اسداله بابایی فرد؛ حسن پیری؛ محمد سلیمان نژاد؛ محمد منتی
چکیده
گستردگی و پراکندگی مطالعات با موضوع دینداری و هویت ملی، ضرورت استفاده از روش فراتحلیل را مضاعف مینماید. از این رو هدف این مقاله تحلیل و ترکیب نتایج پژوهشهای انجام شده در رابطه با دینداری و هویت ملی است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه مقالات علمی و پژوهشی انجام شده در ایران در زمینه بررسی رابطه بین دینداری و هویت ملی از سال 1385 ...
بیشتر
گستردگی و پراکندگی مطالعات با موضوع دینداری و هویت ملی، ضرورت استفاده از روش فراتحلیل را مضاعف مینماید. از این رو هدف این مقاله تحلیل و ترکیب نتایج پژوهشهای انجام شده در رابطه با دینداری و هویت ملی است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه مقالات علمی و پژوهشی انجام شده در ایران در زمینه بررسی رابطه بین دینداری و هویت ملی از سال 1385 تا پایان سال 1395 تشکیل داده است. در کل تعداد 24 پژوهش یافت شد که جهت نمونهگیری، 10 پژوهش که شرایط و ملاکهای انتخاب را داشتند به عنوان انتخاب نهایی برگزیده شدند. ابتدا عدم سوگیری انتشار و ناهمگنی اندازه اثر مورد تأیید قرار گرفت. سپس حساسیت اندازه اثر و ضریب اندازه اثر و نقش تعدیلگری جامعه آماری با به کارگیری نرمافزار CMA مورد بررسی قرار گرفت. یافتهها حکایت از ضریب تأثیر 483/. دینداری بر هویت ملی دارد. همچنین با در نظر گرفتن متغیر تعدیلگر جامعه آماری، این ضریب برای دانشآموزان (نوجوانان) 497/. و برای جوانان 462/. ارزیابی شد. در کل نتایج نشان میدهد که دینداری به عنوان متغیر مستقل بر هویت ملی به عنوان متغیر وابسته تأثیر متوسطی دارد؛ هرچند این میزان بین نوجوانان بیشتر از جوانان است.
عیسی برقی؛ محمد حرفتی سبحانی لیل آبادی
چکیده
در دهههای اخیر دغدغه های توسعه پایدار در میان جوامع سبب گردیده است که تمامی مولفه های توسعه از جمله توسعه اجتماعی در کانون توجه صاحبنظران قرار گیرد. در این بین مفهوم سرمایه اجتماعی که به عنوان یک کاتالیزور سبب اثربخشی سایر اقسام سرمایه ها می شود ضرورری است در برنامه ریزی های اصولی نهاد آموزش و پرورش به عنوان نتایج آموزشی–تربیتی، ...
بیشتر
در دهههای اخیر دغدغه های توسعه پایدار در میان جوامع سبب گردیده است که تمامی مولفه های توسعه از جمله توسعه اجتماعی در کانون توجه صاحبنظران قرار گیرد. در این بین مفهوم سرمایه اجتماعی که به عنوان یک کاتالیزور سبب اثربخشی سایر اقسام سرمایه ها می شود ضرورری است در برنامه ریزی های اصولی نهاد آموزش و پرورش به عنوان نتایج آموزشی–تربیتی، بیش از پیش، آشکار میگردد.. پژوهش حاضر از نظر هدف بنیادی و نحوه گرد آوری داده ها براساس سیاهه تحلیل در روش تحلیل محتوا می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل محتوای تمامی کتابهای دوره متوسطه اول در سال تحصیلی 98-97 بوده و برای نمونه گیری کتاب های پیام های آسمانی، فارسی، تفکر و سبک زندگی و مطالعات اجتماعی در پایه های هفتم، هشتم و نهم به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل سیاهه تحلیل محتوای محقق ساخته سرمایه اجتماعی برحسب نظریه پاتنام بود که برای برآورد روایی سیاهه تحلیل از روایی محتوایی استفاده شده و پایایی آن نیز از طریق روش اسکات برای 54/89 درصد محاسبه شد. برای تجزیه و تحلیل دادهها از سنجش فراوانی و روش آنتروپی شانون استفاده شد. یافتههای پژوهش نشان داد که برای دوره متوسطه اول میزان توجه به مولفه های سرمایه اجتماعی وضعیت مطلوبی دارد که سهم مولفه هنجارهای همیاری اندکی از دیگر مولفهها بیشتر است. هرچند که ضریب اهمیت مولفه شبکه ها در کتاب های پیام های آسمانی و ضریب اهمیت مولفه اعتماد در کتاب های مطالعات اجتماعی نسبت به سایر مولفه ها در جایگاه پایین تری قرار دارد در فرجام مقاله براساس نتایج حاصل، پیشنهاد گردید ضمن تقویت جایگاه مولفه شبکهها در کتابهای تفکر و سبک زندگی شاخص های مردم سالاری، نقش شوراهای و انجمنهای ملی و محلی، اعتماد اجتماعی و نهادی، مذمت دروغگویی و آزادی بیان و نقدپذیری از نمود بالایی برخوردار باشند.
