فرهنگ دوگانه: مردم‌نگاری حیات عاطفی در یک اجتماع حاشیه‌نشین و طایفه‌‌ای در تبریز

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

استادیار مردم‌شناسی و مدیر هسته پژوهشی مردم‌شناسی فرهنگی، دانشگاه تبریز

چکیده

هدف این مقاله مطالعه مردم‌نگارانه یک اجتماع طایفه‌ای در محله‌ای تهی‌دست و حاشیه‌نشین در شهر تبریز است. تمرکز پژوهش حاضر حول رابطه بین فرد و اجتماع طایفه‌ای می‌گردد. به همین‌منظور، مردم‌شناسی روان‌شناختی به-طور عام و مردم‌شناسی عواطف به‌طور خاص بینش‌های تحلیلی نویسنده را تشکیل داده‌اند. داده‌های مقاله از مقاطع مختلفی از انجام کار میدانی طولانی‌مدت طی پانزده سال در محله قوربان دره‌سی برگرفته شده‌اند. مشاهدات روزانه، شنیدن موقعیتی، و حضور یا مشاهده مشارکتی در زندگی روزانه و موقعیت‌های خاص، کمک کرده‌اند تا یادداشت-های میدانی تولید شوند. سپس، تم‌های تحلیلی خلق شده‌اند. متن به سبک خاص نوشتار مردم‌نگارانه نوشته است. زندگی در اجتماع طایفه‌محور قوربان دره‌سی فرهنگی دوگانه پدید آورده که احساسات اعضا، مردان و زنان، را به-طور دوسویه‌ای تحت تأثیر قرار می‌دهد: بی‌ارزش شدن پیرمردها، احساس قدرت جمع در بین مردان جوان، حضور همه‌جایی سایه طایفه، احساس بی‌فرهنگی، و زخم خوردن از حرف. این فرهنگ دوگانه با خلق دو جهان عاطفی متفاوت، همزمان دامن زده است به گرایش به محله و گریز از محله در بین گروه‌های مختلف. برای تحلیل تنش‌های درون فرهنگ، رویکرد مکتب فرهنگ و شخصیت به کارم نیامد. بنابراین، مفهوم پیدایش دودستگی گریگوری بیتسون را جهت فهم جهان عاطفی مالازینالی به کار بستم.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Twofold Culture: Ethnography of Emotional Life in in a Marginalized and Tayefeh-based Community in Tabriz

نویسنده [English]

  • Asghar Izadi -Jeiran
Assistant Professor of Anthropology, University of Tabriz
چکیده [English]

 The aim of this article is an ethnographic study of a Tayefeh-based community in a poor and marginalized neighborhood in Tabriz. The focus of research is on the relation between individuals and Tayefeh community. Therefore, psychological anthropology in general and anthropology of emotions in particular, shaped analytical insights of writer. Data of the article extracted from different periods of long-term fieldwork during some periods in 2020 in Gopanlar. Everyday observations, situated listening, and presence or participant observation in everyday life and particular situations helped researcher to produce field notes. Then, analytic themes created. The text is written in a special style of ethnographic writing. Life in a Tayefeh-based community of Gopanlar created a twofold culture which influenced the emotions of members, men and women, in two different ways: degraded elders, feeling of power among young men, omnipresence of Tayefeh shadow, and wounds of words. This twofold culture, by creating two different emotional worlds, simultaneously leaded to tendency / fleeing from the neighborhood among different groups. The approach of Culture and Personality School for analyzing the tensions within culture didn’t work. Then, I applied Gregory Batesons schizmogenesis for understanding the emotional life of Gopanlar people.

کلیدواژه‌ها [English]

  • anthropology of Emotions&rdquo
  • Tayefeh Community&rdquo
  • Twofold Culture&rdquo
  • Ethnography&rdquo
  • &ldquo
  • Tabriz&rdquo
  • منابع

