تحلیل عناصر هویت فرهنگی فردی- زمینه‌ای در تکوین و پایداری هویت قوم ترک‌های آذربایجان ایرانی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشته جامعه شناسی فرهنگی، دانشکده ادبیات، علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران،

2 دانشیار گروه انسان شناسی دانشگاه تهران؛ دانشیار مدعو دانشکده ادبیات و علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران. تهران، ایران

3 استاد، گروه جامعه شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران.

چکیده

هدف مقاله حاضر تحلیل عناصر هویت فرهنگی فردی- زمینه‌ای در تکوین و پایداری هویت قوم ترک‌های آذربایجان ایرانی است. روش تحقیق به صورت کیفی و مصاحبه با 22 نفر از خبرگان ترک‌های آذربایجان ایرانی ساکن در شهر تهران و مراکز استان‌‌های ترک‌زبان به روش گلوله برفی در سال 1399 صورت پذیرفت. جهت اعتبارسنجی مضامین مصاحبه ها؛ دو مرحله متوالی از نظرسنجی با خبرگان استفاده شد. بر اساس روش «تحلیل‌مضمون» حاصل از مصاحبه ؛ از بین144 مضمون، 74 کد طبقه بندی شده، 12 مضمون فرعی و چهار مضمون اصلی شناسایی شد. این چهار مضمون شامل1. جغرافیا 2. زبان 3. نگرش فردی 4. ویژگیهای زیستی هستند که شاخص‌های آنها به عنوان عناصر هویت فرهنگی فردی-زمینه‌ای در تکوین و پایداری هویت قوم ترک‌های آذربایجان ایرانی شناسایی شدند. در نتیجه عناصر شناسایی شده، عمده‌ترین ویژگیهای تکوین‌ هویت قوم ترک‌های آذربایجان ایرانی بوده و تداوم و همزمانی آنها منجر به پایداری هویت قوم ترک‌های آذربایجان ایرانی گشته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Analysis of individual-Contextual Cultural Identity Elements in Formation and Stability of Ethnic Identity of Turkish People in Iranian Azerbaijan

نویسندگان [English]

  • Akram Soltanpour Oshtobini 1
  • Mehrdad Arabestani 2
  • Baqer Saroukhani 3
1 Ph.D Candidate in Cultural Sociology Major, Faculty of Literature, Humanity and Social Sciences, Islamic Azad University of Tehran Science and Research Branch, Tehran, Iran.
2 Associate Professor, Department of Anthropology, University of Tehran; Visiting Associate Professor, Faculty of Literature and Humanities and Social Sciences, Islamic Azad University, Science and Research Unit, Tehran. Tehran Iran
3 - Professor, Department of Sociology, Islamic Azad University of Tehran Science and Research Branch, Tehran, Iran
چکیده [English]

The purpose of present article is to analyze the individual-contextual cultural identity elements in the formation and stability of ethnic iIdentity of Turkish people in Iranian Azerbaijan. The method of this study is qualitative through snowball sampling method by interviewing with 22 of Turkish experts in Iranian Azerbaijan who are living in Tehran city and other Azeri provinces` centers in 2020. To validate the concepts of interviews, experts` ideas were applied through two consecutive stages. According to the “thematic analysis” obtained from the experts` interviews, from 144 contents, 74 categorized codes and 12 sub- themes and finally four main themes were recognized which are Geography, Language, Individual Attitude, and Biological Characteristics and their indexes were recognized as individual-contextual cultural identity elements in the formation and stability of ethnic iIdentity of Turkish people in Iranian Azerbaijan. Thus, the recognized cultural individual- contextual identity elements were the main features of Azeri nation`s formation and stability, also their continuity and synchronicity had led to the stability of t ethnic iIdentity of Turkish people in Iranian Azerbaijan.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cultural Identity
  • Formation
  • Stability
  • Turkish people Ethnic in Iranian Azerbaijan

فهرست منابع

آشنا، حسام الدین و روحانی، محمدرضا. (1389). هویت فرهنگی ایرانیان: از رویکردهای نظری تا مولفه های بنیادی. فصلنامه تحقیقات فرهنگی، دوره سوم، شماره4، ص185ـ157.

آل احمد، جلال. (1395). در خدمت و خیانت روشنفکران. قم: انتشارات پیرامید.