یعقوب فروتن؛ شادی بایزیدی
چکیده
در این تحقیق، الگوها و تعیین کننده های مرتبط با ترجیحات باروری گروه های شیعی و سنی مذهب در ایران را مورد توجه و بررسی قرار می دهیم. مطابق نتایج این تحقیق، بیشترین ترجیح باروری هم در جمعیت شیعی مذهب و هم در جمعیت سنی مذهب معطوف به الگوی "خانواده دو فرزندی" است، درحالیکه دو الگوی "خانواده بی فرزندی" و "خانواده تک فرزندی" نه در جمعیت شیعی ...
بیشتر
در این تحقیق، الگوها و تعیین کننده های مرتبط با ترجیحات باروری گروه های شیعی و سنی مذهب در ایران را مورد توجه و بررسی قرار می دهیم. مطابق نتایج این تحقیق، بیشترین ترجیح باروری هم در جمعیت شیعی مذهب و هم در جمعیت سنی مذهب معطوف به الگوی "خانواده دو فرزندی" است، درحالیکه دو الگوی "خانواده بی فرزندی" و "خانواده تک فرزندی" نه در جمعیت شیعی مذهب و نه در جمعیت سنی مذهب چندان پذیرفتنی نیست. درعین حال، این الگوهای کلی تحت تاثیر سه دسته تعیین کننده های جمعیت شناختی (مانند محل سکونت، وضعیت تاهل، سن، و سطح تحصیلات)، دینداری و نگرش جنسیتی است. در مجموع، یافته های این تحقیق را میتوان اینگونه جمعبندی و تبیین کرد که تعلقات دینی مذهبی همچون یک عنصر ثانوی در تبیین ترجیحات باروری عمل می کنند و سطح توسعه اقتصادی اجتماعی و واقعیت های زندگی روزمره نقش بمراتب مهمتری ایفا می کنند که مخصوصا باید به نقش تعیین کننده متغیرهایی همچون روستانشینی در برابر شهرنشینی، سنت گرایی و بیسوادی در برابر مدرنیسم و گسترش تحصیلات عالی اشاره کرد.
اصغر مولائی
چکیده
در شهر ایرانی_اسلامی، نظم اجتماعی و فرهنگی یا برگرفته از اصول و تعالیم دین مبین اسلام بوده یا هماهنگ با تعالیم اسلامی بوده که در زندگی روزمره مسلمانان جاری میباشند بطوریکه رعایت این اصول و حقوق در شهر اسلامی بهعنوان جزئی از عقاید و حقوق مسلم برای مسلمانان پذیرفته میشود. مهمترین قاعده تنظیم کننده روابط اجتماعی، فرهنگی و ...
بیشتر
در شهر ایرانی_اسلامی، نظم اجتماعی و فرهنگی یا برگرفته از اصول و تعالیم دین مبین اسلام بوده یا هماهنگ با تعالیم اسلامی بوده که در زندگی روزمره مسلمانان جاری میباشند بطوریکه رعایت این اصول و حقوق در شهر اسلامی بهعنوان جزئی از عقاید و حقوق مسلم برای مسلمانان پذیرفته میشود. مهمترین قاعده تنظیم کننده روابط اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در شهر اسلامی نظم اجتماعی همان قوانین و احکام شریعت که به رفتارها، تعاملات و امورات مسلمانان در شهر اسلامی نظم میبخشد. این مقاله که با هدف تبیین اصول، مبانی و ویژگیهای نظم اجتماعی در شهر اسلامی و با استفاده از روش تحقیق تحلیل کیفی محتوای متون در بخش نظری و روش تحقیق پیمایشی در مطالعه موردی انجام شده است که از طریق توزیع 750 پرسشنامه میان کسبه و بازاریان با گویههای مربوط به نظم اجتماعی و استفاده از طیف لیکرت به مقایسه تطبیقی بازار تاریخی و پاساژهای پیرامون آن پرداخته است. یافتههای بخش نمونه موردی نشان میدهد که گویههای مربوط به نظم اجتماعی از دیدگاه کسبه و بازاریان و مراجعین بازار تاریخی نسبت به پاساژهای پیرامون آن از امتیاز بیشتری برخوردار میباشد.