    • ایزدی جیران، اصغر. (1385). توصیف فضاهای انسان‌‌ساخت حاشیه‌‌نشینان: مطالعه موردی محله مالازینال تبریز، پایان‌‌نامه کارشناسی. تبریز: دانشگاه تبریز.
    • دفتر تسهلیگری و توسعه محلی. (1398). گزارش سنجش وضعیت.
    • فوکو. میشل. (1378). مراقبت و تنبیه: تولد زندان، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهان‌‌دیده. تهران: نی.
    • کلسن، کانستنس و دیوید هاوز (1395). «فهم فرهنگ: انسان‌‌شناسی به مثابه‌‌ی تجربه‌‌ی حسی»، در دیوید هاوز و کانستنس کلسن، انسان‌‌شناسی حسی، گردآوری و ترجمه اصغر ایزدی جیران. تهران: فروغ‌اندیشان هنر، صص: 49-59.
    • Abu-Lughod, L. )1986(. Veiled Sentiments: Honor and Poetry in a Bedouin Society, Berkeley: University of California Press.
    • Barrett, S. (2009) Anthropology: A Student's Guide to Theory and Method, Toronto: University of Toronto Press.
    • Bateson, G. (1936) Naven, Cambridge: Cambridge University Press.
    • Beatty, A. (2005). Emotions in the Field: What Are We Talking About? Journal of the Royal Anthropological Institute, 11: 17–37.
    • Beatty, A. (2019). Emotional Worlds: Beyond an Anthropology of Emotion, Cambridge: Cambridge University Press.
    • Benedict, R. (1946). The Chrysanthemum and the Sword, Boston: Houghton Mifflin.
    • Benedict, R. 1989 (1934). Patterns of Culture, Boston: Houghton Mifflin.
    • Briggs, J. (1970). Never in Anger: Portrait of an Eskimo Family, Cambridge, MA:
      Harvard University Press.
    • Chagnon, N. (1977). Yanomamo: The Fierce People, New York: Holt, Rinehart and Winston
    • Das, V. (2000) “The Act of Witnessing: Violence, Poisonous Knowledge and Subjectivity”, in Violence and Subjectivity, ed. V. Das, A. Kleinman, M. Ramphele, and P. Reynolds, Berkeley: University of California Press, pp. 141–171.
    • Das, V. (2015). Afiction: Health, Disease, Poverty. New York: Fordham University
    • Emerson, R. et al (2011). Writing Ethnographic Fieldnotes, 2nd edition, Chicago: University of Chicago Press.
    • Gay y Blasco, P. & H. Wardle. (2019). How to Read Ethnography, 2nd edition, London & New York: Routledge.
    • Gluckman, M. (1954). Rituals of Rebellion in Southeast Africa, Manchester, England: Manchester University Press.
    • Khan, N. (2017). Mental Disorder: Anthropological Insights, Toronto: University of Toronto Press.
    • Lindholm, Ch. (1980). Generosity and Jealousy: The Swat Pukhtun of Northern Pakistan, New York: Columbia University Press.
    • Luhrmann, Tanya. 2007. “Social Defeat and the Culture of Chronicity: Or, Why
      Schizophrenia Does So Well Over There and So Badly Here.” Culture, Medicine
      and Psychiatry 31 (2): 135–72.
    • Lutz, C, and G. M. White. (1986). “The Anthropology of Emotions”, Annual Review of Anthropology 15:405–436.
    • Mead, M. (1928). Coming of Age in Samoa, New York: Morrow.
    • Mead, M. (1963). Sex and Temperament in Three Primitive Societies, New York: William Morrow
    • Obeyesekere, G. (1981). Medusa’s Hair: An Essay on Personal Symbols and Religious Experience, Chicago: University of Chicago Press.
    • Rosaldo, M. (1980). Knowledge and Passion: Ilongot Notions of Self and Social Life, Cambridge, England: Cambridge University Press.
    • Rosaldo, M. (1984). “Toward an Anthropology of Self and Feeling,” in R.
      Shweder and R. LeVine (eds.). Culture Theory: Essays on Mind, Self and Emotion,
      Cambridge, England: Cambridge University Press.
    • Rubben, T & J. Sluka. (2012). Ethnographic Fieldwork: An Anthropological Reader, MA: Blackwell.
    • Sanjek, R. (1990). “The Secret Life of Fieldnotes”, in Fieldnotes: The Makings of Anthropology, edited by Roger Sanjek, Ithaca and London: Cornell University Press, pp. 187-270.
    • Shweder, R. A., and R. A. LeVine, eds. (1984). Culture Theory: Essays on Mind, Self, and Emotion, Cambridge, UK: Cambridge Univ. Press.
    • Strauss, A. L., and J. Corbin. (1990). Basics of Qualitative Research: Grounded Theory Procedures and Techniques, Newbury Park, CA: Sage Publications.
    • Turner, V. (1957). Schism and Continuity in an African Society: A Study of Ndembu Village Life, Manchester, England: Manchester University Press.