements made by men in the high positions leading to the increment of  expectations among workers