واکاوی جامعه‌شناختی پژوهش‌هایِ در پیوند با زنان شاهنامه (با تکیه بر پژوهش‌های یک قرن اخیر)

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه علوم تحقیقات تهران. تهران. ایران

2 بازنشسته دانشگاه تهران. عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی.تهران. ایران

3 گروه زبان و ادبیات فارسی. واحد دزفول. دانشگاه آزاد اسلامی. دزفول. ایران

چکیده

نگارندگان در پژوهش حاضر به معرفی پژوهش‏هایی در حوزۀ زنان شاهنامه برآمده‌اند و با واکاویِ جامعه‌شناختیِ حدود370 مقاله و 170 رساله و پایان‌نامه و 36 عنوان کتاب در حوزۀ مطالعات زنان شاهنامه از سال 1300 تا 1400 به مطالعه و بررسی این پژوهش‌ها پرداخته و کوشش شده ‏است تا ضمن ارائۀ آمارها در قالب جدول‏ و نمودار، سال‏شمار تحقیقات، سیر صعودی آن‏ها، داستان‏های پُراستقبالِ مربوط به زنان شاهنامه، جنسیّت پژوهشگران و رویکردهای اصلی و فرعی تحقیقات، نقد و بررسی شود. عواملی مانند پررنگ‏تر شدن حضور دختران در دانشگاه‏ها و رشد سه برابری تعداد اعضای هیأت ‌علمی زن در کشور موجب شده است تا میزان گرایش پژوهشگران به نقد و بررسی داستان‏های زنان شاهنامه از اواخر دهۀ هشتاد شمسی روندی رو به افزایش داشته باشد. شخصیت‌هایی همچون سودابه، رودابه، منیژه، گردآفرید، تهمینه، شیرین، سیندخت و گردیه به ترتیب بیشترین میزان پژوهش‏ها را به خود اختصاص داده‏ است و تعداد پژوهشگران زن در مقایسه با مردان بیشتر بوده است. رویکردهای اصلی این پژوهش‏ها، شامل پژوهش‏های عمومی (زنان)، تطبیقی، مقایسه‏ای، نظریه‏ای، بلاغی و رویکردهای فرعی پژوهش‏ها هم شامل پژوهش‌های فمینیستی، روان‌شناختی، اجتماعی و نظریۀ اشخاص (مباحث تئوریک) است که از دل پژوهش‌های نظریه‏ای در رویکرد اصلی به دست آمده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Sociological analysis of the researches related to the women of Shahnameh (based on the researches of a recent century)

نویسندگان [English]

  • mozhgan norouzi 1
  • Ali Ravaghi 2
  • Hamid reza Ardestani rostami 3
1 Tehran University of Research Sciences. Tehran. Iran
2 Retired from University of Tehran. Permanent member of Persian Language and Literature Academy, Tehran. Iran
3 Persian literature group. Dezful unit. Islamic Azad university. Dezful Iran
چکیده [English]

The present research delves into the depiction of women in Shahnameh and involves a comprehensive meta-analysis of 370 articles, 170 treatises and theses, and 36 books on this subject. The findings are presented graphically, highlighting the temporal progression of research, the popular stories of women in Shahnameh, the gender distribution of researchers, and the primary and secondary research methodologies employed. The increasing presence of women in universities and as faculty members has driven a growing interest in the study of women in Shahnameh since the late 80s. Notably, characters like Soudabeh and Rudabeh have been the focus of extensive research, and it is noteworthy that the number of female researchers exceeds that of male researchers. The primary research methodologies encompass general, comparative, theoretical, and rhetorical analyses, while the secondary approaches include feminist, psychological, social, and personal theory research derived from the primary research approaches.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "؛ Women of Shahnameh"؛ ،"؛ analysis"؛ Literary studies"؛
  • "؛ Gender of researchers"؛
  • "؛ Approaches"

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار