برساخت هویت فرهنگی- بومی در بستر نسل ها؛ پژوهشی کیفی در میان سه نسل از شهروندان شهر بندرعباس

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جامعه شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

2 استادیار جامعه شناسی و عضو هیات علمی گروه علوم اجتماعی دانشگا ه هرمزگان

3 عضو هیات علمی گروه جامعه شناسی دانشگاه تهران

چکیده

با توجه به روندهای توسعه، تکثر فرهنگ‌ها و رشد مدرنیزاسیون شهری، هویت فرهنگی-بومی از شکل اولیه آن فاصله گرفته و در حال تغییر است؛ از طرفی این مسئله در میان نسل های مختلف و در شهرهای مهاجرپذیر، شکلی ویژه به خود می‌گیرد. پژوهش حاضر به شیوه‌های برساخت هویت فرهنگی-بومی در میان شهروندان بومی بندرعباس می‌پردازد. روش به کار رفته، کیفی و داده‌های مورد نیاز با بکارگیری مصاحبه‌ی نیمه‌ساختاریافته با 28 نفر از مردان و زنان 20 تا 65 ساله گردآوری شده است. یافته‌ها نشان از تفاوت‌های نسلی در برساخت هویت بومی و مواجهه با آن دارد؛ بدین ترتیب که گروه سنی بالای 50 سال مبتنی بر نوعی "انسجام و مقاومت" وگروه سنی 31-50 سال مبتنی بر "همراهی و پذیرش" با عناصر فرهنگی، هویت فرهنگی- بومی خود را برساخت کرده و در نهایت گروه سنی 20-30 سال از "هویتهای دوگانه و نامنسجم" برخوردار بوده اند. در حقیقت نسل اول(بالای 50 سال) از هویت فرهنگی-بومی یکدست و منسجمی برخوردار بوده و در برابر هویت یابی جدید، مقاومت می‌کند. گروه دوم(50-31 سال)، عناصری از دو هویت بومی و غیربومی را در کنار یکدیگر قرار می‌دهد و در نهایت نسل جوانتر(30-20 سال)، هویت فرهنگی خود را به شکلی نامنسجم و دوگانه، برساخت کرده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Construction of Local and Cultural Identity in the Context of Generations A Qualitative Study of Three Generations of Bandar Abbas’ Citizens

نویسندگان [English]

  • azita pourtorogh 1
  • Yaser Rastegar 2
  • saeed moedfar 3
1 Ph.D. student in Sociology at Islamic Azad University
2 Assistant Professor in Sociology, Department of Social Sciences, University of Hormozgan
3 Department of Social Sciences, Tehran University
چکیده [English]

According to the procedures of developments, plurality of cultures and the growth of urban modernization, local identity has become divergent from its primitive form and it is in fact undergoing constant changes. On the other side of the coin, this issue has a special notion among the generations. Additionally, present research takes into account the methods of constructive local identity rooted in cultural elements among Bandar Abbas’ citizens. The qualitative methodology devised in this study and required Data composed of semi-structured interview with 28 individuals include Men & Women ranging from 20 to 65 years old. The findings reflect generational differences upon constructive local identity and confrontation with. In fact, the first generation (over 50 years old) has a uniform and cohesive cultural-indigenous identity and resists new identities. The second group (31-50 years) puts elements of both indigenous and non-indigenous identities together, and finally the younger generation (20-30 years) has constructed its cultural identity in an incoherent and dual way.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cultural identity
  • local identity
  • Construction of identity
  • generational difference
  • Bandar Abbas
 