سیدجواد میری
چکیده
شاید اغراق نباشد اگر بگوییم یکی از بنیادیترین پرسشها در جامعهشناسی این است که «جامعهشناس» کیست؟ به عبارت دیگر، معیار تعیین تشخص یک اندیشمند به جامعهشناس بودن یا نبودن بر چه مبنایی استوار است؟ البته ممکن است در قرن بیست و یکم میلادی این پرسش برای بسیاری از خوانندگان بیربط جلوه کند، اما با «چرخشهای پست مدرنی» ...
بیشتر
شاید اغراق نباشد اگر بگوییم یکی از بنیادیترین پرسشها در جامعهشناسی این است که «جامعهشناس» کیست؟ به عبارت دیگر، معیار تعیین تشخص یک اندیشمند به جامعهشناس بودن یا نبودن بر چه مبنایی استوار است؟ البته ممکن است در قرن بیست و یکم میلادی این پرسش برای بسیاری از خوانندگان بیربط جلوه کند، اما با «چرخشهای پست مدرنی» و امکان فضاها و روایتهای موازی، پرسش از جامعهشناسی، پرسش از خلق روایتهای غیر اروپامدارانه است و در این بستر، ما تلاش کردهایم مطهری را در نسبت با سنتهای جامعهشناسی در منظری آلترناتیو مطرح کنیم.
محمد حسین نجاتیان؛ محسن ابراهیم پور؛ منصور شریفی؛ حبیب اله زنجانی؛ علی بقایی
چکیده
باروری یا به تعبیر دیگرفرآیند فرزند آوری ، اگرچه از ارکان اصلی و مهم جمعیت شناسی است اما به عنوان یک پدیدۀ اجتماعی، ارتباط بسیار نزدیکی با فرهنگ وبه طور اخص با سیمای اجتماعی – اقتصادی و سیاست های کلان کشورها دارد. از این رو سیاست و برنامه های اجتماعی اقتصادی و فرهنگی به عنوان یکی از متغیرهای مهم ، تاثیرقابل ملاحظه ای برباروری ...
بیشتر
باروری یا به تعبیر دیگرفرآیند فرزند آوری ، اگرچه از ارکان اصلی و مهم جمعیت شناسی است اما به عنوان یک پدیدۀ اجتماعی، ارتباط بسیار نزدیکی با فرهنگ وبه طور اخص با سیمای اجتماعی – اقتصادی و سیاست های کلان کشورها دارد. از این رو سیاست و برنامه های اجتماعی اقتصادی و فرهنگی به عنوان یکی از متغیرهای مهم ، تاثیرقابل ملاحظه ای برباروری دارد ومتقابلا از آن ها تاثیر می پذیرد. یعنی باروری درعین حال که از ارکان تغییرتعداد و ساختار سنی – جنسی جمعیت کشور است، حامل عنصرمهمی ازویژگی های اجتماعی- اقتصادی و فرهنگی نیز به شمار می آید. از طرف دیگر، اتباع هرکشور حتی پس ازمهاجرت به سایرکشور ها و زندگی در آن جا ، هنوزبرخی ریشه های فرهنگی ، آداب ، سنن ، باورها و رفتارهای خود را تا سالیان دراز حفظ می کنند و برخی از باورها ی فرهنگی را حتی تا پایان عمر نیز زنده نگه می دارند. اما داده های موجود حکایت از آن دارد که باروری از این فرآیند مستثنی است و سطح باروری مهاجران وارد شده به یک کشور ، به تدریج به سطح باروری کشور میزبان گرایش پیدا می کند. در مطالعهی حاضر، به منظور بررسی و آزمون این پدیده ، تحولات سطح باروری کشور با تحول همین میزان در بین مهاجران افغانی در ایران مورد مقایسه قرار گرفته است. نتیجهی حاصل از این مقایسه ، نشان داد که سطح باروری مهاجران افغانی در ایران به تدریج از الگوی افغانستان فاصله می گیرد و به سطح باروری ایران نزدیک می شود و در واقع حکایت از همگرایی فرهنگ با باروری دارد. با مشاهدهی این پدیده ، با استفاده از نظریه " سقلمه " به ریشه یابی دلایل این پدیده پرداخته شد و نتایچی نیز به دست آمد که بر محور نظریه های تبیین باروری ، توجیه می پذیرد.