اسمیت، آنتونی. (1383). ناسیونالیسم، نظریه ایدئولوژی تاریخ، ترجمه منصور انصاری، تهران: انتشارات تمدن ایرانی.
بلوکات، مهدی­رجب.، شریفی، سید مهدی و افکانه، محمد. (1399). شناسایی شایستگی­های مدیران صنایع خلاق (مورد مطالعه: خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران)، فصلنامه مطالعات مدیریت دولتی ایران، سال سوم، شماره2، صص 130-109.
جنکینز، ریچارددین. (1391). هویت اجتماعی، ترجمه تورج یاراحمدی، تهران: نشر پردیس دانش، چاپ دوم.
سیدامامی، کاووس. (1387). هویت های قومی از کجا برمی خیزند: مروری بر نظریه های اصلی، فصلنامه خط اول، سال دوم، شماره7، صص 32ـ15.
صالحی امیری، سیدرضا. (1386). مفاهیم و نظریه های فرهنگی، تهران: ققنوس.
صنیع اجلال، مریم. (1384). درآمدی بر فرهنگ و هویت ایرانی، تهران: تمدن ایرانی (وابسته به موسسه مطالعات ملی)، چاپ اول. 
طالبی، ابوتراب و عیوضی، یاور. (1392). هویت طلبی قومی در فضای مجازی، فصلنامه برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، شماره 16، صص 172ـ135.
عبدالمطلب، عبداله. (1395). بررسی میزان توجه به مؤلفه های هویت قومی و ملی بین دانشجویان کرد و  ترکهای آذربایجان ایرانی در دانشگاه های تهران، پژوهش های راهبردی سیاست، 4(16 پیاپی 46)، صص 66-39.
کریمی مله، علی. (1388). پیش بینی تحولات قومی در ایران، همایش آینده شناسی هویت های جمعی در ایران، تهران: مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع.
کریمی، علی. (1387). مدیریت سیاسی در جوامع چندفرهنگی، تهران: مجلس شورای اسلامی، مرکز پژوهشها.
کوش، دنی. (1381). مفهوم فرهنگ در علوم اجتماعی، ترجمه‌ی فریدون وحیدا، تهران: انتشارات سروش، چاپ اول.
گل محمدی، احمد. (1383). جهانی شدن، فرهنگ، هویت، تهران: نی، چاپ دوم.
گل محمدی. احمد. (1380). جهانی شدن و بحران هویت، فصلنامه مطالعات ملی، سال سوم، شماره 10، صص 20ـ14.
گیدنز، آنتونی. (1397). پیامدهای مدرنیت، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: نشر مرکز، چاپ هشتم.
محسنی، منوچهر. (1386). جامعه شناسی جامعه اطلاعاتی، تهران: دیدآور، چاپ دوم.
محسنی، نیک چهره. (1385). ادراک خود از کودکی تا بزرگسالی، تهران: انتشارات بعثت، چاپ سوم.
مرادی، علیرضا. (1394). هویت فرهنگی اقوام ایرانی و تاثیر آن بر هویت ملی وانسجام ملی ایرانیان، مهندسی فرهنگی، سال نهم، شماره84، صص 144ـ128.
مطهری، مرتضی. (1396). خدمات متقابل اسلام و ایران. تهران: انتشارات صدرا.
میری، سیدجواد. (1399). تأملی درباره ایران واکاوی هویت، ملیت و ایرانیت و سیاست­گذاری­های زبانی(چاپ دوم). تهران: انتشارات نقد فرهنگ.
میری، سیدجواد. (1399). ایران در پنج روایت؛ بازخوانی روایت­های شریعتی، آل احمد، مطهری، زرین کوب و مسکوب درباره هویت ملی، تنوع زبانی، زبان مادری و مسأله زبان ترکی در ایران. (چاپ دوم). تهران: نشر نقد فرهنگ.
همرنگ، ناصر. (1395). این زبان مقولی نیست. روزنامه شرق، شماره 2676، هفدهم شهریور 1395.
Balasubramanian, P.A. (2018). Basics of cultural geography. Centre for Advanced Studies in Earth Science, University of Mysore, Mysore-6, India.
Benoot, Ch., Hannes, K., & Bilsen, J. (2016). The use of purposeful sampling in a qualitative evidence synthesis: A worked example on sexual adjustment to a cancer trajectory. BMC Medical Research Methodology, 16(1), 21.
Davis, A. (2017). It Wasn't Me, It Was My Festival Me: The effect of event stimuli on attendee identity formation. Tourism Management, 61, 484-500.
Hassen, R. (2016). Language as an Index of Identity, Power, Solidarity and Sentiment in the Multicultural Community of Wollo. J Socialomics, 5, 174.
Jameson, D.A. (2007). Reconceptualizing cultural identity and its role in intercultural business communication. Journal of Business Communication, 44(3), 199-235.
Kim, Y.Y. (2002). Unum vs. pluribus: Ideology and differing academic conceptions of ethnic identification. In W.B. Gudykunst (Ed.). Communication yearbook, 26, 298- 325.
Onyeka Chukwu, E.P. (2019). Establishing the symbiosis between cultural globalization and the extinction of Nigerian cultural values. A paper to be presented at the 3rd international conference of the World Bank development research group, Theme: Globalization: contents and discontents value: Kuala Lampur, Malaysia, 16 January 2019.
Owen, C. (2011). Language and cultural identity: Perceptions of the role of language in the construction of Aboriginal identities. A thesis submitted to the Faculty of Graduate and Postdoctoral Affairs in partial fulfillment of the requirements for the degree of Master of Arts in Applied Linguistics and Discourse Studies, Carleton University Ottawa, Ontario.