منابع
- آزادارمکی، تقی. (1389). جامعه شناسی ایران: جامعه‌شناسی مناسبات بین نسلی، چـاپ اول، تهـران: علم.
- احمدی، حمید. (1383). قومیت و قوم‌گرایی در ایران: افسانه و واقعیت، تهران: نی.
- اوزکریملی، اوموت. (1383). نظریه‌های ناسیونالیسم، ترجمه محمدعلی قاسمی، تهران: تمدن ایرانی.
- اَلله‌دادی، نورالدین؛ زاهدی، محمدجواد؛ نایبی، هوشنگ؛ صداقت زادگان شهناز. (1394). "تاثیر سبک زندگی بر هویت قومی مطالعه نمونه ای در استان لرستان"، مجله جامعه شناسی ایران، ش3، صفحه91 – 65.
- باقری، معصومه؛ حسین‌زاده، علی‌حسین؛ هاشمی، ندا. (1391). "بررسی تأثیر جهانی‌شدن بر هویت قومی"، توسعه اجتماعی، س هفتم، ش اول، صص 108-89.
- برگر، پیتر؛ لاکمن. (1387). ساخت اجتماعی واقعیت، ترجمة فریبرز مجیدی، تهران: علمی و فرهنگی.
- حاجیانی، ابراهیم؛ ایروانی، زهرا؛ آرمین، امیر. (1394). بررسی تطبیقی هویت قومی در ایران و لبنان، مجله جامعه‌شناسی کاربردی، سال بیست و ششم، ش2، صفحه 1-15.
- رستگار، یاسر؛ هادی، سیما (1399). هویت بومی در برابر هویت غیربومی؛ پژوهشی کیفی درباره ناسازگاری های هویتی در شهر بندرعباس، فصلنامه علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی، سال 27، ش 90، صص 60-33.
- سفیری، خدیجه؛ شهرزاد، زهرا (1395) تحلیل تماتیک جوک­های مبادله شده در برنامه اتاق جوک. مجله مطالعات فرهنگ-ارتباطات. سال هفدهم، شماره 35، پاییز 1395، صص 81-108.
- شفرز، برنهارد. (1383). مبانی جامعه‌شناسی جوانان، ترجمه کرامت االله راسخ، تهران: نی.
- طالبی، ابوتراب؛ علیزاده، سجاد. (1398). "فهم تجربه‌های تبعیض و نابرابری قومی در دانشگاه‌های ایران: مطالعه موردی ترک‌ها و کردها"، علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی، س 26، ش 87، صص 91-59. 
- عیوضی، یاور؛ سیف‌اللهی، سیف‌الله؛ ساروخانی، باقر. (1397). مروری بر مطالعات قومی در ایران: نقد، بررسی و ارائه الگو، مجله تحقیقات فرهنگی ایران، ش42، صفحه 1-36.
- فراستخواه، مقصود (1396) روش تحقیق کیفی در علوم اجتماعی با تاکید بر نظریه برپایه (گراندد تئوری). چاپ چهارم، تهران: نشر آگاه
- فرزانه، سیف‌الله؛ چراتی، عیسی. (1390). " بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر تفاوت ارزشی؛ مطالعه موردی والدین و جوانان 15 تا 24 ساله شهر ساری"، فصلنامه جامعه‌شناسی مطالعات جوانان، س دوم، ش دوم، صص 140-119.
- فیض اللهی، علی (1400) رابطه­ی احساس تعلق به شهر و مشارکت اجتماعی در مدیریت شهری. مطالعات جامعه­شناختی شهری، سال یازدهم، شماره 40، پاییز 1400، صص 95-123.
- گل محمدی، احمد (1383) جهانی شدن فرهنگ، هویت ، تهران: نشرنی.
- محمدپور، احمد (1392). روش تحقیق کیفی ضدروش2 .تهران: جامعه­شناسان.- نادری، احمد؛ روستاخیر، بهروز؛ فیاض، ابراهیم؛ حسین‌بر، محمدعثمان. (1397). تأملی در آرایش نیروهای اجتماعی و تحول گفتمان‌های هویت قومی در بلوچستان ایران، مجله تحقیقات فرهنگی ایران، ش43، صفحه 69-102.
- مشکینی، ابوالفضل؛ قاسمی، اکرم؛ حمزه­نژاد؛ مهدی (1393) ارزیابی حس تعلق به مکان ساکنان شهرهای جدید (مطالعه مورید: شهر جدید هشتگرد). فصلنامه علمی-پژوهشی فضای جغرافیایی، سال چهاردهم، شماره 48، زمستان 1393، صص 41-56.
- معروفی، سکینه؛ انصاری، مجتبی (1393) ارزیابی تاثیر عناصر منظر شهری بر میزان احساس تعلق محلی (مطالعه موردی: محله نارمک تهران). هویت شهر، شماره 18، سال هشتم، تابستان 1393، صص 39-46.
-Benton, Gregor & Gomez, Edmund Terence. (2014). “Belonging to the nation: generational change, identity and the Chinese diaspora”, Ethnic and Racial Studies, 37(7), 1157-1171.
-Constantin, Valérie Sandra. (2013). “The post-80s generation in Beijing: collective memory and generational identity”, International Journal of Area Studies, 8(1), 5-36.
-Dimitrovaa, Radosveta; Bender, Michael; Chasiotis, Athanasios; van de Vijver J. R. Fons. (2013). “Ethnic identity and acculturation of Turkish-Bulgarian adolescents”, International Journal of Intercultural Relations, Vol. 37, 1-10.
- Elter, J (1999). From Culture to Ethnicity to Conflict, Michigan: The University Press of Michigan.
-Epstein, S. Gil & Heizler, Cohen Odelia. (2015). “Ethnic identity: a theoretical framework”, IZA Journal of Migration, 4(9), 1-11.
-Gibson, William and Brown, Andrew (2009) Working with Qualitative Data, Sage Publications.
-Heelsum, van Anja & Koomen, Maarten. (2016). “Ascription and identity. Differences between first- and second-generation Moroccans in the way ascription influences religious, national and ethnic group identification”, Journal of Ethnic and Migration Studies, 42(2), 277-291.
-Holt, F. Lanier; Hovick, R. Shelly; Fete, M. Emma & Dailey, M. Phokeng. (2017). “Taking a Closer Look at the Factors That Influence Ethnic Identity”, Communication Studies, 68(2), 227-241.
-Korostelina, Karina. (2014). “Intergroup Identity Insults: A Social Identity Theory Perspective”, Identity: An International Journal of Theory and Research, 14(3), 214-229.
- Lake, D and Rothchild, D. (1998) Spreading Fear, in D, Lake and D, Rothchild (eds) the International Spread of Ethnic Conflict, Princeton: Princeton University Press.
-Leve, Lauren. (2012).” Identity” Current Anthropology, 52(4), 513-535.
-Murchison, Julian (2010) Ethnography Essentials, San Francisco: Jossey-Bass.
-Senggirbay, M. (2019). Ethnic Identity of Kazakhstani Russians: The Dynamics of Change and the Place of Russia as a Kin State. Journal of Nationalism, Memory & Language Politics, 13(1), 67-89.
Scott;Jacqueline & Shoman;howard(1995)Generation and Collective memories;American Sociological Review;v.54.
-Tajfel, Henri. (1982). “SOCIAL PSYCHOLOGY OF INTERGROUP RELATIONS”, Ann. Re. Psycho, Vol. 33, 1-39.
-Tomlinson, J (1999). Globalized Culture: the Triumph of the West? in Skelton and Allen(eds) Culture and Global Change, London: Routledge.
-Umana-Taylor, J. Adriana; Lee, M. Richard; Rivas-Drake, Deborah & et al. (2014). “Ethnic and Racial Identity During Adolescence and In to Young Adulthood: An Integrated Conceptualization” Child Development, 85(1), 21–39.
-Waechter, Natalia. (2015). “Formation of European identity: ethnic minority groups in Central and Eastern Europe in generational perspective”, Identities, 1-19.
-Waechter, Natalia & Samoilova, Evgenia. (2014). “European Identity and its Relationship to National and Ethnic Identities among Younger and Older Members of Ethnic Minority Groups”, Slovak Journal of Political Sciences, 14(2), 99-121.